воспоминание
Йоча жапым ашындарымаш.
ускорить (дело)
Пашам ашыҥдараш (Ӧ.Б.)
таҥастаре: писештараш, вашкен ышташ
печаль, боль душевная
Чоныштем ала-могай аям шижам. Шӱмем ая нулта.
Ⅰ
ретивый, рьяный, страстный; горячий, азартный, пылкий
Пашалан аяр. Аяр имне. Аяр айдеме.
Ⅱ
незаживающая, болезненная рана
Аяр чӱнча. Аяр кокша. Аяр чӱнча пеш корштыктышо лиеш (ММ). Шӱм-чоным кормыжтыш аяр пышкем (В.К.)
отравляться, отравиться
20 ий ончыч поэт Зиновий Краснов аярген колен (Куг.)
муткылдышлаште гына кучылталтеш:
аярле бомбо ядерная бомба
Тугае тымык мыланна кӱлеш: йоча кӱза гын олмапуш кыртмен, аярле бомбын кӱдырчӧ йӱкеш олмала кӱрлын ынже воч волен (В.К.). Ачажын оҥыштыжо кӱзӧ дене модын, кышка аярле бомбым, Тылзыш кӱзымек (В.К.)
тиф
Тыгеракын мыйым да капкылемым аярмужо чер шуарыш (Ю.Г.)
1) подстрекать, подзадоривать
Рвезым аяртылме ок кӱл.
2) отравить
подстрекательство
Калыкым кучем ваштареш аяртымаш южыштлан кызыт тӱҥ сомылышкышт савырнен.
отравленный
Пуля дене ок коло, аяртыме шомак дене пуштман. Пеш кугу кумдыкышто южвӱд аяртыме лийын (МЭ)
Ⅰ
подстрекательство
Аяртыш дене ит толаше ‒ порыш ок шукто.
Ⅱ
отрава
Кочкышышкыжо аяртышым пыштен. Умдыла пошымо деч шавыме аяртыш ӱпш шарлен (МЭ)
отравляющий газ
Империализм сар годым шуко еҥ аяртыш газ дене колен.
подстрекатель
Сарлан аяртыше-влак вуйым нӧлтат.
соблюдать, блюсти
Ялыште улшыжо, те чодыраште улыда манын, пӱтым аяш огыт тӱҥал (М.Ш.)
баянист
Олымбалне баянче деч тораштат огыл ӱдыр-влак шинчат (Ю.Г.)
бизнесмен
Бизнесъеҥ-влак рестораныш погыненыт.
бортпроводница, стюардесса
Бортужатыше кофем пуэден коштеш.
проводник вагона
Тӱҥалтышыште вагонужатыше ала-мом кычалтылаш пиже (Куг.)
рычажить, передвигать что-л. с помощью рычага
Вагылан йыгыр пырням кондат. Э-э вагылат вара, э-э толашат (В.К.)
источник (начало чего-л., исход)
Кече ‒ илыш важ. Книга ‒ шинчымашын важше.
косвенный
Ты шотышто мыйын важмалдык ӱшандарышем уло. Важмалдык вочмык.
с намёками, загадочно; косвенно
Важмалдыкын каласаш. Таче тудо тышке ок тол, тидым важмалдыкын шижтарыш. Важмалдыкын доказатлаш лиеш.
кубометр
Пӧртым ышташ тений витле важык чодырам руышна.
копировать, ксерокопировать
Тиде текстым ксероксеш вазаш кӱлеш.
лоза, прутик
Куэ вазе. Эҥыр вазе. Микале эҥырвоштырлан келшыше кужу вазым пӱчкын нале (А.Арс.)
поверхность, гладь
Ӱстелын валже кумда. Вӱд валне кечыйол йылгыжеш.
оттенок (цвета)
Канде тӱс тӱрлӧ валган лийын кертеш.
валютчик
Кугурак банк-влак воктене эртак валютчымыт пӧрдыт.
ставить (сеть, силок)
Вӱдеш ваптышым ваптенам (Ӧ.Б.)
крик (истошный)
Чодыра воктене варгыжйӱк шокта.
напряжение, напряжённость (РМС)
Кӧргыштем ала-могай варкыным шижам.
смесь, мешанина
Шокшо ден йӱштӧ варнык.Тыгай варныкыште иктаж-мом кычал муаш лиеш мо?
путаться с кем-л.
Ни йӱшӧ лавзай шыч кошт тый, шыч варныл ӱдырамаш денат ‒ тый еҥым гына пуштынат (В.К.)
мазь, смесь
Кочкын-йӱмеке, ала-могай меж гыч пидме тувыр гай вургемыш вартышым пыштен, капем-йолем вӱдылын, малаш пыштен (Онч.)
возвышение, взгорок
Шеҥше варшыште мӧр пеш кӱын, погаш кӱлеш (Ӧ.Б.)
накидка
Ӱмбакыже йошкар бархат дене ургымо вачылеведышым шоҥалын (Онч.)
переписка
Тыге ме тудын дене вашвозышым тӱҥална.
накануне
Вашеш йӱдым. Кугарня кастене шуматкече вашеш посанамын чонжылан кузе чучеш? (Муро) 22 июнь вашеш йӱдым фашист-влак элна ӱмбак шолып керылтыныт.
отклик
Мыйын инициативемлан нимогай вашештык ыш лий.
эхо
Кожер пуа вашйӱкым, ончалтыш шудымо тораш йоҥгалтын лыкын-лукын (В.И.). Вашйӱк раш шоктыш умыр кастен шӱмбелын ныжыл йӱкшыла (А.Э.)
таҥастаре: солнышйӱк
переговоры
Тыныслык вашкаҥаш.
скоропостижная смерть
Кузе тудо колен, раш пале огыл, но радио дене, тиде вашкеголымаш ыле, манын увертарышт.
скорая помощь
Вашкеполыш станций. Вашкеполыш врач. Вашкеполыш машина. Мемнан районлан у вашкеполыш машинам пуэныт.
контакт, взаимоотношение
Ятыр ий эртен гынат, вашкыл кӱрлын огыл (Куг.)
стремительный
Вашкышан йогын (ММ)
1) свести
Нуным пазар вашландарыш.
2) противопоставить
Тидлан тый шке шонымашетым вашландаре. Тудо шкенжым весылан нигунамат ок вашландаре.
1) сопоставлять
Нине кок мутым вашлаҥден ончыза.
2) представить кому-л., свести друг с другом
Нине кок шоякым вашлаҥдаш кӱлеш.
таҥастаре: вашкондаш
перемежать, чередовать
А вот кунам шкалан тиде мутым (Маяковский совет поэтлан пример лийын шога) шукташ кӱлеш, кунам самырык йолташлан ойым пуаш кӱлеш, шке «маныт» ден «говорят»-ым вашлаҥдылын, тиде кӱкшӧ шомакын чапшым волтыман огыл (В.К.)
беседа, собеседование; переговоры
Вашмутланымашым поэт Юрий Галютин виктара (Онч.). ПРО шотышто Россий ден США коклаште вашмутланымаш эртен (Куг.)
взаимоознакомление
Калык-влакын тӱвырашт дене вашпалдарымаш нуным икте-весыштым утларак умылаш полша.
О сайте
Инструкция