соглашение
Пашаш налме нерген келшымой.
Ⅰ
согласие
Тидлан тыйын келышет ок кӱл ‒ ыштыктат.
Ⅱ
положительный полюс
Келыш ден шӧрыш эре ваштарешла лийыт (РМС)
уподобиться
Метрий ынде йӧршеш ватыжлан келыштаралтын.
приспособление
Куштылгырак лийже манын, ик келыштарчыкым кычал муынам.
сделка
Пошкудем йотэлласе амалкалче-влак дене кугу келышчыкым ыштен тольо.
убывать
Эҥерыште вӱд кема. Оксам кемаш тӱҥалын (Ӧ.Б.)
таҥастаре: пучаш
сапожник
Кемургызын кемже уке (КМ)
довольный
Кенан улат? Кенан лияш. Мый шке пашам дене кенан улам.
недовольный (ММ)
Чурийже кенесыр сыным нале.
середина лета
Лач каргыме Вончо йога йомын-нӧлтын нелмаш гыч нелмашыш, кеҥежрӱдын кошкышо вичкыж логаржым орва пӱчкеда (В.К.)
крепостное право
Российыште кепшылтыме правам 150 ий ончыч веле кораҥденыт.
потребный, нужный, востребованный
Керал паша. Керал айдеме.
таҥастаре: кӱлешан
потребность, необходимость
Тӱрыс ончалмаште, тачысе возыктыш марий калыкын кераллыкшым шукта.
1) правда, истина
Мужаҥчын деч кере оем: кугорно дене ок кошт толышо еҥ (В.К.)
2) справедливый, правильный, правдивый
Кере сар. Кере судья. Тыгай кере отыл ыльыс (Ю.Г.)
скряга; скряжнический
Пошкудем пеш кержак айдеме.
полномочие
Акпарс марий-влакын кугу кертежан алчышт лийын.
право (РМС)
А Иоан Иродлан ойлен: «Шке шольыч дене илаш кертыжет уке» (ЛПУ)
уполномочить
Мемнан виктер мыйым тендан элда дене кылым ышташ кертыжаҥден.
уполномоченный
Поснак кӱлешан паша шотышто кертыжъеҥ.
праведник
Мемнан вуйлатышына моткоч керыеҥ улеш.
справедливость, правдивость
Илыш керылык. Керылыкым кычалаш. Керылык верч кучедалаш.
несправедливость; несправедливый
Тудын ойлымыжо керысыр ыле. Керысыр еҥ. Керысыр пунчал.
1) объективно; справедливо
Илышым керычын ончышо еҥ тӱняште шагал огыл. Керычын шонкалаш. Керычын кутыраш.
2) объективность; справедливость
Тенийысе пагытыште керычыным муаш куштылго огыл. Керычын чыла вереат лийшаш.
объективный; справедливый
Керычынле шымлымаш.
керычынле кере объективная истина
Керычынле шонкалымаш. Эстон школым эртыше марий шымлызе-влак шочмо йылмышт нерген керычынле шымлымаш-влакым возаш тӱҥалыныт.
серьёзность
Кеч-могай пашам ыштыме годымат керышот лийшаш.
серьёзный
Керышотан паша. Керышотан тӱҥалтыш. Керышотан ончалтыш. Мемнан коклаште керышотан мутланымаш лие.
серьёзно
Тиде гана мут таклан гына огыл, а моткоч керышотын лектын. Мемнан туныктышынам южгунамже умылашат ок лий, кузе тудо ойла: керышотын але мыскарам ышта? Шонымаш икте гына: керышотанрак шымлымаш пашам возаш тӧчен ончаш (Онч.)
Южный Полярный круг геогр.
становиться солнечным, ярким; озариться, засиять
Пыл шалана, кечаҥеш ала мо? Чурийже кечаҥе.
свечение в холодную или жаркую погоду по левой и правой стороне солнца
Таче тӱнӧ пеш йӱштӧ. Ужат, кечыгӧржат коеш.
оклад
Кечыдарем тылзыште лу тӱжем теҥге.
дневник
Клуб воктене йӧнан, сай верым муамат, шкетын тушко лектын возам да я кечыедам возем, я почеламутым (В.Р.-Г.)
дневник
Мый шукертсек кечынвозышым серем.
восход
Ал ӱжара семын кечынӧлтыш шарла, корем вес велысе селам помыжалтара.
солнцеворот
Кечысавыртыш годым кече ден йӱд тӧр лийыт.
солнечная корона, ореол вокруг солнца
солнечный удар
Кечыгут чаравуян коштмыжлан дыр рвезым кечысолныш перыш.
календарь
Марийын ожно шкенжын кечышотшо лийын.
прич. от кечышташ
Ик кончыш деч вес кончыш кечыштмым еҥ-влак ожсек ужын иленыт (В.В.)
рука об руку
Кид-кида ошкылаш.
лично, с рук на руки
Елюк, лучо Сашатым ӱжын пурто, кидаваш оксам пуынем (Онч.)
физическая сила
Но кидвийлан ‒ уш полыш (В.К.)
кидвий паша физический труд
рукопись
Кидвозышым савыкташ ямдылем. Серышын кидвозышыжо архивеш кодын дыр.
обручать, обручить
Нуным изинекак кидешленыт.
обручение
Оръеҥ-влакым кидешлымашым у черкыште эртарышт.
прич. от кидешлаш
Кидешлыме шергаш.
приручить
Айдеме пийым акрет годымак кидештарен.
приручение
Ир янлык-влакым кидештарымаш айдеме илышыште у йыжыҥым шочыктарен.
мускул анат.
Вашлийын тудым (арбузым) марий каче, кидиге модын ястарен (В.К.). Мочоло тушто весела пиал, кидиге дене модшо, поро кечеш кӱшӧ (В.К.)
О сайте
Инструкция