терминов: 33420
страница 263 из 669
напили́ть
сов. что, чего пӱчкын опташ
    напилить дров пум пӱчкын опташ
напи́льник
м. ӧгӧ
напира́ть
несов.
1. см. напере́ть
2. на кого-что разг. (теснить, наступая) шыгыремдаш, ишаш
написа́ние
с. возымаш
    правильное написание слова мутым чын возымаш
написа́ть
сов. что
1. возаш, сераш, возен (серен) шындаш (пытараш, пышташ)
    написать письмо серышым возаш
2. (нарисовать) сӱретлаш
    написать портрет портретым сӱретлаш
напита́ть
сов. что чем (сделать влажным, пропитать) шыҥдараш
    напитать водой вӱдым шыҥдараш
    напитать влагой вӱдыжтараш
напита́ться
сов. чем (вобрать в себя влагу) шупшын шындаш
напи́ток
м. йӱыш
    газированные напитки газан йӱыш
    охлаждённые напитки йӱкшыктымӧ йӱыш
    разливные напитки темкален ужалыме йӱыш
напи́тывать(ся)
несов. см. напита́ть, напита́ться
напи́тывать(ся)
несов. см. напита́ть, напита́ться
напи́ться
сов.
1. чего и без доп. (утолить жажду) йӱын темаш, шер теммеш(ке) йӱаш
2. (опьянеть) йӱын шындаш (рушташ)
напиха́ть
сов. что, чего разг. шӱшкын шындаш
напи́хивать
несов. см. напиха́ть
напи́чкать
сов. кого разг. ӧкымеш пукшаш (йӱкташ); утыждене пуаш
напла́кать
сов. разг.:
    наплакать себе глаза шинча пуалмеш (йошкаргымеш) шорташ
напла́каться
сов. чон канымеш(ке) шорташ, шортын ситараш
наплева́ть
сов.
1. где, на что (сделать плевок) шӱвалаш, шӱвал(ын) шындаш
    наплеватьна пол кӱварыш шӱвалаш
2. что, чего и без доп. (плевками выбросить изо рта в каком-л. количестве) шӱведаш, шӱведен пытараш
    наплевать косточек от компота компотысо томым шӱведаш
3. перен. на кого-что разг. (отнестись к кому-, чему-л. с пренебрежением) шӱвал(ын) шындаш
наплеска́ть
сов. что, чего шыжыктыл(ын) пытараш
наплести́
сов. что, чего тодаш, тодын шындаш (корзин), пидаш, пидын шындаш (кружев, сетей), пунаш, пунен опташ (верёвок)
наплоди́ть
сов. кого-что разг. (дать расплодиться в большом количестве) ыштен опташ, шуко ышташ
    наплодить детей йочам шуко ышташ
наплы́в
м.
1. (действие) йоген теммаш
2. перен. (скопление) шуко толмаш (пурымаш, погынымаш)
    наплыв заказов шуко йодмаш пурымаш
3. бот. (болезненный нарост на стволе, корнях, ветвях дерева) мугыльо, музыр
наплыва́ть
несов. см. наплы́ть
наплы́ть
сов.
1. на кого-что (плывя, натолкнуться на кого-, что-л.) ийын миен пернаш (тӱкнаш, керылташ)
    наплыть на мель куакш верыш миен тӱкнаш
2. (приплыв, скопиться) йоген толаш, йоген толын темаш (чумыргаш)
    наплыло много брёвен шуко пырня йоген толын
напова́л
нареч.:
    убить наповал иканаште пуштын пышташ
наподда́ть
сов. разг.-сниж.
1. кому чего (сильно ударить) шелын пуаш, мурыкташ
    наподдать хулигану хулиганым шелын пуаш
2. (усилить, прибавить пар в бане) шокшым кудалташ
    наподдать пару шокшым кудалташ
наподо́бие
предл. с род.п. гай; семын (гай) койшо
    скала наподобие стены пырдыж гай курыкоҥ
напои́ть
сов.
