терминов: 830
страница 12 из 17
трель
ж. лыкын-лукын муро
тре́нер
м. спорт. тренер
тре́ние
с.
1. (движение предмета по тесно соприкасающейся с ним поверхности другого предмета) йыгалтмаш
    трение друг о друга ваш-ваш йыгалтмаш
2. перен. чаще мн. тре́ния (враждебные отношения) келшыдымаш, каргашымаш
    трения с начальством вуйлатыше дене келшыдымаш
тренирова́ть
несов. кого-что
1. спорт. тренироватлаш
    тренировать футболистов футболист-влакым тренироватлаш
2. (развивать и укреплять) шуараш
    тренировать тело капкылым шуараш
тренирова́ться
несов. шуаралташ
трениро́вка
ж. тренироватлымаш, тренировко
    ежедневно ходить на тренировку кажне кечын тренировкыш кошташ
трениро́вочный
прил. тренироватлыме, тренироватлалтме
    тренировочная одежда тренироватлалтме вургем
трено́жить
несов. кого кепшылташ
трено́жник
м. кумйол
трепа́льный
прил. тулымо, почкышо, кӱршӧ
    трепальная машина тулымо машина
трепа́ть
несов.
1. что разг. (приводить в беспорядок) товаҥдаш
    ветер треплет волосы мардеж ӱпым товаҥда
2. кого разг. (дёргать) кӱраш
    трепать за косу ӱппунемым кӱраш
3. что разг. (изнашивать) туржаш
    трепать новую шубу у ужгам туржаш
4. что (очищать, раздёргивать волокна) тулаш
    трепать коноплю кынем тулаш
5. перен. разг.-сниж. (говорить вздор, неправду; болтать) ляпкаш, лыгыртылаш, лыгыртаташ, ляпитлаш
    ◊ трепать нервы шыдым лукташ
    трепать языком кӱлдымашым ойлышташ, ляпкаш
трепа́ться
несов. разг.
1. (развеваться) лойгалташ
2. (изнашиваться) тӱганаш, туржалташ
3. перен. лыгыртылаш, лыгыртаташ, ляпитлаш
тре́пет
м.
1. (лёгкое дрожание) чӱчкымӧ, юлгыжмо
    на окнах виден трепет огня окналаште тул чӱчкымӧ коеш
2. (внутренняя дрожь) чытырымаш, чытыртыш
    его охватил трепет тудым чытырымаш авалтен
3. перен. (беспокойство) тургыжланымаш, каньысырланымаш
    чувствуется трепет в голосе йӱкыштӧ тургыжланымаш шижалтеш
4. (напряжённое биение сердца) пырткымаш
    трепет сердца шӱм пырткымаш
трепета́ть
несов.
1. чем, от чего (колебаться, дрожать) лыжгыкташ, лойгалташ
    листва трепещет от ветра мардеж дене лышташ лойгалтеш
2. (дрожать, содрогаться) чытыраш, пырткаш
    трепетать всем телом уло капге чытыраш
    моё сердце начинает трепетать сильнее шӱмем утларак пырткаш тӱҥалеш
3. перед кем-чем, за кого-что перен. (беспокоиться) каньысырланаш, тургыжланаш
    трепетать за детей йоча-влак верч каньысырланаш
4. (о сердце) пырткаш
тре́петный
прил.
1. (взволнованный, выражающий трепет); тургыжланыше
2. (дрожащий, колеблющийся) чытырыше, пырткыше, тургыжланыше
3. (охваченный страхом, трепетом) чытырыше, лÿдшӧ, пырт­кыше
треск
м. пудешталтме йӱк, чодыртатыме йӱк
    треск льда ий пудешталтме йӱк
    треск дров в печи коҥгасе пу чодыртатыме йӱк
тре́скать
І
несов. что (есть) роведаш, кочкаш
ІІ
несов. см. тре́снуть
тре́скаться
несов. шелышталташ, пудешталташ, печкалташ, чатнаш
    кожа рук трескается кид коваште шелышталтеш
    при резке стекло трескается пӱчмӧ годым янда пудешталтеш
    яйца начали трескаться муно печкалташ тӱҥалын
    трескаться от холода йӱштӧ дене чатнаш
трескотня́
ж. разг.
