терминов: 1806
страница 31 из 37
кокни мывкыда, кокни оласа, думсӧ ӧдйӧ вежысь морт (КК)
этша на тӧдысь морт, абу на вежӧра — Жа-аль, — нюжӧдіс Митиер. ...Думыштчӧма велӧдны ыджыдджык воксӧ! Тӧв йыв бобув! (С. Раевский)
кокни мывкыда, кокни оласа, думсӧ ӧдйӧ вежлалысь морт (КК) — Тэ тӧв йыв жбырган, Ёгор Кӧсьта. Кодарлань тӧв пӧльыштас, сэтчань и бергӧдчан... И олӧмыд сэтшӧм... (Б. Шахов)
дзирня (КК) Тӧв мельнича моз ызгӧ (уна больгӧ, а тӧлк ни вежӧс) (Фольклор)
лёка пасьтасьысь морт, роталь, ротьӧ Тӧв панялысьыс ветлӧ (КК)
нем вӧчысь морт, туни, немкерысь Батьӧй велӧдчӧ Ленинградын Высшӧй партийнӧй школаын. Сійӧ авъя, абу тӧв чужъялысь (Н. Куратова) Йӧз серам кӧть абу, а сиктын тӧв чужъялысьяс чужисны (В. Безносиков)
винагаг, пьянник Дарья (матыстчӧ). Мый нӧ, тэ менӧ он нин тӧд, тӧкаритан голя?.. Пеж бугыльясыд нин кылалӧмаӧсь? (Нёбдінса Виттор)
быдл. йӧй, бӧб, вежӧртӧм морт Ок, ёна жӧ тӧлктӧм мукӧд дырйи овлӧ мортыд (А. Лыюров)
йӧй, бӧб, вежӧртӧм морт, пемӧс, лэбач Зонка босьтіс ыджыдкодь кос ув да шенасьӧмӧн вӧтліс пыстаясӧс. — Кысь! Мунӧ татысь, тӧлктӧм юръяс! (Е. Козлова)
ем. йӧюк, бӧбиник морт (ССКЗД, КСК)
туйтӧм, омӧльтан морт Юрсӧ чургӧдас сыръя прӧшви улӧдыс да паськыд пельяссӧ торгӧдас: «Тайӧ тай, тӧрича пызьыд, менам бабаӧй шынйысьӧ!.. Коді нӧ удтӧма?.. Ок и, аддзас кӧ, петкӧдлас пӧсь пывсян!» [Сӧпъялӧн верӧсыс шуӧ] (В. Безносиков)
1) туйтӧм, ковтӧм морт — А коді колхозсӧ кисьтіс? Ы? Ме али мый?.. Ы? Радӧвӧй йӧз и кисьтісны! Дыш тӧрӧканъяс рӧзвалитісны! (В. Безносиков) 2) омӧльтана морт — А тэ кытысь татчӧ усин, уска тӧрӧкан (Ю. Васютов)
эй. Помӧсдін няйтпоз, дурка олысь морт (юӧртіс А.С. Игнатова)
эй. Помӧсдін вач бӧб, вежӧртӧм морт, мӧмӧт (юӧртіс В.П. Зюзева)
дзик тӧдчытӧм морт Симон. Ог тӧд. Гашкӧ, юксьӧм кузя да... Но кыдзи ме верми ӧбидитны менсьым Нинукӧс. А? Ме жӧ сы дінын черань... Тӧщӧ пу! (В. Леканов)
1) вильышпоз / сорванец (КРК) 2) абу серъёзнӧй морт, тшӧкыда ань йылысь Мукӧд нылыс зіль да рам, Кытчӧ колӧ, тырмӧ сям. Мукӧд нылыс — трасича, Трасича да зэв мича (Г. Юшков) 3) омӧльтана морт, пемӧс — Кытшолсӧ эськӧ и бура босьтчӧма, но лыйнысӧ бара на эг удит трасичаӧс. Дженьыдик бӧжнас нин сӧмын ылісянь ӧвтыштіс меным [йӧра] (И. Торопов) И со — Миш гортйын куйлӧ. Бара Ёгорлы окота горӧдны: «Чеччы, трасича, эн повзьӧдчы!» (А. Шебырев)
быдл. омӧльтана морт, пемӧс Трасича бугыльясыд химия дорас нин велалісны, пӧсь ни кӧ­дзыд налы! (шуӧма пеж гагъяс йылысь) (А. Шебырев)
