луштараш
луштараш
-ем
1. ослаблять, ослабить; сделать менее тугим, менее натянутым
Шовычым луштараш ослабить платок
гайкым луштараш ослабить гайку.
Имне изиш шӱлалтыже манын, улазе сапшым луштарыш. П. Корнилов Возчик ослабил вожжи, чтобы дать возможность передохнуть лошади.
2. расслаблять, расслабить; сделать менее напряжённым, сделать вялым (тело, руки и т.д..)
Кидым луштараш расслабить руки
йолым луштараш расслабить ноги
оҥым луштараш расслабить грудь.
– Кечывалым чайым шолтет, шокшо чай могырым луштара, – Оляна марийжылан шӱштӧ сумкам шуялтыш. «Ончыко» В обед сваришь чай, горячий чай расслабляет тело, – Оляна протянула мужу кожаную сумку.
Кужу каныш айдемым луштара. В. Микишкин Долгий отдых расслабляет человека.
3. ослаблять, ослабить; уменьшить силу, степень чего-либо
Пашам луштараш ослабить работу
кучедалмашым луштараш ослабить борьбу
вийым луштараш уменьшить силу.
Тревого ок луштаре вийым. В. Миронов Тревога не ослабляет силы.
Ик чарка дене нимат от лий, тудо нойымашым веле луштара. «Мар. ком.» От одной рюмки ничего не будет, она лишь снимет усталость.
4. успокоить, облегчить состояние души, привести в спокойное состояние, унять, подавить тревогу, волнение, возбуждение
Шыдым луштараш унять гнев
нервым луштараш успокоить нервы.
Но Варвара ойгыжым луштарен кертын огыл. В. Бояринова Но Варвара не смогла унять своё горе.
5. ослаблять, ослабить, расстроить, разрушить, привести в упадок (хозяйство)
Озанлыкым луштараш ослабить хозяйство
производствым луштараш ослабить производство.
Фашист разведке шпион, диверсант-влакым колтылеш, тылнамат луштарынеже. А. Тимофеев Фашистская разведка засылает шпионов, диверсантов, хочет расстроить наш тыл.
6. расслаблять, расслабить, развязать, расстегнуть что-либо, освободить от чего-либо (от одежды, укутания и т.д..)
Ну, азадам ынде луштарыза, пеш чот вӱдылын улыда. О. Тыныш Ну, теперь освобождайте ребёнка вашего, очень сильно укутали.
– Толза-а! – йӧсын кычкыралын, еҥ Вӧдырым луштара. П. Краснов – Идите-е сюда! – жалобно крикнув, человек освобождает Вёдыра.
Идиоматические выражения:
– чоным луштараш
– шӱмым луштараш
– кумылым луштараш
– шӱлышым луштараш