поднебесье
Чон ала-кушко торашке кававундашке ӱжеш (Л.Я.)
горизонт
Кече кавадӱрыш волыш.
уничтожить
Тушманым кавартараш. Аярым кавартараш.
небосклон
Рӱмбалгыше кавасавыртышыште шӱдыр чӱкталте.
милость, благодеяние
Умыр йӱрет дене, шокшо кечет дене, эр тӱтырат дене кавыл ыште (Кум.м.). Пӱртӱс деч кавылым вучыман огыл, налман. Еҥлан кавылым ыштен веле, поро илышым ужаш лиеш.
венец, корона (при венчании); свадебный, венчальный, подвенечный
Кавыне вургем. Ончыза, могай мотор кавыне вургемым чиен лектын (У вий)
гордый
Кавыр айдеме косир, нужна еҥ дене ок шойышт, пояным веле йӧрата (Ӧ.Б.)
высокомерный, спесивый
Кавырака еҥ. Кавырака койышан.
насекомое
Кага ‒ ужар тӱнян осал тушманже.
делопроизводитель
Ачам рвезыже годым ик тӧнежыште кагазвиктарызе лийын.
делопроизводство
Кагазвиктыш сомыл. Кагазвиктышым марла шукташ.
бумажный, письменный (РМС)
Кагазле пашам шукташ. Кагазле йодыш.
личное дело (документ)
Кажне пашаеҥлан шкенжын кагазпогыкшым ыштеныт.
цвета радуги
Кагутньо пота (Г.П.)
запятая линг.
Ваштарешле ушем мут ончылан кагырик шындалтеш.
поворот
Корно кадырик. Илыш кадырик. Поезд кадырикышкет толын шуынат, пуйто кавашке кудал кӱзыкта (Ю.А.)
трость, клюшка
Шоҥго ӱдырамаш кадыртоям налын лектын шогалеш (Куг.). Кадыртояжым лопка олымбал век шуялта (Онч.)
враль, брехун
Кажай пеш ойлыштеш, уждымыжым ужеш, колдымыжым колеш (Ӧ.Б.)
козлёнок
А шоҥго бригадир шылта чон порыжым чал ӧрышеш: ‒ Изи казавача чылтак (В.К.)
мурава
Кай шудо. Кай шочеш, шудым солен налмеке. Кай кушкын (Ӧ.Б.)
всходить, прорастать, дать всходы
Шудо кайлана йӱр почеш, кайже куатлын лектеш (Ӧ.Б.)
птенец
Йоча кушкеш, модеш, ялт кайыкиге гай (В.К.)
сушёный
Кондо-ян эҥыж как пыштыман аракам (Ю.Г.). Лук эҥыж какым, кодшо пӱрым, чай тамлан матрушкат лийшаш (Ю.Г.)
сушёное лыко
Какнийым телылан йыдалым ышташ ямдылат (Ӧ.Б.). Могай кӱлеш, тугае калып, какний сита ‒ чевер лиеш (В.К.). Вӱд гай писе кӱзӧ какнийым шӱшта (В.К.)
песня (сюжетная)
А каласенмурышт альбом ден тетрадьыштышт том дене савыктен лукташ сита (Онч.)
рассказчик, повествователь
Роман каласкалчын ойлымыжо семын возалтын.
заявление (официальное сообщение)
народно-прикладное искусство
Ⅰ
демократизировать; обнародовать что-л.
Элым калыкаҥдаш. Кучемым калыкаҥдаш. Тӧртыкым калыкаҥдаш.
Ⅱ
конфисковать
Тудын погыжым калыкаҥденыт.
таҥастаре: шупшын налаш
демократизация
Илышым калыкаҥдымаш.
народность
Калыкмут ден мутсавыртышым моштен кучылтмаш ойлан чынжымак калыкаҥдыш сыным пуа (МЛИ)
раса
Ош калыквож. Шем калыквож. Нарынче калыквож.
межнациональный
Калыккокласе кыл.
национальный
Калыкле тоштер. Калыкле пайрем. Калыкле банк.
народно-прикладное искусство
Пытартыш жапыште марий-влакын калыкле-келыштарчык сымыктышышт чот вияҥ каен.
национальность
Мыйын калыклыкем ‒ марий.
люд
Писатель авамын йолташ ӱдыржым, калыкмарийым йӱктен коштшым, йӧратен шынден (МЭ)
плоскостопие
Калыпйолан улмыжлан кӧра тудым армийыш ышт нал.
формироваться, складываться
Марий литератур йылме революций деч ончыч калыплалташ тӱҥалын (Онч.)
формирование, становление
Мутвундо калыплалтмаш калыкын илыме верже, илыш ойыртемже дене чак кылдалтеш (Онч.). Айдеме семын калыплалтмаштем Аристэ мылам шке ачам деч утларак ыштен, манаш лиеш.
формировать
Марий литератур йылмым тӱҥалтыш жапыште тӱшкан калыпленыт.
передых
Нимогай кандарчык уке, эре паша. Айда изиш каплан кандарчыкым пуэна.
вена анат. (ММ)
Кандышер пуалын.
поддержка, подмога, помочь
Нуно пеш келшен, каньым ыштен илат ыле. Кане ӱмбак каньым ышташ (МЯ). Кызыт кане, мемнан декат мийыде ида код (М.К.)
отпуск
Канышжапым мылам июльышто веле пуат.
отпускник
Мый шочмо гыч канышче улам.
облегчить
Шужышо, кылмыше, кӱчызӧ Российын пӱрымашыжым каньылтен, незер айдемын шуматлыкеш таптыме кажне кумыр (В.К.)
неудобство, неловкость, неловкое положение, стеснённость
Мылам тудын ончылно каньысыр, тыге ыштыме ок кӱл ыле. ‒ Ынде илыш кече пытыш, ‒ шона Чачий, мом ышташ? Каньысыр гыч кузе утлаш? (С.Ч.) Мыйым тый каньысырыш луктыч.
место лишения свободы, колония
Тудо яллан ала-могай титакым ыштен, куд ийым каньысырверыште эртарыш (Онч.)
беспокоиться
Почеламутлаште ончыктымо экшык-влакым тудо каньысырланыде колыштын огеш керт (В.К.)
О сайте
Инструкция