терминов: 163
страница 1 из 4
родысь, аслыс эскытӧм морт — Но кысь нин ми вокыслы...— Ок тэ, садьтӧм петук! «Кысь нин ми вокыслы», — нерыштіс зонмӧс Люся. — Ставыс ас саяд: видзӧд, юась и велалан (И. Торопов)
зырымбедь, ичӧт арлыда, сӧвмытӧм морт Егор. Пукалӧй нин метӧг. (Петігас.) Матрос лоӧма Иван. Салага! (Матыстчӧ Анна дінӧ.) Анна! (Н. Белых)
эй. (Дереваннӧй) няйт, сьӧд чужӧма морт (ССКЗД, КСК)
асьсӧ сӧмын радейтысь морт / самолюбивый сійӧ зэв самӧлюб (КРК)
лёк вӧчны кӧсйысь морт — Вот саныд! — мурӧстіс Самарин. — Бара на исасьӧ, кытчӧ оз ков. — Бой сылы колӧ сетны! [Варнаковлы] — чуйдіс Бутаков (Г. Юшков)
лёк йӧз, паразитъяс Мед ті, мутивӧйяс, асланыд быдсяма «комбайнъясӧн» бӧръя пув коръяссӧ да заяссӧ эн урӧсмӧдӧй. Саранча чукӧр! (А. Шебырев)
сёрни разӧдысь ань / сплетница (КРК) А сарапана поштаясыд, майбыр, сэтшӧм юӧръястӧ быдлаӧ новлӧдласны, сили-моли вузавласны (А. Ванеев)
тӧв чужъялысь морт, туни МАРПА. ...Вӧлӧмкӧ, кутшӧмкӧ вутш костысь утка шой аддзӧмыд да меным козьналан: на пӧ, чожиньӧ, кос вӧзьсӧ кушты да сыла шыд пу!.. Свист жӧ эськӧ тэ да! (Кӧсьталы) (В. Безносиков)
вывті омӧль морт — Дозмӧр койт вылӧ, дерт. И менӧ колис. Вот сволотаыд! Понимашли... Менӧ, райуполномоченнӧйӧс... (Ю. Васютов)
вывті омӧль морт — Сволоч сійӧ, тэнад Чукилевыд, — та вылӧ шуис Мирон (В. Юхнин)
лет. асныра, ыръян морт (ССКЗД, КСК)
быдл. асьсӧ радейтысь морт, эгоист (ССКЗД, КСК)
ветлыны вермытӧм морт / сидень (лишенный способности ходить) (КРК) — Ок, седун! — кыла, ымӧстіс Люся. Сэсся горӧдіс: — Матеев, отсав матрослы! (И. Торопов) Мам котӧрӧн сикт помӧдз. Пельшӧр кывзіс лючки, мый висьталіс пи йывсьыс мам, кыдзи быдмӧ, коймӧд во нин, но оз сёрнит, оз сувт кок вылас, сӧмын пыр пукалӧ. И вокъяс нимтӧны сійӧс ещӧ и рочӧн: «Седун! Седун!» (А. Панюкова)
сш. Чуклӧм больгысь морт, паськыд вома
кыз, тшӧгӧм морт Моски вывсьыс Пашасӧ канаваас кыски да саӧсь лымъяс понді люкӧдны, шӧвк чышъянсӧ ӧбнӧвитны: «На тэныд, лӧсавтӧм гырлы, сельди бӧчкалы, дыш гурдейлы!.. Чайтан, Капитошаыс тэнад руч ку воротник вылӧ ыштас?.. Со тэныд, яда змейлы!» — и кывйӧс нюжӧдлі [Глашалӧн кывъясыс Паша йылысь] (В. Безносиков)
дзик йӧй, вир йӧй, вач йӧй (КК) Йӧйсьыс йӧй ↔ серӧстӧм йӧй ↔ вир йӧй ↔ кӧртавмӧн йӧй (КФ)
быдл. гуляйтысь, уна ёрт кутысь ань
асныра морт / упрямый, непокорный, несгибаемый (КРК) Ӧд вывті нин асныраӧсь да сетчытӧмӧсь найӧ быдмисны (И. Торопов)
омӧльтантор, видчанкыв — Эсійӧ траншеясьыс али мый? [ваыс] — Но, ад гумйыд тэнад. Со нин кӧні. — Сё блин (Г. Юшков)
