кочерыжка
Мыйын шольым ковыштавургым пеш йӧрата.
рассадник
Ковышта озымым ковышташаге гыч йыраҥыш шындышым. Тиде ял ‒ осал койышын ковышташагыже.
надоедливый, докучливый
Чоным когартарыше шыҥа-влак.
очистить от шелухи
Шӱльым кожаш вӱдвакшыш коштна.
сухой
Кожга мардеж. Кожга лышташ. Кожга олым. Кожга муш (Ӧ.Б.). Шурныдам кожга мардеж деч аралыза (Кум.м.)
неприятный, противный
Кожгата мардеж. Чонышто ий веле, уремыште пич теле. Ух, кожгата тӱтан озалана (Г.Ч.)
саженец ели
Кӱсотышто шоҥго кож йыр кожиге-влак нӧлталтыт.
стать быстрым, расторопным
Кино лийшашым колын, рвезе-влак кожмакаҥыч.
старательный, прилежный, усердный
Эсогыл ош йолан куэ кожмакле ӱдырла тарваныш: то пӱгырна, то кынелеш… (В.К.)
ловко, расторопно, живо
Пашаште кожмаклын тарваныл ‒ ток илыш дене шыже тӱла (В.К.)
активист
Таче тышке комсомолын кожмакчышт-влак погыненыт.
еловые ветки, еловые лапки
Олмапу йыр шарыме кожуам рончен налеш.
сделать шероховатым, шершавым
Тиде (журналист улмыжо), шонем, библийым кусарыме йылмым мыняр-гынат козыраҥден.
огрубелый
Козыраҥше кидше, кеч вӱдотызан, мамык гай чучеш икшывылан (А.Бук.)
попугай
Таклан огыл писте мӱй жапеш нальым койдаргайык деч шергашым (В.К.). Икымше гана мый гаем вуянчым койдаргайык лукто окмакыш (В.К.)
комедия
М. Шкетан шуко койдарчыкым возен.
пародия
Койдарчыкмут Ванюшлан ыш келше (МЭ)
спектакль
М. Шкетанын пьесыже почеш койдарымаш. Койдарымашым шындаш.
видный
Мемнан деке кугу еҥ-влак коштыт, ‒ маньыч, ‒ тендан гай мо? ‒ Койзо Вергилий ден Данте (В.К.). Озатше тыйын койзо еҥ, лӱман, да унажат лиеш шагалак огыл (В.К.)
проявить (фотографию)
Ик лу минут гыч картычкым койыктарен кондышт.
свойство
Кончыш койыш. Металлын койышыжо. Вӱдын койышыжо ‒ тудо кылмен кертеш.
черта (характерная особенность, признак)
Геннадийын ик эн тӱҥ койышпалыже ‒ савырлылык.
посредник
Сатум шкалан наҥгайыман, коклазе ок кӱл (Л.Я.)
ябеда
Кокламут адак окшак чыве дене лектын, прашка имне дене ял мучкет кудалыштеш (В.К.)
дистанция
Машина дене кудалме годым коклатым эскерыман.
глухонемой
Писательын мутерже поян да кумда лийшаш, тунам вара тудын геройжо йылме денат чоным сымыстарыше лиеш да тудым, кококым, ош тӱняш луктын колтышо нужна йылман авторжо верч вожылаш ок тӱҥал (В.К.)
двойственный, противоречивый, двуликий
Но илыш кокшӧрынан шол. Сай ден уда, поро ден осал, нуно йыгыре коштыт (Пӱр.)
посылка
Пӧлекым почто дене колтык семын колташ лиеш.
представитель
лӱмын колтымъеҥ полномочный представитель
окольцевать
Кайыкым колчалаш. Йырже курыкым келге корем колчала (А.Ф.)
уха
(Поэтым) кочкаш колшӱрым ӱжылдат (В.К.)
бессмертие
Кум шагат эртен (колымекыже), кум шагат. Паспортышто уке колыдымашлык (В.К.)
покойник
Колышыеҥ колоткаште илыше гаяк койын кия.
беспокойство, заботы, хлопоты
Тумыш ора ‒ южик тулык чыта, у пӧртпура ‒ чон колянчык пыта (В.К.)
Млечный Путь астр.
Комбыгорнын кумда вӱдвараш шолшо подла кержалтын мланде (В.К.)
отцеживать, процеживать
Шӧрым комараш.
распахнуть, открыть
Окнам комдыклаш. Омсам комдыклаш. Шинчам комдыклаш. Орина шондык петыртышым комдыклыш (Ф.М.)
ставень (у окна)
Ужар комдышан окна-влак петырыме улыт. Окна комдышым почмо.
вести себя недозволенно; выпендриваться, выгибаться
Йошкарармеец Яша, моряк вургемым чиен, икмыняр кече урем мучко комиссарланен кошто (Ф.М.)
комитетчик, член комитета
Таче комитетче-влак сайлымаш йодышым каҥашаш погынат.
покрыться слоем чего-л.
Але теҥгече гына кӱжгӧ ий дене комыжлалтын… эҥер (В.К.)
поставить коронку
‒ Шып шинчыза, ‒ манеш, ‒ пӱйдам комыжлена (В.К.)
щёлочь хим.
Кон ‒ кочо химий наста, тушко лакмус кагазым чыкет гын, тудо кандалга.
щёлочь
Шӱртым ошемдаш ожно ныл-вич гана конвӱдеш мушкыныт (ММ)
ввоз, импорт
Вес элла гыч сату кондык ик жапыште йӧршеш чарыме ыле.
прич. от кондыктараш
Кондыктарыме сату эре шергырак лиеш.
сцена
М. Шкетан театрын кончерышкыже у спектакль лекте.
зрелище
Оҥай кончык кок маскаигын модмышт.
1) появление, видение
Шинчалан кончымаш. Тылзе кончымаш. Омеш кончымаш.
2) призрак, привидение
Европо мучко кончымаш шарлен ‒ коммунизмын кончымашыже (Ман.)