охота
Сонарлымаште шурмаҥше гаяк улмыштым эскерен шуктеныт (В.Д.-О.)
охотничий
Сонарлыме жап. Сонарлыме ӱзгар. Эрлашыжым эрдене Петр Ильич сонарлыме ӱзгарым ямдылкалаш пиже (МЭ)
согласная буква линг.
Марий алфавитыште 21 соҥбуква уло.
безрассудный
Тудо пеш соҥга, сыра гын, мо логалеш, тудын дене пера (ММ)
постареть, состариться, одряхлеть
Кочам пытартыш жапыште ялт соҥгыргыш. Но лудшо еҥын тый шинчажым мут пурак дене ит левед, эртак йӱк ден тудын пылышым соҥгыргымеш ит кушкед (Ш.О.)
поплестись, побрести
‒ Йӧра тугеже, ‒ мане коча да мӧҥгыжӧ велыш соҥгыртатыш.
таҥастаре: соптыртаташ
согласный звук линг.
Марий литератур йылмыште 23 соҥйӱк уло.
козодой биол.
Кугытшо дене кӧгӧрчен деч изирак. Почшо ден шулдыржо кужу. Тиде сопсыреҥге, вес семынже йӱдвараш. Тудо кӱреналге-сур тӱсан, ошалге да шемалге тамгалан (ЯЛ)
пошагать, потопать, поплестись
Авалийшыже кудывечыште изиш шогышат, эркын оръеҥ почеш идым шеҥгеке соптыртатыш (А.В.)
таҥастаре: соҥгыртаташ
ухудшать, портить (красоту)
Надян лапкатарак-лопкатарак нерже веле шӱргыжым изиш соптырта (МЭ)
истрёпанный, измочаленный
Ял воктене ик куэн лывырге укшыштыжо сорвыкаҥше мече гай йыргешке наста кечылтеш (Куг.)
ссориться, ругаться, переругиваться
А-а, адакат соредалаш верештеш аман? (Г.А.)
труженик поля
Сорлазе-влак пашаштым пытареныт (МЭ)
болячки на уголках губ
Умшаштыже сорлык налын. Умшатӱҥ пужла гын, «сорлык лийын» маныт (ММ)
обуздать, усмирить, укротить
Пӱртӱсым сорлыклаш. Осаллыкым сорлыклаш. ‒ Мом вара сорлыклен йӱштӧ тӱрвыжӧ? ‒ пӱрымашын эн шучкыжым шкетын пален ‒ йӱкшӧ илыш деч ончычын кӱрылтын (В.И.). Илышым кумданрак ужын мошташ, келгынрак, сайынрак умылен мошташ тунемме гына кугурак жанрымат сорлыклаш полша (В.К.)
необузданный
Жапыштыже сорлыклыдымо осал варажым эшеат чот осалештеш (М.И.)
сдерживающий
Мые сорлыклышо вийым шижым, маньым Лениныным тунам: шкенан! (В.К.)
крючок для надевания удил
Сорлыкпарня ‒ имне тӱрвылан орлык (В.К.)
таҥастаре: ияварня
благонравный, благочестивый
свеча тех.
Машинаште ик сортаже ок ыште.
огарок свечи
Мыняр икшывет шӱгар тӱр сортавундаш семын урылтын? (В.К.) А тудлан поп деч эсогыл огеш код сортавундаш (В.К.)
подсвечник
Сортавӱкен пундаш сорта дене шукак волгыдым от ыште (ММ)
таҥастаре: сортайол
сердцевина свечи
Шкат йӱлена сортарӱдыла (В.К.)
сложить в ряд (плахи)
Оптеныт пырням, шинчырлен, прицепыш, иктӧр сорымлен (Онч.)
сатира
Ме тыйым кызытсе сотармутна дене угыч ынена кынелте ‒ юмаралыже туддеч (Ю.Г.). Икымше книгаже публицистике сынан, весыже мыскара ден сотарлан, кумшыжо лирикылан пӧлеклалтын (Онч.)
