1) подражание
Кайык мурымым оҥарымаш.
2) произношение
Йоҥйӱкым оҥарымаш.
3) настраивание
Семӱзгарым оҥарымаш.
раздвигать
Нерже дене вӱдымбалым кок могырыш оҥын, пуш эркын ончыко иеш. Поран, тӧрген, ош талгыдыла оҥын, тавен, шинчалын, шортын да шӱшкен (В.К.)
нагрудный знак
Пинчакыштыже гаишникын оҥвалыже пижыктыме.
грудью (встать, выйти, встретиться, т.д.)
Шкенжым арален кодышаш верч начальник лоҥгаште оҥваш шогаш мастарлыкше уке (Ю.Г.)
бюстгальтер
Шокшышто тудо уэш узьмакым налын шинча ыле ‒ оҥветыртышан, плавкан Зина пурен шогалеш (Ю.Г.)
1) колыхаться
Мардежлан вуй савырнен пӱгырна, оҥгалтеш той уржа кашын-кашын (В.К.)
2) быть окружённым
(Харьков тураште) мемнан кугу тӱшка оҥгалте (В.Д.-О.)
3) кружить, описывать круги
Шышталген оҥгалтеш пасу колхозын (В.К.)
прич. от оҥгалташ
Йӧратем мый вулнын оҥгалтше Юл вӱдым (В.К.). Кӱсото йыр оҥгалтше корно дене эше пел курым коштыктыш вӱден (Онч.)
взять в кольцо, закольцевать
Кайыкым оҥгешлаш. Турарак шогышо ваге мучашым ондакак оҥгешла, рӱдӧ вожым руа.
выполнить что-л. в виде колец, круга
Шӱртым оҥгештараш (оҥган-оҥганым ышташ). Пырням оҥгештарен кылдем (Ӧ.Б.). Кандырам оҥгештарен кылдем (Ӧ.Б.). Мераҥ кышажым оҥгештарен кудалеш, кышажым йомдара (Ӧ.Б.)
соединить колокольчиками
Йошкар-Ола оҥгырлен калыклан ик пӱгым, той-ший йӱкшым шӱмешна руда (Ф.И.)
галстук
Тувыр шӱша йыр кылдыме оҥлапчыкше мом шога (МЭ)
грудная клетка биол.
Но, чонышт оҥчетлык гыч лектын кайымеш, тушман йол йымак ок воч мланде туан! (В.К.)
супонь
Оҥшупшылтышыжым сайын кылде, рудалт ынже кай.
обоеполый
Мемнан ялыште ик опиша ыле.
хищник
Опкын янлык. Опкын кайык. Опкын класс.
алчный, ненасытный
Нарынче тӱсан шинчаштыже опкынло тул ылыж кайыш (В.П.)
твердыня, крепость; башня; крепостной, относящийся к крепости
Пырыс вуйлык тӧрза. Кок рат пырдыж. Лыҥ ор. А кӱ курыксаҥгаште эн кӱшыл орыш нигӧ керылт ок керт. Тушто уке орол (В.К.). Ор курык ӱмбалне коеш кидйымач ор оралте (В.К.)
масса
Калык ора. Пурак ора.
объёмистый (РМС)
Орале книга. Орале кидвозыш. Орале тетрадь.
имение, поместье, вотчина, усадьба
Поян оралте. Помещик оралте. Кугу оралте.
замок (ММ)
Курык ӱмбалне акрет годсо орансурт шинча.
сердечник
Орвагылымдыже лектын каен, сандене орвадалаже шинчен кодын.
кузов телеги
Тойдемар орвадала ӱмбалне мален колта (Куг.)
колея
Орвалакыште вӱд шинча.
приспособление для соединения передка с телегой
Имне мыняр чот кудалеш, тунар орвасалмаш, кыралт-кыралт, шеҥгел кок йолжо эмгана (В.К.)
молодушка
Орвате оръеҥ мелнам кӱэштеш.