1) некытчӧ туйтӧм морт 2) видчанкыв Сё икӧта пызь! (В. Лыткин)
1) трасича морт, омӧльтантор 2) видчанкыв Ок и гажтӧмтчи ме, Сё ерӧмаканьӧй, Мый тэ ӧні вӧчан, Менам муса аньӧй (В. Тимин)
видчанкыв — Сё лебедьӧ! Мед кӧть пакӧсьт эз жӧ ло, — думӧ усьӧ кӧзяин. — Гашкӧ нӧ, уличаӧ петіс? Кӧть мый, колӧ корсьны! (А. Вурдов)
мустӧм, дӧзмӧдана морт — Но сё лешакӧй!.. — чеччышліс места вылас Пашко. — Тэ тай весьӧпӧртін менӧ! (В. Юхнин) Мамыс, сё лешакыс, век на абу пырӧма, ноксьӧ—ветлӧдлӧ, тыдалӧ, горт гӧгӧрыс (А. Ульянов)
мустӧм, дӧзмӧдана морт — Ак, сё матьяс, колхозникъяс, чӧсмасянныд? Час, ме тіянӧс ставнытӧ начкала! — кыза кеслӧм гӧлӧс кыліс куст сайын (Н. Мальцев)
зэв мустӧм, дӧзмӧдчана морт, кк. сё чӧрт Наталь бабным пырас да, любӧпырысь эськӧ, а век жӧ броткыштас: сё мокой, бара нин швачӧдчӧмаӧсь кык чой... (Н. Павлова)
1) лёк морт 2) видчанкыв Кирӧ дед. А тэ — сё мор! Кӧн нин сӧмын абу вӧлӧмыд. Деньга бӧрся вӧтлысьӧмыд! (Н. Белых)
1) быдл. чӧрт, мустӧм 2) дӧзмӧдана морт Сё морӧ дай олӧм. Тӧрыт на зэв збоя котраліс вӧрӧдыс, а талун со мый вӧчсьӧ (А. Ульянов) А кӧр туша дорын нуръясьӧны нин! Сёморӧ! Пуртӧн вундыштӧмӧн и вир сорӧн няклялӧны. Быр-р-р! Ме тӧда, кӧр видзысьяс оз вермыны уль сёянтӧгыс, айбарчтӧгыс. Но шоныд кадӧ! (Н. Никулин)
чӧрт, мустӧм морт Мудеритӧ, сё морӧн лыйӧм (КК) Илья лэптіс юрсӧ, видзӧдліс пызан вылӧ. — Сё морӧн лыйӧмъяс! Да ӧд ме куйла улыс дӧрӧм-гач кежысь. Нывъяс пырснитісны-серӧктісны (В. Юхнин)
мустӧм, дӧзмӧдана морт А рытнас нин Васька Петыр пузьӧмпырысь шуаліс пӧчлы: — Со ӧд, сё петукыд, кутшӧм (А. Попов)
чӧрт, ёна мустӧм морт ВЕРА. Видзӧдла, коді асывнас тэныд звӧнитчӧ! Удж пӧдругаыд, буракӧ! Гажыс бырӧма! Сё сӧтаналӧн! (А. Куропаткина)
ёна мустӧм морт Мустӧмӧй дай Катьӧӧй, Сё сӧтана матьӧӧй! (Г. Юшков)
чӧрт, мустӧм, дӧзмӧдана морт — Руслан Акӧйӧвич! Кыпӧдчы, кыпӧдчы! Сё сюраӧ, повзьӧдін миянӧс! (А. Вурдов)
чӧрт, мустӧм, дӧзмӧдана морт, пемӧс — Сё сюра лешакыд, со тай коді мурзӧма, миянӧс повзьӧдлӧ. Лыйим кӧ? (Е. Афанасьев)
чӧрт, мустӧм, дӧзмӧдана морт — Ак тэ, сё сюра сӧтана!.. — гӧлӧсас кыліс ыджыд майшасьӧм (гӧрд тошкалӧн кывъясыс) (Б. Шахов)
мустӧм, дӧзмӧдана морт — Да-а-арья-а-а! — друг вӧрсӧ поткӧдіс кыз мужичӧй гӧлӧс. — Ок, сё трасича! Бара на сибдіс кытчӧкӧ... (В. Юхнин)
дрӧчка морт, няр баля / глиняная кукла, большая неженка абу сёймонь, он нильзьы (КРК) Сёй моньыд абу на табак нёнь рочын лӧсялӧ Федот да не тот (КК) «Чӧрту! — аслыс кывмӧн шуис Петька, коклябӧръяснас тувкис вӧвлы бокас да лэччис гальки вылӧ. — Абу сёй монь... ог нильзьы (Я. Рочев)