1. кого йӱкташ, подылташ, йӱктен колташ
    напоить гостей чаем уна-влаклан чайым йӱкташ
2. что перен. (пропитать, наполнить чем-н.) темаш
    воздух напоен запахом цветов юж пеледыш ӱпш дене темын
напока́з
нареч. чылалан ончыкташ (манын)
    выставлять напоказ чылалан ончыкташ луктын шогалташ
наполза́ть
несов. см. наползти́
наползти́
сов.
1. на кого-что (ползя, наткнуться) нушкын миен лекташ (тӱкнаш, пернаш, керылташ)
2. (заползти) нушкын пураш
наполне́ние
с. темымаш, темен шындымаш
напо́лнить
сов. что, чем темаш, темен шындаш (пуаш)
    наполнить чемодан книгами чемоданым книга дене темаш
напо́лниться
сов. кем-чем темаш, темын шинчаш
    комната наполнилась дымом пӧлем шикш дене темын
наполня́ть(ся)
несов. см. напо́лнить, напо́лниться
наполня́ть(ся)
несов. см. напо́лнить, напо́лниться
наполови́ну
нареч. пеле
    сделать дело только наполовину пашам пелыжым веле ышташ
напомина́ние
с. ушештарымаш, шарныктымаш, шарнык
напомина́ть
несов.
1. см. напо́мнить
2. кого-что (иметь сходство) ушештараш, … гай (=ла) кояш
    он лицом напоминает моего друга тудо чурийже дене мыйын йолташемла коеш
напо́мнить
сов.
1. что, о ком-чём ушештараш, шарныкташ
    напомнить о прошлом эртыше нерген ушештараш, шарныкташ
2. кого-что, кому (показаться похожим) ушештараш, шарныкташ
    эти края напомнили мне родину тиде кундем мыланем шочмо верым шарныктен
напопола́м
нареч. пелыгыч(ын)
13141напор
напо́р
м.
1. (давление, нажим) ишыктымаш, чымымаш
2. перен. (натиск) шыгыремдымаш, ишыктымаш
напо́ристость
ж. разг. пеҥгыдылык, чакныдымаш, вустыклык
напо́ристый
прил. пеҥгыде, чакныдыме, вустык
напоро́ть
І
сов. что, на что разг. см. напоро́ться 1
ІІ
1. сов. что, чего (распороть в каком-л. количестве) кушкед опташ
    напороть брюк йолашым кушкед опташ
3. что, чего разг. сниж. (наговорить или наделать много ненужного, нелепого и т.п.) ойлен (ыштен) опташ (кышкаш)
    напороть чепухи кÿлеш-оккÿлым ойлен опташ (кышкаш)
напоро́ться
сов. чем на что разг.
1. (повредить, поранить себе что-л., наткнувшись на острое) керылташ, шуралталташ
    напороться на гвоздь пудаш шуралталташ
2. перен. (неожиданно натолкнуться, наскочить (обычно на какое-л. препятствие) миен лекташ (керылташ, пернаш, тӱкнаш), верешташ
    напороться на неприятеля тушман деке миен лекташ
напо́ртить
сов. разг.
1. что, чего (испортить) локтылаш, локтыл(ын) опташ (пытараш)
2. кому-чему (навредить) эҥгекым ышташ
    напортить делу пашалан эҥгекым ышташ
напосле́док
нареч. разг. (под конец) пытартышлан
напра́вить
сов.
1. что, на кого-что (дать, придать, указать какое-л. направление) викташ, виктараш
    направить машину на дорогу машинам корныш виктараш
2. кого-что (назначить, послать) колташ
    направить больного к врачу черлым эмлызе деке колташ
3. что (наладить) тӧрлаташ
    направить станок станокым тӧрлаташ
напра́виться
сов. каяш
    направиться в город олашке каяш
направле́ние
с.
1. (действие) колтымаш
2. (линия движения) могыр (вел)
    идти в северном направлении йӱдвел могырыш каяш
3. перен. (путь развития) корно
    правильное направление в работе пашаште чын корно
4. (участок фронта) могыр, вел
    бой идёт на южном направлении кредалмаш кечывалвелне кая
5. (течение, группировка) йогын
6. (документ) направлений