хвастливый
Лудшо пала: Ю. Галютин ‒ моктале писатель огыл (А.Арс.). Чурийвылышыже пеш моктале огыл (А.Арс.)
таҥастаре: моктанышан
хвалёный
Тыште эре мокталтшан пашазе лиеш (Онч.)
хвастун
Мемелан марлан пуэныт аяр чонан Ӱпалчым ‒ ачаж дене моктанчым (И.С.)
бахвальство, хвастовство
Моктанчыкет шукта осалыш, чомам кеч нал, имнян лият (К.К.)
похвальная грамота
Сай тунеммыжлан моктемгагазым пуышт.
ода
Марий сылнымутышто моктеммур шагал.
восторженный
Моктеммурло ойым ом йод йӧршынат (А.Г.)
похвала; похвальное слово
Моктеммутым ойлышт. Тыгай моктеммутым ни ача-ава деч, ни йолташ ӱдыржӧ Майра деч колын огыл (Онч.). Геройлан моктеммутым каваште вошт лиеш колаш (В.К.)
хвалящий
Моктызо ‒ локтызо.
отвыкать
Паша деч мондыкаленам.
1) банщик
Мончазе шокшым пуыш.
2) любитель попариться
Мыйын йолташем аяр мончазе.
париться в бане
Кокымшо гана мончалем гын, шкеже пешак яндар улам (Ю.А.)
предбанник
Тыгак мончаончылно, тӱрльым курежын… тыят шинченат дыр, можым-кузежым пошкудо-влакет ден тӧрлен путырак (В.К.)
совершенствовать
Кеч-могай калыкат шке культуржым мотораҥда (М.Ш.)
красоваться
Тиде ӱдыр моторланен кошташ пеш йӧрата. Но ош тӱня, йошкар шовычым пидын, ынде пел курым моторлана (В.К.)
украсить, разукрасить
Сӧлер воктенысе шӱгарла ош куэрлан уэш ужар шовыржым чиктен моторлаҥдарыш (И.К.)
превосходный; добротный
Мый тыйын «Эм гаяк моторло! Ах, чесле!» (куэвӱд нерген. ‒ авт.) манмым шарналтен ойлем: «Ужат, могае донор шке вӱржым мыланна колтен» (В.К.)
подразумевать
Ойлем иктым, мошонем весым.
неумение
Мемнан паша лектышнам моштыдымык волта.
навык
Пашаште моштыкышт але уке.
умение
Шке пашам сайын шукташ моштымаш гына ок сите, эше моштык кӱлеш.
понижаться, падать (об уровне чего-л.)
Вӱд мӧҥгешталтеш. Илыш мӧҥгешталтеш.
отражаться, сказываться
Тачысе пагытын нелылыкше илышыштынат мӧҥгештаралтеш.
отражение, выражение
Осал койышым ончыктылмаш ‒ тачысе илышын мӧҥгештаралтмашыже.
отражать, выражать
Койыш саманым мӧҥгештара. Эрге ачажым мӧҥгештара. Кече йолжым мӧҥгештара. Воштончыш чурийым мӧҥгештара.
отражение, выражение
Кече мӧҥгештарымаш. Сымыктыш ‒ илышым мӧҥгештарымаш.
1) уменьшаться, убывать
Марий калык мӧҥгештеш. Кече кужыт мӧҥгештеш.
таҥастаре: шагалемаш
2) уменьшаться, приходить в упадок
Тазалык мӧҥгештеш. Илыш мӧҥгештеш.
3) отражаться
Йӱк мӧҥгештеш чодыра воктеч. Черкывуй гыч кечыйол мӧҥгештеш.
неистощимый, неиссякаемый
Мӧҥгештдыме кӧргывий. Мӧҥгештдыме мут шапаш. Мӧҥгештдыме уш-акыл поянлык. Лач тыште Маяковскийын нигунам мӧҥгештдыме куатше да мондаш лийдыме сылнылыкше (В.К.)
сдача
Мӧҥгыкым пуаш. Мӧҥгыкым налаш.
1) беда, несчастье, конец (смерть)
Мом тӧрштылат, мӧҥгылыкетым шижынат мо? (Ӧ.Б.) Мӧҥгылык толеш.
2) алчность, ненасытность; алчный
Мӧҥгылыкла толаша, тудлан эре шагал (Ӧ.Б.). Мӧҥгылык еҥ шуко кочкеш, пашам ышта чот, йӱд-кече (Ӧ.Б.)
оплодотворить
Колым мӧртняҥдаш. Шонымашым мӧртняҥдаш.
тучный, ожиревший, оплывший
Ужат, могай лӧза, мӧчмӧчлӧ: тӱкалте ‒ шӱргыжӧ шелеш (В.К.)
пищать (по-заячьи)
Мераҥ мрекла: «Азап чакемын?» (В.К.)
выступ, нарост на стволе дерева
Йолышт дене пушеҥге вож мугылеш эҥертыл, пыкше серыш кӱзен шуыч (Ю.Г.). Аза вуй гай мугылян ваштар ‒ тудым кужун кычалеш мастар (В.К.)
премудрый
Мудречле шӱман нюго.
заболевание, недуг
Неле мужо дене йӧсланаш. Спид ‒ лӱдыкшӧ мужо.
сочетаться, соединиться в пару
Ойго ден шӱлык мужыраҥеш (В.К.)
сочетать
Тыге тудо школ пашам творчестве дене мужыраҥда (Онч.)
бракосочетание
Мужыраҥмаш полат. Мужыраҥмаш тат.
1) спаривать, соединять
Койдымо кыл ӱдыр ден рвезым мужырта.
2) случать
Вольыкым мужырташ.
1) двойник
Вашлиймашке шке толын огыл, мужыръеҥжым колтен.
2) партнёр
Йылме ‒ вашкыл кучымо йӧн, кылым кучаш мужыръеҥ, партнёр кӱлеш (Онч.)
озвучивание, мелодизирование
Мутын вийже тудым кудыртылмаште огыл, а образым сылнештарымаште, тудым поэтически шулдыраҥдымаште, музыкаҥдымаште (В.К.)
мудрый
Мунло айдеме. Мунло каҥаш.
мудрец
Ялысе мунлыеҥ-влак пӧрт ончылан погынен шинчыныт.
мыслитель
Карл Маркс алте мунлызо лийын.
мудрость
Илыш мунлык. Мунлыкетым ончыкто.
мудрствовать
Мом мунлыланет, ойло вигак. Чоян мунлыланыде каласем.
мудро, умно
Мый тунам мунлынрак умылем илыш шошым (В.К.)
гены, генофонд
Ну кертеш ‒ кушан тыгайже шочын? Эх, таза вет калык муноптем! (В.Д.-О.)
белок яйца
Муношык ‒ пайдале кочкыш.
О сайте
Инструкция