терминов: 1124
страница 14 из 23
сов. что верыш (пуртен) шындаш
    вправить вывихнутую руку моклештше кидым верышкыже шындаш
нареч.
1. (в правую сторону) пурлашке, пурлашкыла, пурла могырыш (велыш)
    повернуть вправо пурла велыш савыраш
2. (в правой стороне, справа) пурлаште, пурла могырышто (велыште)
нареч. ончыкыжо, ончыкыжым
    впредь будь осторожней ончыкыжым шекланенрак лий
    ◊ впредь до марте, -меш(ке)
    впредь до окончания работы пашам пытарымеш(ке)
нареч. разг.
употребляется лишь в составе выражений:
    пить чай вприкуску чайым сакырым пурлын йӱаш
нареч. тӧрштыл-тӧрштыл, тӧршталтен-тӧршталтен
нареч. чӱч шинчын
нареч. пеле шужен
    жить впроголодь шужен илаш
нареч. (про запас) ончыкылан, шапаш
    заготовить впрок ончыкылан ямдылаш
    ◊ идти впрок пайдале лияш
    это не пошло ему впрок тиде тудлан пайдале лийын огыл
нареч. разг.
употребляется лишь в составе выражений:
    попасть впросак вожылмашке пураш
противит.союз (однако, тем не менее) туге гынат
    вот вам мой совет, впрочем как хотите теве тыланда мыйын каҥаш, туге гынат, шке паледа
сов. тӧрштен пураш (пурен шогалаш) (во что-либо); тӧрштен кӱзаш (кузен шогалаш, кузен шинчаш) (на что-либо)
    впрыгнуть в лодку пушыш тӧрштен шогалаш
    впрыгнуть на стул пӱкеныш тӧрштен шогалаш
сов. что кӧргыш колташ (шыжыкташ)
частица разг.
употребляется лишь в составе выражений:
    и впрямь чынжым, чынже дене, чынак
    и впрямь следовало давно взяться за это дело чынак, тиде пашашке шукертак пижаш кӱлеш ыле
сов. что во что йӧре (пырля) шӱдыраш (шӱдырен шындаш)
    впрясть шёлк в шерсть межым порсын йӧре шӱдырен шындаш
сов. кого во что кычкен шындаш (шогалташ)
    впрячь лошадь в сани имньым терыш кычкен шогалташ
сов. во что кычкалташ
    ◊ впрячься в работу (или в дело) пашам ышташ пижаш
м. пуртымаш
    впуск пассажиров на перрон пассажир-влакым перроныш пуртымаш
нареч. разг. арам, эпере
    стараться впустую арам тыршаш
сов.
1. что во что (вплести, ввязать) пырля пидын (тодын, пунен) шындаш, куктен шындаш
2. кого во что перен. разг. (вовлечь) лугаш, ушаш
    впутать в какую-либо историю иктаж-могай осал пашаш лугаш
сов. во что
1. (запутаться) кукталташ, кукталт(ын) шинчаш
2. перен. разг. лугалташ, ушалташ
нареч. вич пачаш, вич гана
нареч. визытын
м.
1. тушман
    классовый враг класс тушман
2. (противник чего-либо) тушман, ваштареш шогышо
    враг курения шупшмаш ваштареш шогышо
3. воен. тушман
несов. с кем сырен илаш, тушманланаш
    враждовать друг с другом ваш-ваш сырен илаш
прил. тушман, тушманын
    вражеская армия тушман армий
нареч. разг. кокла гыч
    спрашивать вразбивку таблицу умножения шукемдымаш таблицым кокла гыч йодышташ
нареч. разг. кок могырыш лӱҥген
    ходить вразвалку кок могырыш лӱҥген ошкылаш
нареч. идти вразрез с чем-либо тореш (ваштареш) лияш
прил. раш умылаш лийше, раш
    вразумительное объяснение раш умылтарымаш
сов. кого умылтараш, умылтарен пуаш, ушым пуаш
    надо его вразумить тудлан умылтарен пуаш кӱлеш
с. разг. шояк, шояклымаш, шойыштмаш
нареч. шижде, вучыдымын
    напасть врасплох шижде керылташ
нареч. (в разные стороны) шаланен, посна-посна, тӱрлӧ могырыш
сов. во что
1. кушкын пураш, кушкын пурен шинчаш
    ноготь врос в тело кӱч шылыш кушкын пурен
2. (осесть, углубиться) келгыш пурен шинчаш
нареч. разг. шуйнен, шуйналт(ын)
    лежать врастяжку шуйнен кияш
несов. что и без доп., разг. шояклаш, шойышташ
несов. кого-что пӧрдыкташ, пӧрдыктылаш
    вращать колесо оравам пӧрдыкташ
    ◊ вращать глазами шинчам коштыктылаш
несов. в разн.знач. пӧрдаш
    Земля вращается вокруг Солнца Мланде Кече йыр пӧрдеш
    вращаться среди молодёжи самырык-влак коклаште пӧрдаш
несов. кому-чему эҥгекым (осалым, зияным) ышташ (кондаш), локтылаш
нареч. и в знач.сказ. осал, сай огыл
    курение вредно действует на организм шупшмаш тазалыклан осалым ышта
прил. осал
    вредная привычка осал койыш
сов. что во что пӱчкын пуртен шындаш
    врезать стекло яндам пӱчкын пуртен шындаш
нареч. жапын-жапын, коклан-коклан
нареч. жаплан, ик жаплан, ик жап
    временно исполняющий обязанности (сокр. врио) жаплан обязанностьым шуктен шогышо
с. в разн.знач. жап, пагыт
    в короткое время кӱчык жапыште
    время истекло жап эртен
    рабочее время паша жап
    время покоса шудо солымо жап
    у меня нет свободного времени мыйын яра жапем уке
    настоящее время грам. кызытсе жап
    будущее время грам. шушаш жап
    прошедшее время грам. эртыше жап
    времена Петра Первого Пётр Первый годсо жап
    ◊ на время жаплан
    с течением времени жап эртымеке
    время от времени, от времени до времени, по временам южгунам, жапын-жапын
    время не ждёт жап ок вучо
    время покажет жап ончыкта
    в своё время шке жапыштыже
    со временем илен-толын
    до сего времени тымарте
    всё время эре
    тем временем тудо жапыште
    до поры до времени жап шумеш(ке)
    в одно прекрасное время икана
    в то время тудо жапыштыже
    одно время ик жап
    на первое время тӱҥалтышлан
    в настоящее время кызыт, кызытсе жапыште
    в скором времени вашке
    раньше времени жап деч ончыч
нареч. тӧр
    вровень с краями тӱр дене тӧр
предлог с род.п. гай, семын
прил. шочмо годсек, шочынак тугай
    врождённый порок сердца шочмо годсекак черле шӱм
нареч. посна
    жить врозь посна илаш
сов. что во что руэн пурташ (пуртен шындаш)