вечер прощальный
Эрла ужаткасым ыштем. Тыйымат ӱжам (Онч.)
напутствие
Мӱндыр корныш лекмыже деч ончыч ача эргыжлан ужатмутым каласыш. Н.С. Дедушкинлан ужатмут олмеш (почеламут) (В.К.)
проводник, стюардесса
Вагонышто ужатъеҥ билетым погаш тӱҥале. Ужатышъеҥ самолётын кушко да кузе чоҥештымыжым раш умылтарыш.
классифицировать; распределять
Нине мут-влакым тыге ужашлаш лиеш.
ненавидеть
Молан тый тудым тынар ужедат?
ненависть
Огеш лук тыйым ӧрдыж веке чойн паровозым ужмышудымаш (В.К.)
желанный, вожделенный
Пеш йӧратыме ужмышумо ешем, тыланда ужмышумо шокшо салам (Куг.)
ясновидящий
Ужшыголшо мылам кужу ӱмырым сӧрен.
зрение
Рвезын ужыкшо саяк, шинчаже локтылалтын огыл.
кобель
Тиде узывий почшым ынде ишен (Онч.)
развратничать
Узыланен коштеш ола мучко.
чествование новорождённого, обряд «на зубок»
Теҥгече изи Мичулан узыпкам конденыт ыле.
нехватка, недостаток; отсутствие (кого-чего-л.)
Курымжо мучко укеште илен. Мут укеште у мутым шкегыч ыштыман. Укем годым ит кошт.
в противном случае
Тачак тидым ыште, укегын вараш кодат.
почти что нет
Мыйын оксам укеден иктак. Ялыште кызыт паша укеден иктак.
отрицательный мат., физ. («-»)
Укелле числа. Укелле заряд. Укелле тулэҥер.
отсутствие (чего-л.)
Мутын укелыкше. Книга укелык. Шинчымаш укелык.
пропадать, исчезать из виду
Еҥ шинча ончылнемак укеме. Тӱтыра лоҥгаште машина укеме. Семон йӱд еда мӧҥгыжӧ гыч укемеш, ала-кушко коштеш.
таҥастаре: йомаш
отрицать, отвергать
Тый шке титакетым укемдаш тӧчен ит кошт.
отрицательный
Укемдыме аклыммут. Укемдыме пале. Укемдыме полюс. Укемдыме койыш. Тидлан укемдыме вашмут лийын ок керт.
отказ
Мыйын оемлан укемут тольо.
необеспеченность, нужда
Нигӧат такше тыге ышташ туныктен огыл, а незер илышлан кӧра укенлыкшак шижтарен докан (А.Арс.)
отсутствие
Оксат укеулмо тыйым налог деч ок утаре. Лекцийыште укеулметым туныктышо возен нале.
аннулировать, отменить
Договорым укештараш. Приговорым укештараш.
аннулирование
Ойпидышым укештарыме.
исчезать
Сату укештеш кевытлаште. Кушкыл укештеш. Янлык укештеш.
таҥастаре: пыташ
чеснок
Украм шындаш. Поҥгым шинчалтыме годым тушко украм пыштат.
прич. от улаҥдаш
Уке, мый улаҥдыме лончышто шым кӧнӧ почаҥын мерчаш (Ю.Ч.)
молитва (православная)
Улдышмут-шамычым ушеш кужун лудын, яндар ош чуриян чӱчӱватым Чорак Эчей вӱдыш шурале (Ю.Г.)
приумножаться, наращиваться; становиться лучше, зажиточнее (о жизни)
Кинде улемеш. Вольык улемеш. Илыш улемеш (Ӧ.Б.)
приумножать, наращивать, восполнять
Оралтым улемдаш. Вургемым улемдаш. Вольыкым улемдаш. Оксам улемдаш (Ӧ.Б.)
таҥастаре: шукемдаш
положительный
Улемдыме вашмут. Улемдыме аклыммут. Улемдыме полюс. Улемдыме койыш.
положительный физ., мат. («+»)
Улло числа. Улло полюс. Улло заряд. Улло тулэҥер.
присутствие, нахождение
Пашаште улмаш эше пашам ыштыме нерген ок ойло. Йӧра, йӧра… Мыйын улмаште мардеж огеш тӱкӧ уста мариетым (В.К.)
присутствие, наличие
Чаплӱмет улмо тылат эше айдемыдымылык койышым кояш правам ок пу. Мӧҥгыштӧ улмет тыйым утарыш. Улмем годым тол.
наличие, существование чего-л.
Тудын оксаже уло-укем пален налаш кӱлеш. Уло-уке оксажымат кучылт ок мошто.
наличный
Улшык окса. Улшык суммо. Пашадарым улшык дене тӱлаш. Налме сатулан улшык окса дене тӱлышым.
новшество
Кызыт илышыш ятыр улык пура.
собственность, достояние
Уш-акыл поянлык ‒ элнан улылыкшо.
действительность
Йырвел улым. Кызытсе улым.
разрастаться, расти буйно
Шурно умен кушкеш. Арбуз ‒ тушкалте кӱзынерым, мурен шелеш ‒ тунар умен (В.К.). Тӱредме годым тӱтыра лиеш гын, поҥго ума. У ий годым кугу мардеж лиеш гын, олма ума (КП)
преуспеть, добиться успеха
Пашаштыже тудо умаҥын, шонымашкыже шуын.
ненормальный, противоестественный, нездоровый (взгляд, поведение, поступок и т.д.)
Умбале ончалтыш. Умбале койышым кояш. Умбале шонымашым ойлышташ.
ненормально, противоестественно
Умбальыла шокта гынат, тыге манаш тоштам: шочмо йылмым йӧраташ мый Эстонийыште тунемынам (Пӱр.)
плодородие
Мемнан кундемысе мландын умдартышыжым нӧлталаш шуко вийым пыштыман.
плодоносный
Умдартышан нур. Умдартышан мланде. Шемрокан мланде умдартышан.
стрелка
Шагат умдо. Сӱретлыме умдо корным ялышкына ончыкта.
уколоть; сделать укол
Врач йочам ала-могай корштыктарымым чарыме эм дене умдылыш.
понятливый, деловой, путный
Умло еҥ. Умло вуйлатыше. Умло мутланымаш.