недоброжелатель
Аркадий Петрович осалшонычык айдеме лийын огыл (Онч.)
преступность
Осалыштык шагалемеш. Осалыштыкым вожге куклен лукташ кӱлеш.
сложить (в определённом порядке, перегибая)
Вургемым ослен опташ. Кагаз лаштыкым ослен пышташ.
сектор, часть
Шкен осо. Йӧнозанлык осо. Сарзе осо. Тунемме осо. Шанче осо.
расчлениться, распасться на части, разделиться
Колхозын кумда пасужо савырголтыш жапыште осылешталт возо.
перелесок
Корнымбалне верын-верын отер-влак койын колтат.
остров; островной
Ужар отро. Юлысо отро. Отро шудо нугыдо.
пойти в стручок
Пурса отызаҥаш тӱҥалын. Акаций отызаҥеш.
напрасно
Очыниэш ит вурсо. Очыниэш ойлышт ит кошт. Очыниэшак мийышым мӱндыркӧ, ярнен коштым (Ӧ.Б.). Очыниэшак кайышым чодыраш пулан (Ӧ.Б.)
беловатый, светловатый
Вынер, имне, ушкал ошак (изиш ошырак) (Ӧ.Б.)
1) отбеливать
Шошым лум ӱмбалан вынерым ошемдат.
2) заправить суп сметаной
Шӱрым ошемдаш ӱмбал дене. Тамлырак лийже манын, шӱрым шӧрымбал дене ошемдыш (МЭ)
Ⅰ
белила
Ошемдышда пеҥгыдемже да ынже печкалт манын, известкан шӧрыш синтетикан чиям ешарыза (МЭ)
Ⅱ
заправка для супа (сметана)
Шӱрышкӧ ошемдышым пыште (А.Арс.)
беловик; набело
Ошеш возаш.
шагать, переступать
Кӱзальым ошкыллен сар аркашке сар порсын гай киндыжым ончалаш (Ф.И.)
орёл
Кок тумо коклаште кок ошлагайык (Ӧ.Б.)
светло-пепельный (о цвете)
Ошломыж ӱпан ӱдыр. Ошломыж пунан алаша.
плитняк, песчаник
Мемнан ял воктене ошмагӱм луктыт.
отмель
Кок вӱд коклаште вӱд ошмам кышкен, тудым «ошмайол» маныт. Вӱд покшелан ошмайол лиеш, ошма кышкалтеш (Ӧ.Б.)
песчаная коса
Юл серысе ошманер ошын койын шуйналт возын.
белок
Муно ошык. Ошык шылыште шуко уло.
дикий, пугливый
Оя имне. Оя пырыс. Оя пий. Оя еҥ.
яркий, ослепительный; погожий
Оярле тымык кечывал (А.Арс.)
Ⅰ
напугаться
Имне оя, пеш кудалеш, чараш ок лий, лӱдеш пий деч, кайык деч. Имне оен кудалеш. Имне орва деч ок ойо.
Ⅱ
соблюдать, блюсти
Кугарням, рушарням, Ӱярням, Кугечым, Шортйолым оем, ом ровытае, юмылташ каем (Ӧ.Б.). Ялыште улшыжо, те чодыраште улыда манын, пӱтым ояш огыт вашке (М.Ш.)
здоровенный
Тыгай ӧзырка капетше дене эҥырвоштырым нумал кошташ кузе от вожыл? (Онч.)
понуждение, принуждение (ММ)
Ӧкымдыш дене мыйым от ыштыкте.
алименты
Шке йочатлан ӧкымдӱлышым тӱлыман.
покорность, подчинённость
Кузе кок еҥ дене кредалаш? Кӧм кемлаш? Ӧкымлыкыш налаш? (В.К.) Ӧкымлык ок лий, ок воч вожылаш (В.К.)
раскаяние
Ӧкыным шижын, сулыкем касараш толынам. Умылыдымо ӧкын темын мыйын шӱмыш шкемын илышемлан (В.К.)
сожаление
Шолын-толын ӧкыныс (Сем.Н.)
охапка
Ӧлталтыш шудо. Ӧлталтыш пу. Ик ӧлталтыш пум пуртышым.
объятие
Ӱдыр рвезын пеҥгыде ӧлтышкыжӧ шуҥгалте.
охват
Кок еҥ ӧндалтыш кӱжгытан тумо. Йолташын ӧндалтышыш перныше гай айдеме (В.К.)
плоскогорье (ММ)
Чодыра воктене изирак ӧр нӧлталтын.
чуждаться, устраняться
Тый эре паша деч ӧрдыжланаш тӧчет.
колония
Английын ондак ӧрдыжмландыже шуко улмаш.
цитата
Шке возымашкыже тудо шуко ӧрдыжмутым пуртылын.
посторонний, чужак
Ӱдыр-рвезе кашак тунамак ӧрдыжъеҥым авырен шогальыч (Л.Я.)
лазоревый, лазурный (о цвете)
Ӧрза шинча. Ӧрза пеледыш. Ӧрза кава. Ӧрза теҥыз сер.
лень
Ӧркӧ пызыра. Тӱгӧ лекташ ӧркӧ.
смятение
Рвезым ӧрма толаштарен. Ӧрма пашалан ок полшо.
удивительный, изумительный
Ӧрмӧ паша (Ӧ.Б.)
1) паз
Пырняште ӧрӧм корем, ӧрӧм локшинчам (Ӧ.Б.)
2) скважина (в дверях, замке)
Кӧгӧнысӧ ӧрӧ. Омсасе ӧрӧ.
зарница
Мӱндыр ӧрӧжа волгалтеш.
делать паз
Пырням йымал могырым ӧрӧлем.
испугаться, бояться
Но… мый сымыктышым йӧратем, садлан ит ӧрткӧ, колтенат кертам (В.К.). Талгыде шинчале ӱмыран аркаште. Эй, оза, ит ӧрткӧ, сорлыкым пу-ян (В.К.)
1) растеряться, оторопеть, опешить, обомлеть, стушеваться
Пагул пӧрт гыч лекмыжымат ок шарне, тунар ӧрткынен (М.Ш.). Тыгай кугу еҥ ончылно мый ӧрткынен шогальым.
2) паниковать, перепугаться
прич. от ӧрткынаш
Пожар годым ӧрткынышӧ калык колхозник-влак ӱмбаке керылте (М.Ш.)
1) страх, опасение
А кечын ӧрткыш: товаҥын, почеш покта, сӧрвала (В.К.)
2) паника
Тушман-влак коклаште ӧрткыш тӱҥале.
перепуганный, встревоженный
Ӧрткышӧ ӱдырамаш-влак волен шинчыч. Илем гыч илемыш сар кӱдырчыла ‒ ӧрткышӧ тӱмыр-влак мӱндырчынак: ‒ Кынел шогалза! Саргуралым погалза! (В.К.)
Ⅰ
робеть, трепетать
Ӧртланен ит шого, чолганрак тарваныл.
Ⅱ
поправиться, округлиться, раздобреть
Рвезе кушмо семын ӧртлана, сай лиеш, коя огыл утыжо, вийже веле пураш тӱҥалын (Ӧ.Б.). Еҥ ӧртлана ‒ саемеш, кояҥеш, кӱжгемеш (Ӧ.Б.)
О сайте
Инструкция