поддразнивать
Латшымше ий Октябрь! Пыжашым оптышым одар укшерешет да молылак сотарышым у семым, тымартеат мурен ок тем шерем (В.К.)
сатирик
Сотарзе сотара чылаштым ‒ йӱшым, йогым, молымат (Пач.)
просвещать, просветить
Калыкым сотемдараш.
просветитель
Г. Яковлев революций деч ончычсо сотемдарче-влак кокла гыч иктыже лийын.
просвещение
Шочмо калыкым сотемдарымаште тӱҥалтыш ошкылым марий черкызе-влак ыштеныт (Онч.)
просветительство; просветительский
Марий калыкым сотемдарыш пашам черкызе-влак эше XVIII курымыштак тӱҥалыныт.
Ⅰ
1) светлый (радостный)
Сото ончыкылык. Сото шарнымаш. Сото шижмаш. Ынде тудо уке. Суртшо ‒ ик тымык лук. Тиде ӱмыл коштеш, сотым кӱрыштын (В.И.)
2) светский
Сото туныктыш. Сото тӱшкер. Сото школ. Сото илыш дене илаш.
Ⅱ
подразделение, часть
Сарзе сото. Кафедр ‒ университетын ик сотыжо.
приговаривать, причитать
Йӧралт вочшо аважлан, ой манын йоҥлен кийыше ачажлан шке келесыр чонжо ден туге тудо соторлен (И.С.)
луч света
Пычкемыш кугыжанысе сотыйол. Йӱд пычкемышым сотыйол пӱчкеш.
светло, ярко, в радости
Сад ужаргыже манын, сӧралын, сотын илыже манын кажне пӧрт, эрге-влакын ачашт лийже манын, ачат сар гычын пӧртыл ыш керт (В.А.)
1) восстание
Петербургышто сӧй нӧлталтын. Пугачевын сӧйжӧ.
тулан сӧй вооружённое восстание
2) бой
Сӧй деч вара салтак пура пеле шаланыше землянкыш (В.К.). Йӱдым пытартыш сӧй таче лиеш (В.К.)
восставший, повстанец, бунтовщик
Сӧйзӧ-влак Юл серыш толын лектыныт.
восставать, бунтовать
Шыгыремдылме ваштареш марий-влак Пугачев дене пырлят сӧйланеныт. Халиф тудым чытен огеш керт гынат, Сиволот дене сӧйланаш йӧсӧ (Онч.)
воевать, браниться
Шкемын экшык дене кредалын, шкеак сӧйласем кок веч (В.К.). Сӧйласаш тӱҥалеш тудо коклазе «ола мучко шыде мутым кышкалше вате» але тыглай обыватель ваштареш (В.К.)
шуметь, галдеть, громко кричать
Эрдене Павлуш, сумкам сакен, школыш каяш лектеш, уремыште школыш сӧйлен куржшо йолташыже-шамычым вашлиеш (Ш.О.)
таҥастаре: лӱшкаш
красивый, интересный; красиво, интересно
Сӧрал книга. Сӧрал кино. Сӧрал урем. Куэ лӱҥга, куэ лӱҥга, куэ лӱҥга гын, сӧрал (Муро). Лӱмжӧ пеш сӧрал.
дивный, чудный, восхитительный
Сӧралге пӱртӱс. Сӧралге кундем. Шочмо вер, кеч-мом ман, шочмо верак, шупшеш тудо шкеж деке курымешлан шӱмеш вочшо сӧралге пӱртӱсшӧ дене. Тиде ӱдыр сӧралге чурийже дене кеч-кӧнат кумылжым савыра.
делать привлекательным, притягательным
Пытартыш жапыште чоҥымо шӧртньӧ вуян черке-влак оланам сӧралгештареныт.
стать красивее, привлекательнее
Олана кажне ийын сӧралгештеш.
достопримечательность
Йошкар-Оланат шке сӧралгылыкше шагал огыл. Петербург шке сӧралгылыкше дене уло тӱнямбалнат ойыртемалтеш.
красоваться, щеголять
Тиде тыглай мут гына огыл, сӧралланаш тӧчымӧ огыл (Пӱр.)
О сайте
Инструкция