1. (треск, шум) шодыртатыме (кочыртатыме) йӱк
    слышна трескотня за баней монча шеҥгелне шодыртатыме йӱк шокта
2. перен. (болтовня) лыдыртатымаш (лыдыртатыме), тототлымаш (тототлымо)
    какая трескотня на работе паша верыште могай тототлымаш
треску́чий
прил.
1. (о звуке и т.п.) пудешталтше, тодышталтме, чодыртатыше
    трескучие дрова пудешталтше пу
2. (о морозе) чатлама, пудешталтше
    трескучий мороз чатлама йӱштӧ
3. перен. овартен ойлымо, моктанен ойлымо (ыштыме)
    трескучая фраза моктанен ойлымо мут
тре́снутый
прил. (с трещиной) шелше, печкалтше
    треснутый кувшин шелше кувшин
тре́снуть
сов.
1. (лопнуть) пудешташ, шелаш
    стакан треснул стакан пудештын
2. (дать трещину) шелаш, печкалташ
    кожа на руках треснула кид коваште шелын
тре́снуться
сов. прост. (сильно удариться) тӱкнаш
    треснуться головой вуй дене тӱкнаш
тре́тий
числ. порядк. кумшо
    третий ребёнок кумшо йоча
трети́ровать
несов. кого-что (обращаться с кем-н. пренебрежительно, свысока) шотыш налаш огыл, шыгыремдаш
    третировать ученика тунемшым шыгыремдаш
треть
ж. кумшо ужаш
    прошла уже треть года идалыкын кумшо ужашыжат эртен
треуго́льник
м. мат. кумлукаш, треугольник
треуго́льный
прил. кум угылан, кумлукан
треща́ть
несов.
1. (издать треск) пудештылаш, шелышталташ
    лёд трещит ий шелышталтеш
2. перен. (болтать) тототлаш
    трещать без умолку чарныде тототлаш
3. перен. (быть под угрозой краха) шаланаш, пыташ
    жизнь его трещит тудын илышыже шалана
    ◊ голова трещит вуй шелеш
тре́щина
ж.
1. (щель) шелше, лончо
    в стене образовалась трещина пырдыжыште шелше лийын
2. печкалтыш, печкалтме
    трещина в окне окнаште печкалтыш
3. перен. (напр. в отношениях) йӱкшымаш, торлымаш
    возникла трещина в отношениях молодых самырык коклаште йӱкшымаш коеш
трёхгла́вый
прил. кум вуян
трёхгоди́чный
прил. кум ияш
    трёхгодичные курсы кум ияш курс
трёхгодова́лый
прил. кум ияш
    трёхгодовалый ребёнок кум ияш йоча
трёхгра́нный
прил. кум шӧрынан
    трёхгранный напильник кум шӧрынан ӧгӧ
трёхдне́вный
прил. кум кечаш
    трёхдневный курс кум кечаш курс
трёхзна́чный
прил. кум знакан
    трёхзначное число кум знакан числа
трёхкла́ссный
прил. кум классан
    трёхклассное училище кум классан училище
трёхколёсный
прил. кум ораван
    трёхколёсный велосипед кум ораван велосипед
трёхкра́тный
прил. кум гана
    трёхкратный чемпион по плаванию иймаш дене кум гана чемпион
трёхле́тний
прил.
1. (о возрасте) кум ияш
    трёхлетний мальчик кум ияш рвезе
2. (о сроке) кум ияш
    трёхлетняя стажировка кум ияш стажировко
трёхме́стный
прил. кум веран
    трёхместный катамаран кум веран катамаран
трёхме́сячный
прил. кум тылзаш
    трёхмесячный жеребёнок кум тылзаш чома
трёхмото́рный
прил. кум моторан
    трёхмоторный самолёт кум моторан самолёт
трёхнеде́льный
прил. кум арняш
    трёхнедельный отпуск кум арняш отпуск
трёхпа́лый
прил. кум парнян
    трёхпалая лапа кум парнян копа
трёхпо́льный
прил. кум пасуан
трёхпроце́нтный
прил. кум процентан
трёхра́зовый
прил. кум гана
    трёхразовое питание кум гана кочмаш
трёхсотле́тие
с. кумшӱдӧ ий
трёхсотле́тний
прил. кумшӱдӧ ияш