1) вильышпоз / сорванец (КРК) 2) абу серъёзнӧй морт (тшӧкыда ань йылысь) ...дӧжнӧдліс асьсӧ Ӧльӧксан. «Босьт да висьтав выжывлы, кыдз да мый. Ачыд нӧ, табак кӧшель, ас кадӧ кӧні вӧлін? Ветлӧдлін, синтӧ бокӧ вештӧмӧн, тьпру ни ну, трасичапоз» — пузис ас вылас... » (Н. Чугаев)
абу серъёзнӧй морт ВАЛЕНТИНА (дивитана шуалӧ Мишлы). А тэ, трасичапызь, медся кокни туйсӧ бӧрйӧмыд (А. Ульянов)
абу серъёзнӧй морт Катя (ёна пузьӧ). Тьпу! Ёма-баба пи! Кузьӧ рӧд! Мамтӧ сьылӧд, трасича чужӧм! (Нёбдінса Виттор)
чурвидзысь ныра морт ПЕДӦР МИШ (чуймыштӧмӧн). Велӧдчӧм мортыд, майбыр, пыр и тӧдчӧ. Абу миян кодь трубича (А. Ульянов)
чурвидзысь ныра морт — Босьта на кӧ тэнӧ, трубича нырӧс, — серӧктыштіс батьӧ, быттьӧ дэльӧдіс менӧ. Весиг забеднӧ лои (А. Ульянов)
1) нинӧмнас, абутӧмторнас ошйысьысь морт 2) омӧльтан морт ИВАН. Мун тась, трундун. Заслуженнӧй... Гӧтырыдлы висьтав. Ог быттьӧ тӧд, мый куимысь экзаментӧ сдаитін, ӧдва правотӧ сетісны (А. Шебырев)
1524трус
полысь морт, кӧч сьӧлӧм Домна. Кыланныд, трусъяс? И тіянлы воӧ кара!.. (Н. Дьяконов)
1) трасича, вильышпоз Матвей. Баба сямыс талун абу... Мый тэ, трустӧй, тшӧтш он сьыв! (Нёбдінса Виттор) 2) омӧльтана, туйтӧм морт, пемӧс Ош сувтіс бӧръя кок вылас, быттьӧ петкӧдліс ассьыс вынйӧра туша-мыгӧрсӧ. И тайӧ кадас Иван горӧдіс: — А-а-а, со сійӧ кӧні, трустыд! (М. Ладанов) ВАСЬ МИКУЛАЙ. Со ӧд трустыд! Вуні (ас йывсьыс) (А. Попов)
дыш рунь, дышпоз, дыш пон (ССКЗД, КСК) Сэсся тэ кодь измӧм трутеньыс мӧвпыштінныд шинаяс, медым сійӧ сьӧкыдторсӧ водзӧ сӧвтны да кыскыны (Е. Рочев)
дыш рунь, дышпоз, дыш пон КИРӦ. Бара люзганныд, пӧтлытӧм трутьӧяс. Регыд помыс воас (Е. Рочев)
лет. пӧтлытӧм горш (ССКЗД, КСК), ӧтк. трушшитны 'жӧбритны, паджны' кадакывкӧд
пӧтлытӧм горш, адгорш / обжора Трушшӧпа оз аддзы му вылысь Сэтшӧм енӧс, кутшӧм сійӧс повзьӧдлысь (И. Куратов)
эй. Помӧсдін вач бӧб, вежӧртӧм морт, мӧмӧт (юӧртіс В.П. Зюзева)
некытчӧ ковтӧм морт, коштуйттӧм Митьӧ Питьӧ. Народыс тані никудышнӧй. Лёк народ ставыс. Но, гашкӧ, и ме туйтӧм. А телефон пырыд менам век татшӧм гӧлӧсыс. Нервничайта потому что. Всего (Пуктӧ трубка.) (Г. Юшков)
некытчӧ ковтӧм морт, коштуйттӧм «Омӧлик мортӧн менӧ лыддьӧ, — думайтіс Паев, — туйтӧм мортӧн. А мыйӧн ме омӧльджык Гришсьыс? Мыйӧн?...» (Г. Горчаков)
некытчӧ ковтӧм морт, коштуйттӧм-туйтӧм морт — Чужъя туйтӧм понлы! Син водзын ройӧ увтан! [Гурдейлӧн кывъяс Павеллы] (Г. Юшков)
1) зумыш, сёрниттӧм морт / угрюмый, нелюдимый человек (КРК) 2) сш. весь олысь, дась нянь сёйысь, тунеядеч, видз. туньӧ — Тунгус? — ме вылӧ варыш кодь синъяссӧ сувтӧдіс паськыд гӧрд чужӧма, кузь уска жандарм. — Тунгус, — шуа ме сылы (Я. Рочев)