сьӧкыд пеля Ӧнӧдз на эг тӧдлы — сёй пеля вӧлӧмыд (КК) Нывкаыд сэтчӧ сэтшӧм серам лэптас: «Батьӧ, батьӧ, батьӧ! Тэ тай сёй пеля! Тэ — ош? Вай ворсыштам! Тэ быттьӧ ош, а ме — Машенька...» (Н. Куратова)
1) мустӧм, дӧзмӧдана морт 2) видчанкыв (ССКЗД, КСК) — Метӧ? — ышмыліс Илья. — Ставыс тіян сайын. — Аттӧ сё мокасьтӧй, вежай пыддиыс эз ло мӧд зонмыс! (В. Юхнин) Важ йӧз казявлӧмаӧсь — кутшӧмкӧ юӧр водзын пӧ кывлӧ пеляд тріньгӧмыс. Сё мокасьт тай. Юӧрыд ӧд лёк и бур овлӧ... (А. Ульянов)
быдл. сёрни разӧдысь, суклясьысь морт
зимӧгор, брӧдяга, шӧйтысь, горттӧм-овмӧстӧм морт Катя. Тэ ещӧ сэні жерйӧдлы пиньтӧ, сибырак... Гриша. Ачыд нӧ мый? Эндӧм ныв? (Нёбдінса Виттор)
шойданник, видз. уселон СЫСОЕВ. Ме усйыся. Кытчӧ тэ воан-а, лёк сиволон... (пышйӧ Капусталӧн ырыштчӧмысь.) (Ю. Васютов)
тӧлктӧм, йӧй морт ЁГОР А тэ эн укӧрайт! Газетас паськыд плешка сизьяс пукалӧны, налӧн юрвежӧрыс важӧн нин пыркалӧма! (А. Шебырев)
мустӧм, дӧзмӧдана морт Татчӧ и йӧзыслӧн кывйыс воссис: — Мун, син вежан! — Вир тшыкӧдысь! Усян мед из вылӧ да пасьмунан! (Г. Юшков)
мустӧм, дӧзмӧдана морт / постылый (КРК) И кор тшапа восьлалысь советниклӧн син вежысь кузь кос мыгӧрыс бердіс ӧдзӧс сайӧ, Латкин вӧлисти личыдджыка лолыштіс, шурк кыскис зепсьыс носӧвӧйсӧ, скӧрысь да гораа сульсис (Г. Федоров)
быдл. дышӧдӧм, дӧнзьӧдысь, дӧзмӧдысь морт (ССКЗД, КСК)
быдл. дӧнзьӧдысь, дӧзмӧдчысь морт Нинӧм, сӧмын синмӧ пыран гутысь моз ӧдйӧджык мынтӧдчыны зілянныд, кор сэтшӧм вопроснас шыасьлі (Б. Шахов)
быдл. дӧнзьӧдысь, дӧзмӧдысь морт (ССКЗД, КСК) Некодкӧд зык-венӧ оз пыр, некодӧс оз скӧрмӧд, абу йӧз синмӧ пырысь, олӧ лӧня (Пожӧгса Лена)
мисьтӧм чужӧма морт, полӧга СОКОЛОВ. Кыдзи сійӧ шуис? «Пучей торгӧ сісь пуын да тожӧ чайтӧ, туй вӧчӧ?» Но, син пӧла сюзь! Видзӧдлам! Коді кодӧс... (Ю. Васютов)
1) быдл. кӧвъясьысь, дӧнзьӧдысь, дӧзмӧдысь морт, яндысьтӧм (ССКЗД) Синтӧм гут кодь (яндысьтӧм), век синмӧ пырӧ (КК) 2) гӧгӧрвотӧм морт, вежӧртӧм — А мый нӧ, ас гаж вылӧ эновтісны миянӧс — Синтӧм гут, он аддзы, став няньсӧ Эжва вожӧ да кытчӧкӧ нуӧны? Веськодь налы Печерасаыд! (Г. Юшков) ПЕДӦР МИШ Выліас пукалысьясыс нӧ кӧнӧсь вӧліны? Найӧ синтӧм гутъяс али мый? Нинӧм эз аддзыны? (А. Ульянов)
вежӧртӧм, гӧгӧрвотӧм морт (КК) Ми, пес пилитысьяс, синтӧм кутюяс кодьӧсь (В. Юхнин) А прӧститі сы вӧсна, мый тэ вӧлін синтӧм кутюӧн, тэнӧ век новлӧдлісны домповод вылын, но тэнад таын ыджыд мыжыс абу (Н. Щукин)