терминов: 5238
страница 24 из 105
спектакль
    М. Шкетанын пьесыже почеш койдарымаш. Койдарымашым шындаш.
видный
    Мемнан деке кугу еҥ-влак коштыт, ‒ маньыч, ‒ тендан гай мо? ‒ Койзо Вергилий ден Данте (В.К.). Озатше тыйын койзо еҥ, лӱман, да унажат лиеш шагалак огыл (В.К.)
проявить (фотографию)
    Ик лу минут гыч картычкым койыктарен кондышт.
свойство
    Кончыш койыш. Металлын койышыжо. Вӱдын койышыжо ‒ тудо кылмен кертеш.
черта (характерная особенность, признак)
    Геннадийын ик эн тӱҥ койышпалыже ‒ савырлылык.
посредник
    Сатум шкалан наҥгайыман, коклазе ок кӱл (Л.Я.)
ябеда
    Кокламут адак окшак чыве дене лектын, прашка имне дене ял мучкет кудалыштеш (В.К.)
дистанция
    Машина дене кудалме годым коклатым эскерыман.
глухонемой
    Писательын мутерже поян да кумда лийшаш, тунам вара тудын геройжо йылме денат чоным сымыстарыше лиеш да тудым, кококым, ош тӱняш луктын колтышо нужна йылман авторжо верч вожылаш ок тӱҥал (В.К.)
двойственный, противоречивый, двуликий
    Но илыш кокшӧрынан шол. Сай ден уда, поро ден осал, нуно йыгыре коштыт (Пӱр.)
посылка
    Пӧлекым почто дене колтык семын колташ лиеш.
представитель
    лӱмын колтымъеҥ полномочный представитель
окольцевать
    Кайыкым колчалаш. Йырже курыкым келге корем колчала (А.Ф.)
уха
    (Поэтым) кочкаш колшӱрым ӱжылдат (В.К.)
бессмертие
    Кум шагат эртен (колымекыже), кум шагат. Паспортышто уке колыдымашлык (В.К.)
покойник
    Колышыеҥ колоткаште илыше гаяк койын кия.
беспокойство, заботы, хлопоты
    Тумыш ора ‒ южик тулык чыта, у пӧртпура ‒ чон колянчык пыта (В.К.)
Млечный Путь астр.
    Комбыгорнын кумда вӱдвараш шолшо подла кержалтын мланде (В.К.)
отцеживать, процеживать
    Шӧрым комараш.
распахнуть, открыть
    Окнам комдыклаш. Омсам комдыклаш. Шинчам комдыклаш. Орина шондык петыртышым комдыклыш (Ф.М.)
ставень (у окна)
    Ужар комдышан окна-влак петырыме улыт. Окна комдышым почмо.
вести себя недозволенно; выпендриваться, выгибаться
    Йошкарармеец Яша, моряк вургемым чиен, икмыняр кече урем мучко комиссарланен кошто (Ф.М.)
комитетчик, член комитета
    Таче комитетче-влак сайлымаш йодышым каҥашаш погынат.
покрыться слоем чего-л.
    Але теҥгече гына кӱжгӧ ий дене комыжлалтын… эҥер (В.К.)
поставить коронку
    ‒ Шып шинчыза, ‒ манеш, ‒ пӱйдам комыжлена (В.К.)
1176кон
щёлочь хим.
    Кон ‒ кочо химий наста, тушко лакмус кагазым чыкет гын, тудо кандалга.
щёлочь
    Шӱртым ошемдаш ожно ныл-вич гана конвӱдеш мушкыныт (ММ)
ввоз, импорт
    Вес элла гыч сату кондык ик жапыште йӧршеш чарыме ыле.
ввозить, импортировать
прич. от кондыктараш
    Кондыктарыме сату эре шергырак лиеш.
сцена
    М. Шкетан театрын кончерышкыже у спектакль лекте.
зрелище
    Оҥай кончык кок маскаигын модмышт.
1) появление, видение
    Шинчалан кончымаш. Тылзе кончымаш. Омеш кончымаш.
2) призрак, привидение
    Европо мучко кончымаш шарлен ‒ коммунизмын кончымашыже (Ман.)
явление
    Пӱртӱс кончыш. Фонетике кончыш. Йылме кончыш. Биологий кончыш.
конькобежец
    Марий конькизе-влак таҥасымаште икымше верым налыныт.
музыкальный инструмент из лучины
    Нойымыжо годым ыштен да шоктен чыра коҥгоным (В.К.). Сонар йоҥеж гай коҥгон гыч ныжылге муро лектын (В.И.)
взятка
    Копаокса деч посна кызыт нимомат ышташ ок лий, маныт.
взяточничество; коррупция
    Элыштына копаш налмаш ваштареш чот шогалыныт.
добывать (полезные ископаемые)
    Мландышӱйым коптараш. Туге гынат шийым, шӧртньым коптарен Алдан йымач (Ф.И.)
строчить
    Ургыммашина дене коргыктен шинча. Эй, кӧлан мо ок сите, коргыктыза йодмашым (Ю.Г.)
бандит
    Трук йӱдым мардежла ‒ коремзе тӱшка (В.К.)
чёрточка; тире
    Мужырлалтше йыгырмут кореш дене возалтеш.
1) чертить
    Мландым корешлаш.
2) резать; разрезать
    Меҥге чал Уралын эн тура коремжым Виче веле шукертсек корешла (Ф.И.)
таҥастаре: кораш
изрезанный, истерзанный
    Коркалалтше чонем кумылет дене эмлет (Онч.)
ладонь (внутренняя сторона ладони)
    Тый ынде кормыжвундаштем улат.
1) расчертить
    Тетрадьым корнаҥдаш.
2) связать дорогой
    Ялнам ынде корнаҥдышна.
в линейку
    Корнаҥдыман тетрадь.
путник, спутник
    Шкет корнешке ялгорным тошка. Нимогай йолташат, нимогай корнешкат пеленем лийын огыл.
путеводитель
    Газет редакций «Пӱтынь Йошкар-Ола» лӱман увер да справке корнончыктышым лукташ ямдылалтеш (Куг.)
полоска на дороге, заросшая травой
    Корноржаш имне мӱшкыр тӱкна (В.К.)