страж
Еҥ шке малжылан шке пекет лиеш (ММ)
1) сходный, подобный
Ӱдыр пелаш. Пӧръеҥ пелаш. ‒ Тый йӧршеш рвезе пелаш улат, ‒ Сима ӱдыр йолташыжлан ойла.
2) копия
Дипломын пелашыже. Пашаш налме годым дипломын пелашыжым йодыт.
стать супругами, пожениться
«Тыге пелашаҥым» маналтеш вет почеламутшо (Ю.Г.)
односторонний
Пелвелан урем. Пелвелан коштмык. Чылт аҥырген шогалам, тунар кышкалалтеш, лупшалтеш, серым кыра пелвелан йӧратымашемын Шем теҥызше (Ю.Г.)
подросток (мальчик)
Пелгаче лу, латкок, латкум ияш лиеш (Ӧ.Б.)
бутылка поллитровая
Кумытлан тӱҥалтышлан кум пелдырка сита (В.К.)
полукруг
Книгаште пелдыртышым сӱретлыме.
неполный, наполненный наполовину
Пеле темен шындыме ведра.
полутёмный
Пелевычкемыш пӧрт.
полуживой
Пелеголышо гай лийын, тунар ноен.
несварившийся; всмятку; полузрелый
Пелегӱшӧ муно. Пелегӱшӧ пареҥге. Пелегӱшӧ снеге. Пелегӱшӧ олма.
полусирота
Пеледулык икшыве.
клумба
Школ кудывечысе йыргешке пеледышйыраҥ покшеке гераньым шындаш кӱлеш ыле (А.Ю.)
чашечка (у цветка), венчик бот.
сплетать венок
Олык пеледыш дене аршашым пеледышлем.
вполголоса
Тудо пелейӱкын каласыш. Клубышто пелейӱкын кутырымо шокта (В.Д.-О.). Рвезе-влакнан пашаштышт ала-могай аптыранымаш, чоным тарватыше… теме нерген пелейӱкын… ойлымо койыш кодын (В.К.)
приложить, прилагать что-л. к чему-л.
Ужалыме сату пелен инструкцийым пеленлыме.
приложение
Диссертаций пелен кугу пеленлык уло.
полумрак, сумерки
Пелерӱмбыкыштӧ тораш ок кой.
полуслепой
Пелесокыр шинчаже дене ужын ыш шукто.
полугнилой
Пелешӱйшӧ пареҥге. Пелешӱйшӧ олма.
полугодие
Тиде пелийыште факультетна палынак ончыко тошкале. Вес пелийыште ме кастене тунемаш тӱҥалына.
уклоняться (РМС)
Тый пелкешнаш тӧчен коштат.
односторонний, однобокий
Пелмогыран ял. Пелмогыран коваште.
полуостров
Крым пелотро. Тамань пелотро.
скобки
Тиде мутым пелоҥгыш налаш кӱлеш.
плавить, растопить
Ӱйым пелташ. Коям пелташ. Металлым пелташ. Таче завод коҥга пеҥгыде вурсым пелта (С.Ч.)
1) за счёт кого-чего-л.
Шольыжо пелтык ила. Кожла пелтык ила. Марием пелтык илем, шке нимом ыштен ом керт (Ӧ.Б.)
2) из-за, по причине, вследствие
Кинде пелтык ыштем (Ӧ.Б.). Тидын пелтык тыгай тумам тарваташ кӱлеш мо? (ММ)
масло топлёное
Пареҥгым пелтымӱй дене кочкым.
поседеть, состариться
Йот велне нуно (рвезе-влак) мужыраҥыч, пелчаҥыч, пеледаш монден (Ф.И.)
девочка-подросток
Пелӱдыр ‒ кушкын шуэш ганьок, латкок ияш наре лиеш (Ӧ.Б.)
петь (о пении зяблика)
Пембе толын пембалта, шӱшпык толын шӱшкалта (Муро)
столкновение, удар
Аварий годым пералтмаш тугай лийын, машина деч кӱртньӧ ора веле кодын.
пыльца
Ояр кече годым мӱкш пеледыш гыч пергем пога (МК)
сила внутренняя, биоэнергетика, карма (ММ)
Шӱведышын пӱйжӧ йога гын, перыже пыта. Перем куатле, имнем иктат пужен ок керт (ММ)
изобильный, обильный; благодатный, благополучный
Перкан илыш. Перкан кинде. Перкан лектыш. Перкан шурно.
перкан лийже приятного аппетита
Шыже пылет каялеш, чодыра вуеш пижедыл, кӱкшӧ курык тайылеш перкан йӱржым шӱведыл.
благополучие; изобилие
Ош Кугу Юмо деч перкем йодына. Кинде перкем, мӱкш перкем, вольык перкем пу. Мыйын кочмо-йӱмӧ олмеш Юмо перкем пуыжо. Мыняр тыршет, тунар перке лиеш (М.К.)
экономный, экономичный; сытный
Перкеле илыш. Перкеле йӧн. Перкеле кочкыш.
экономно, бережливо
Перкелын илаш.
персональный
Сӱретчын персонло ончерже, сӱрет дене калык шӱм (В.А.)
липовый цвет
Писте пертне. Пертне пистыште лиеш, шырча гане чумырга, изи пырче-шамыч (Ӧ.Б.)
столкновение, удар
Перылтыш тугай виян ыле, мый нимомат ом шарне.
пристяжка; пристяжной
Печеш кычкем имньым. Ончыл пече. Ӧрдыж пече (Ӧ.Б.). Пече имне.
пристяжная лошадь (Ӧ.Б.)
Печеимньыже ӧрдыш шупшеш.
пристегнуть (лошадь к кореннику)
Печелыме имне. Имньым торта воктек ончыч печелем (Ӧ.Б.)
расколоть, дать трещину; расшатать (общество, обстановку, время)
Ссылкыш! Титакым кугун огыт терге: муро кертеш саманым печкен (В.К.). Пырт почылтшо омса гычын йӱк шоктыш, чонем печкен (В.К.)
станок точильный (TschW)
Печке кӱ. Товарым печкеш кучен толам. Савам печкеш кученам.