тело; останки
кавасе капора небесное тело
корабльын капораже корпус корабля
айдемын капораже останки человека
Ачаже гаяк капоран, тугайракак тӱсан (МЭ)
телохранитель
Тудым фараонын капорол вуйлатышыже шке декыже налын (БЛ)
прах
Ик жапыште Глезденёвын каппургыжшым марий мландыш кондымо нергенат ойленыт ыле (Онч.)
полчище, орда
Немыч капыр. Тушман капыр. Ах, Африкым пустыньыш лукшо шем капырын йоча, колат? (В.К.)
напряжённый, трудный, сложный
Кар илыш. Кар пагыт. Кар пагыт шеҥгек кудал эртен (Онч.). Шӱдырен марий вате ош меж кӱнчылам, ушыж ден шерген илыш кар лончылам (Онч.)
корабль
Шкежат ок пале, куш иеш карап. Кержалтын мардежоҥ, пучен, туржалтын (В.К.)
корабельщик
Карапче-шамыч канаш шогалыт (Л.Я.)
раскаиваться, каяться; терзаться
Юмылан карганаш. «Тый, манеш, шолыштынат!» ‒ «Мый, манам, шолыштын омыл! ‒ «Шолыштын отыл дык, Юмылан каргане» (Ӧ.Б.). Сортам чӱктен, ынде нигунамат шолышташ ом тӱҥал манын карганен (С.-Эрг.)
проклинатель
Улыт вет тачат мемнан коклаште айдеме тукымым каргызе-влак. Шӱвал шындышым чыла каргызе-влак ӱмбаке да вием шутымо семын йылмынам эркын пургедаш тӱҥальым (Пӱр.)
проклятый (о человеке)
Тыгодым уна-влак ончылно каргымъеҥ моктанаш йӧратен, пуйто тудо улан илышым намия (Онч.)
крепость, твердыня
Курык вуйышто ханын кӱ тамык ‒ карман (В.К.)
1) плёнка в желудке коровы, в старину её использовали в качестве оконного стекла
2) звено в оконной раме
Окна карнык. Окнаштыже ик карнык пудырген, мардеж южта.
вспучивать
Южо еҥ-влакын мӱшкырыштым савырголтыш карныктараш тӱҥалын.
картёжник
Тидым нигузеат ышташ ок лий, манын шонышт, да картче-влакат келшышт (Ю.Г.)
жрец, служитель культа
Картъеҥым кӱсотышто чоклаш шогалтат, тудак веле чокла, молышт огыт чокло, молышт кумалыт (Ӧ.Б.)
таҥастаре: онаеҥ
1) наказание
Карум пурташ. Да шӱмнам пунчалеш ик шыде ‒ кару кӧлан кунам толеш (А.И.)
2) сопротивление, отпор
Тиде кутыр коллективизаций годым пеш чот карум пуэн шогыш (М.Ш.)
склон
карш корно трудная дорога, дорога на подъём
Каршым кӱзаш имньылан неле (Ӧ.Б.)
таҥастаре: тайыл
карьерничать
Но тыгежак намысдымын, шинчаора карьерланаш тӧчымашыже уке ыле.
1) загон
Шке касалыкем солен пытарышым. Мый таче кок касалыкым тӱредынам, кодеш кум касалык… Кокыт пыта (В.К.)
2) надел
Революций деч ончыч мыйын кочамын кок касалык мландыже лийын.
покаяние
Тиде эн чапле касаралтмаш, могайым вуянче тоштын возаш (В.К.)
1) прощать
Касаре мыйым: мый чын лийын омыл тунам.
2) помиловать
Сулыкым касараш. Титакым касараш. Тюрьмаш шындыме еҥым касараш. (Мардеж) …шого, титакем касарен кертат (В.К.)
1) отпущение грехов
Касартышым черкыште поп ышта.
2) искупление, покаяние
Мом нуно мурышто кычалыт тынар? Ласкалыкым але тынар осалланымыштлан касартышым? (Ю.Г.)
исповедь
Юмончылан касартышшомакым ойлен.
помилование
Шындыме еҥым касарымаш.
позволить, разрешить; благословить (ММ)
Юмет кастара гын веле? (ММ). Кастаре тышке пураш.
благосклонно
Тудо мемнам кастарен ончен.
отрывок, кусок
Мый руш поэт-влакын почеламутышт гыч катык-влакым шке лӱмем дене колтылынам (И.О.)
уменьшить, сократить, убавить
Неле сар корно, ятыр гана сусыргымаш тазалыкым чот катыкемден (МК)
каторжник, каторжанин
Катыргыште лиймыжлан тудым Катырган Сакар маныныт.
член кафедры
Тыгай туравеллык кафедрызе-влакым шукыштым куандарен огыл.
общий (РМС)
Кашакле йодыш. Кашакле правил.
валежник
(Йогор) кынелеш, чодыра покшеке ошкеда, оргаж лоҥга гоч, кашкадар гоч эрта (Н.Л.)
Ⅰ
стремительный, быстрый (о течении)
Кашке йогын.
кашке рӱдӧ стрежень
Кашке вӱдыш пурет гын, вик наҥгая (Ӧ.Б.)
Ⅱ
кислота хим. (Сл.Е.)
борозда
Курым шондал таптен тиде шондалжым, пагыт у илыш кашкорным вӱда (В.К.). Кужу тӱня гай кумда пасу, кужу илыш корно деч товаҥше кашкорно (В.К.)
бороздить, делать борозды
Йыраҥым кашлаш. Теҥызым атомло корабль кашла.
вытянуться полосками
Лум пасу мучко кашталт возын.
наслаждение
Капыште келан, чонышто куан.
1) наслаждаться, блаженствовать
Паша ыштен келанаш. Модын келанаш. Ӱмам налын келанаш (Ӧ.Б.). Шокшо мончаште кырен келанаш. Чара игетым рывыж кочкын келаныже (И.С.)
2) увлечься, проявить охоту, желание
Тунем лекмек, шым возо ятыр ий, но, витне, нимоат арам ок эрте: адак мураш келаныш шӱм-турий (А.М.)
глубинный
Келгаш мине. Келгаш вӱдлончо.
глубокий
Келгашан йыдал. Келгашан кӱмыж. Келгашан вочко.
котлован
Кеҥежлан вӱдым арален кодаш манын, келгемым кӱнчышт.
глубоководный
Келгывӱдан эҥер. Келгывӱдан ер.
подсказывать
Урокышто келескылаш ок лий. Эчу урокышто мылам эре келескылеш ыле.
подсказка
Келесык дене гына кӱлеш шинчымашым поген от ситаре.
беспокойный
Патыр Потий, пашаште келесыр, ок керт юватыл, ок мошто канен (В.К.)
условие
Конкурс келшык. Таҥасымаш келшык.
убедить
Тудым тышке толаш келшыктараш кӱлеш.
договорённость, согласие
Тидым мый келшыммут почеш ыштенам.
О сайте
Инструкция