весь олысь, дась нянь сёйысь, туни, лытун Пав. Мих. (нылыслы.) Мун пыр да вежсьы. Ок, Дарья, Дарья!.. Эг чайтлы, мый тэ коркӧ татшӧм лёк олӧмӧдз воӧдчан!.. Сур пуысьӧн лоӧмыд!.. Тунеядечӧн!.. (Н. Белых)
уджавтӧм, весь олысь, лытун ань Лукерья. Тайӧн и прӧмышляйта, Авдеюшко. Авдей. Лодырь тэ и тунеядка (Н. Дьяконов)
весь олысь, дась нянь сёйысь, тунеядеч Пав. Мих. (нылыслы.) Мун пыр да вежсьы. Ок, Дарья, Дарья!.. Эг чайтлы, мый тэ коркӧ татшӧм лёк олӧмӧдз воӧдчан!.. Сур пуысьӧн лоӧмыд!.. Тунеядечӧн!.. Дарья. Ачыд туньӧ!.. Гашкӧ, ме тэысь этшаджык мырсьывлі?.. (Н. Белых)
йӧй, бӧб, абу сюсь Курочкин (Любалы). Тупича. (Авдейлы.) Филармониясянь (Н. Дьяконов) — Тэ этія... Опонь... Тэ прӧстит менӧ... — мыжа гӧлӧсӧн шыӧдчис Гриш Миш. Мӧмӧтӧн ӧні ачымӧс кыла. Тупичаӧн (А. Шебырев)
йӧй, бӧб, абу сюсь — Кутшӧм тэ тупӧй, кампеттӧ судзӧдны он сяммы! — скӧрмис медбӧрын велӧдысьыс велӧдчысь вылас да копыртчӧмӧн мыччис кампетсӧ (Н. Куратова)
сш. эй. Помӧсдін бӧб, йӧй, мӧмӧт Дзик прӧста тайӧ суклялӧма пӧрысь выжывыд, тупъюрыд (Йӧлӧга)
бӧб, йӧй, мӧмӧт ИВАН (балябӧжсӧ гыжъялӧ). Да-а-а... Но тэ и тупъюр варыш, Микайлӧ. Кын юр. Кыдз трактор правосӧ тэд сетлісны? (А. Шебырев)
вывті вӧсньыд сьыліа морт (КК) Тури голя ↔ кузь да вӧсни сьылі (КФ)
пемдӧм синма, лючки аддзытӧм морт — Но вот. Ме ӧд Капит сертиыд кык арӧсӧн пӧрысьджык — 1925 воын чужсьылӧма. Ошйысьны быттьӧ абу лӧсьыд, но пельташӧн ни кокташӧн эг вӧвлы. Туска синмаӧн да порот паръяӧн эз жӧ нимтывны [Глафирa Мендеровналӧн кывъяс] (В. Безносиков)
мисьтӧм, косьнӧд морт (КК) Туша ни рожа, партбилет ни образование, а сэтчӧ жӧ сюйсян? (Г. Юшков)
мыгӧр либӧ оласног серти тырмытӧмторъяса морт, тшака пу кодь (КК 153) Тшака пу кодь морт ↔ висьлӧс либӧ лёк морт (КФ)
1546тшап
ыкшапоз, асьсӧ вылӧ пуктысь морт МИРОН. Эн весиг юасьӧй. Ог и ставыс. ПӦЛИК. Вывті тай тшап кутін лоны. Абу мича тадзитӧ (А. Попов)
1) ыкшапоз / гордец, гордячка 2) тшаппоз / недотрога (КРК) — Ёна нин тай асьтӧ тшаппозйӧн лыддян, — гортӧ мунысь туй вылын Ӧльӧш паныдаліс Палашӧс (В. Торопов)
1) ыкшапоз / гордец, гордячка 2) тшаппоз / недотрога (КРК) — Ті ӧд, тшапунняяс, нырнытӧ лэпталанныд (В. Безносиков)
сш. Чуклӧм тшапитчысь морт, ныв, ань
эй. ошйысьысь морт — Кывзы йӧзсӧ! — чорыдджыка нин крапкис Иван. — Висьталасны бара... Сукыль-сакыльяс! Мыйся йӧз! Тшебыръяс... Чеччас Илляыс, некытчӧ оз воштысь! (А. Шебырев)