с. вуйлатымаш
это в его ведении тудын вуйлатымаште
с. ведра
◊ дождь льёт как из ведра йӱр ведра дене опталмыла йӱреш
прич. в знач.прил.
1. (идущий впереди, головной), ончыч кайыше, вӱден кайыше (наҥгайыше)
ведущий самолёт ончыч кайыше (вӱден кайыше) самолёт
2. перен. (главный) тӱҥ
ведущая роль тӱҥ роль
ж.
1. вувер, юзо кува, юзо ӱдырамаш
2. бран. (злая женщина) ия ӱдырамаш
нареч. шыман, ласкан, ныжылгын
ж. ныжылгылык, шымалык, ласкалык
прил. ласка, ныжылге, шыма
нареч. чыла вере
везде побывать чыла вере шуаш
везде и всюду кеч-куштат, чыла вере
несов.
1. кого-что наҥгаяш (удаляя); кондаш (приближая)
пароход везёт большой груз пароход неле грузым наҥгая
2. безл. кому, в чём разг. (об удаче в чем-либо) пиалан лияш
м.
1. (столетие) курым
двадцатый век колымшо курым
2. (эпоха, период) курым
каменный век кӱ курым
3. разг. (жизнь) курым, ӱмыр
прожить свой век шке ӱмырым илаш
4. разг. (очень давно) шукертсек
мы с тобой век не виделись ме тый денет шукертсек ужын онал
◊ в кои веки моткоч шуэн
прил. курымаш, шӱдӧ ияш
вековой дуб шӱдӧ ияш тумо
сов. и несов. кому-чему и с неопр. шӱдаш, кӱшташ
прил.
1. (очень большой, выдающийся) кугу, пеш кугу
2. кратк.ф. (большего размера, чем нужно) кугурак
ботинки велики ботинке кугурак
◊ от мала до велика изижге-кугужге
с. чаплылык, чапле (кугу) лиймаш
величие подвига подвигын чаплылыкше
ж.
1. (размер, объём) кугыт
величина комнаты комнатын кугытшо
2. мат., физ. величина
постоянная величина вашталтдыме величина
3. перен. (о человеке) кугу еҥ
он — крупная величина в науке наукышто тудо кугу еҥ
несов.
1. кого-что сылнештараш, пуаш
венчать победителя лавровым венком сеҥышылан лавровый венокым пуаш
2. что перен. (завершать) пытараш, кошарташ
конец венчает дело мучаш пашам пытара
3. кого, с кем (соединять браком) венчаяш
ж.
1. (убеждение, уверенность, доверие) ушан, ӱшанымаш
вера в победу сеҥымашлан ӱшанымаш
2. (религия) вера
христианская вера христиан вера
несов. кого-что пашаш погаш, вербоватлаш
ж. поче-поче кайыше (чоҥештыше)
вереница журавлей поче-поче чоҥештыше турня-влак
несов. кому-чему, в кого-что инанаш, ӱшанаш
я верю вам мый тыланда ӱшанем (инанем)
◊ не верить своим ушам (или глазам) шке пылышлан (шинчалан) ӱшанаш огыл
несов. безл. кому-чему инанаш, ӱшанаш
мне не верится мый ом инане
1. нареч. (правильно) чын
ученик верно решил задачу тунемше задачым чын ыштен
2. нареч. (преданно) ӱшанлын
3. вводн.сл. разг. очыни, векат
он, верно, не придёт тудо, очыни, огеш тол
ж.
1. (правильность) чынлык
верность перевода кусарымашын чынлыкше
2. (преданность) ӱшанле лиймаш
верность присяге присягылан ӱшанле лиймаш
сов. кого-что
1. (отдать обратно взятое) пӧртылташ
вернуть книги в библиотеку книга-влакым библиотекыш пӧртылташ
вернуть долг кӱсыным пӧртылташ
2. (вновь обрести) пӧртылташ, мӧҥгеш налаш
прошлого не вернуть эртышым пӧртылташ ок лий
3. (заставить вернуться) мӧҥгеш савыраш, пӧртылташ
вернуть кого-либо домой иктаж-кӧм мӧҥгӧ пӧртылташ
сов. пӧртылаш, мӧҥгеш савырнаш, мӧҥгеш толаш
вернуться домой мӧҥгыш пӧртылаш
прил.
1. (преданный) ӱшанле
верный друг ӱшанле йолташ
2. (надёжный) ӱшанле
верный способ ӱшанле йӧн
3. (правильный) чын
верная мысль чын шонымаш
прил. вероломный, шке мутшым пудыртышо
вводн.сл. очыни
вероятно, сегодня будет дождь очыни, таче йӱр лиеш
ж. лийын кертмаш, лийшашлык
вероятность событий событийын лийын кертмашыже
◊ теория вероятностей мат. вероятность теорий
по всей вероятности чыла шот денат
прил. чынла койшо (чучшо)
ж. меҥге, уштыш
◊ за версту (видно) меҥге коклашке (коеш)
коломенская верста шутл. кугу капан еҥ
несов.
1. что, чем (вращать) пӧрдыкташ
вертеть колесо оравам пӧрдыкташ
2. кем-чем перен. разг. (командовать) пӱтыркалаш (шонымо семын ыштыкташ)
3. что (скручивать) пӱтыраш
несов.
1. пӧрдаш
колесо вертится орва пӧрдеш
2. перен. разг. (мешаться) пӧрдалаш, почаҥаш
не вертись под ногами йол йымалне ит пӧрдал
3. прост. (изворачиваться, уклоняться от чего-либо) чояланаш
не вертись, а говори правду ит чоялане, чын ойло
прич. в знач.сущ. м. рел. юмылан ӱшаныше
м.
1. (верхняя часть предметов) ӱмбал; вуй, мучаш (гор, деревьев)
верх шапки ӱпш ӱмбал
2. (экипажа) леведыш
3. (высшая степень, предел) эн кугу
верх мастерства эн кугу мастарлык
4. только мн. верхи (правящие круги) вуйлатыше-влак
5. чаще мн. верхи муз. (высокие звуки) вичкыж йӱк
◊ быть на верху блаженства моткоч пиалан лияш
одержать (или взять) верх сеҥаш
прил.
1. (расположенный вверху) кӱшыл, ӱмбал
верхний этаж кӱшыл этаж
2. геогр. кӱшыл, кӱшнысӧ
верхнее течение реки эҥерын кӱшыл ужашыже
3. (надеваемый поверх чего-либо) ӱмбал
верхняя одежда ӱмбал вургем
4. муз. вичкыж, кӱшыл
верхний регистр кӱшыл регистр
прил.
1. кушкыж(ын) коштмо
верховая езда кушкыж(ын) коштмаш
2. в знач.сущ. м. имнешке
с. вӱдмучаш
верховье реки Волги Юл вӱдын мучашыже
нареч. разг.
1. кӱшыч(ын)
идти верхом кӱшыч(ын) каяш
2. (выше краёв) утыждене, тӱргоч
налить стакан верхом стаканеш тӱргоч темаш
ж.
1. (верхняя часть) мучаш, вуй
верхушка дерева пушеҥге вуй
2. перен. разг. (общества) вуйлатыше тӱшка
О сайте
Инструкция