сухие ветви
Оргажыш тулым пышташ.
крепостные ворота
Оргапкаш имнешкын кем таган кроп-кроп! (В.К.)
горбиться, бугриться, взъерошиться
Шошым вӱд, оржаҥын, коремыште шурген йога. Поран деч вара пасушто лум оржаҥын.
городище археол.
Юл воктене ожно марий-влакын орилемышт лийын.
1) болезненный, хворый, дохлый
Ормыж рвезе (изи, пеш каҥга). Ормыж еҥ (кидше таза огыл, йолжо пашам ыштен ок керт, шкежат таза огыл). Ормыж пача. Ормыж чыве, лудо. Ормыж пушеҥге (ок куш, эре икгай шинча) (Ӧ.Б.)
2) неистовый, буйный, дикий, необузданный
Ормыж айдеме. Ормыж корно. Сӧй тургым семын чучын ормыж кас (В.К.). Ормыж корно дене таче йӱдыланен коштым (йоҥылыш корно дене каен, вара корныжо пытен) (Ӧ.Б.)
3) урод
Аза ормыж шочын (кок вуян, пий вуян)
4) негодный, лишний
Ормыж паша. Ормыж каче. Ормыж ний (йыдал кутаным савырыме годым утен кодшо ний; йыдал кавалыште кок могыреш кодеш кок ний мучаш, савыралаш вер уке, тудым пӱчкын шуат) (Ӧ.Б.)
буйный, мятежный, мятущийся (о человеке)
Ну мо, Моско, саламле ормыжвуйым лювыраҥше илышетым пудыраташ (В.К.)
неистовствовать, буйствовать, бушевать, бесноваться
А сар кӱдырчан йӱр тугак ормыжланен (Г.П.)
буйный, неукротимый
Те ужында икоян ормыжло кумытешкым? (В.К.)
бешено, бурно, неистово
(Йогын) шыжалтыл, кагыргыл шуҥгалтын, ормыжын шоҥештын, шаулен (В.К.)
оружие (Сл.Д.)
Ожно марийын тӱҥ оржо пикш лийын.
сторожка
Тудо пачержым оролгудыш савырен (МЭ)
зуб мудрости
Тудын орпӱйжӧ лектын.
невеста
Мый улам Юмын марлан налшаш ӱдыр, Юмын оръеҥлык вет маныт мемнам (В.К.)
воспитывать
Но кузе-гынат ончыкташ кӱлеш, кузе тудым орышто орыштареныт (В.К.)
воспитывать
Йочам орышташ. Тунемше-влакым орышташ. Калыкым орышташ. Орыштмо пашам саемдаш.
воспитание
Мемнан дене йылме шотышто орыштмашын ситыдымашыжым, манмыла, шке коваштем денак шижаш тӱҥалынам (Пӱр.)
коварность
Чыла тиде шоя пропаганде, осал-чояланымаш, политике (Пӱр.)
коварство
Марий театрыште Шиллерын «Йӧратымаш да осал-чоялык» пьесыжым шынденыт ыле.
злодействовать, злобствовать
Лектеш уремыш кийылт коштшо гына. Да осаллана тӱтан пӱтыремыш (В.К.). Помыжалтын йогын… Чыла чаракым мушкын кышкен воштыл, шуҥгалтын курык гыч, осалланен (В.К.)
злодейство, злодеяние, чёрное дело
Ялыште паша укеат, самырык-влак осалланымашке шупшылалтыт.
преступление
Осаллыкым ышташ. Осаллык карум пуыде кодшаш огыл. Пытартыш жапыште элыштына осаллык кушкеш. Пуйто пий сӱанлан угыч ямде, кӧргешна йымен возын осаллык (В.К.)
преступник
Осалчым кученыт. Осалче полиций кидыш логалын. Осалче-влак шукемыныт.
злодеяние, злодейство
Совет кучем годым элыштына осалчык шагал лийын. Элыштына осалчыкым пытарыман.
О сайте
Инструкция