хилый, щуплый, тщедушный
Пыдыксий айдеме. Пыдыксий пӧръеҥ. Яллан кулапан пыдыксий пий веле кодын (В.К.)
пыхтеть
Эрта корно ден ӱштыган, тулла пыжа паровоз (С.Ч.)
занять своё место, устроиться, закрепиться, упрочиться
Кунам кӱсенет рожын, чонетат ок йӱклане, чолгалыкат пеш огеш пыжашлане (Онч.)
мясо варёное
Ушкал пызе. Чыве пызе.
изнурительный, утомительный
Пызырньык паша.
тяжесть, груз (для сдавливания чего-л.)
Вӱдыш чыкыме кыне кылтатше ӱмбак, ынже кӱзӧ манын, иктаж-могай пызыртышым пыште. Тиде кӱм вочко петыртыш ӱмбаке пызыртыш семын пыште.
гнёт, иго
Татар-монгол пызырчык. Марий калык илыш-курымыштыжо мыняр пызырчыкым чытен.
покрыться плесенью, плесневеть
Ала курыкпомыш шӧртньӧ гане шӱм-чонет тӱжвак лекде пыкна? (В.К.)
зонт
Кушеч пылавыртыш деч посна кеҥеж мучко коваштет вашталтын (Ю.Г.)
опускаться, падать (морально, нравственно) (ММ)
Айдеме шинчаорак пыла.
небосвод
Сеҥалтмекыже, тудын шӱдыржӧ пылвомыш гыч йӱлен волен кертеш (В.П.). Йӧратымаш ‒ йӱран пылвомыш, каваш чымалтше вараксим (В.К.)
заоблачность
Самолёт пылгоклаште чоҥешта.
заоблачный
Пылгокласе мӱндырт.
покрыться облаками
Телым пылемда гын, кече лывырге лиеш (КП)
охладеть, остыть (душевно), разлюбить, потерять интерес
Возымо паша деч йӧршеш пылнен. Пашаш толмемат ок шу, ала-можо чон пылнен.
тучка
Таче кечет ончен огыл, ик пылнерет мешаен (Муро)
кучевое облако
Шоҥан пураже шолын, ялт лай пылора (А.К.)
косынка
Ӱдырын канде пылшовычшо шинчажлан келшен толеш. Йошкар пылшовычан ӱдыр-влак сценыш лектын шогальыч.
слух (ММ)
Пылышшӱмжӧ начарештын.
жеманничать, кривляться, ломаться, манерничать
Мылам тугай еҥ-влак келшат, кӧ шкенжым шот дене, койышланыде, пыльдырийланыде куча (Пӱр.)
висячая подвижная часть чего-л.
Кӧгӧн пыльтык. Прежа пыльтык. Омса пыльтык.
башня
Тудо йырже кӱ саварым чоҥен да оролаш пырдыжвуйым ыштен (Онч.)
афиша (РМС)
Лӱмлӧ артистын толмыжо нерген пырдыжувер кеча.
бойница
Пырдӱҥла гыч колтымо кӱ-влак шойге шӱшкат (В.П.)
1) отскакивать, отлетать
Мече капка кашташке миен перныш да уэш полешке пыржалте (В.Кос.). Мелнам верын-верын когарген, коҥгадулжо пыржалт-пыржалт йӱла.
2) убежать, удрать
Поген налме деч лӱдмыжӧ дене тудо йотэлыш пыржалтын.
сообщник, соучастник, сотрудник
Пырлязем Эчанлан нимом шым каласе, йыштак лектын кайышым. Шолыштшым шкенжымат, пырлязе-влакшымат кученыт.
объединиться, скооперироваться, выступать вместе
Кресаньык-влаклан пырляштаралташ кӱлеш.
сочетание, совмещение; объединение
Йӱк-влакын пырляштаралтмышт. Мут-влакын пырляштаралтмышт. Пырляштаралтмаш ялгалыклан кугу пайдам пуэн.
обобществить, коллективизировать, объединить вместе
Озанлык-влакым пырляштараш. Погым пырляштараш. Вийым пырляштараш.
1) соединить, сгруппировать; слить
Нине кок шонымашым пырляшташ кӱлеш.
2) оказаться вместе, в одной группе
Ме чодыра пожарым йӧртымӧ годым пырляштна.
совместный падеж
Пырляҥдыш вочмык «-ге» суффикс дене лиеш.
обет, заклятие
Пырсакым кочкам, тидым мый ыштен омыл.
малость
Пырт вучалтат. Пырт чыталте.
зернистый
Пырчалге лум. Пырчалге мӧртньӧ.
зерновые
Пырчан культурым ӱден пытарыме.
налиться (о зёрнах)
Шӱльӧ пырчаҥеш. Уржа пырчаҥеш.
зерновой фонд, зерновой запас
Ий гыч ийыш ешаралтеш ялыште поян пырчывундо (В.К.)
частица, частичка, единичка
Ӱп пырчык. Лум пырчык. Ошма пырчык. Умшашкем ик пырчыкымат налын омыл.
разрозненный, редкий, одиночный
Пырчык-парчык пыл кокла гыч тылзе эркынрак иеш (В.В.)
рубеж, межа, край чего-л.
Эл пысман. Кундем пысман. Курык пысманыште пушеҥге шога.
провести границу, межу; очертить
Мландым пысманлаш. Чодырам пысманлаш.
прич. от пыстылаҥаш
Ялысе рвезылан пӱртӱс ‒ шочмо сурт, пыстылаҥме пыжаш, йырвел илыш, юзо тӱня.
Ⅰ
потребитель
Пытарчыкше шуко, ямдылыше шагал (ММ)
Ⅱ
погибель
Тый мыйын пытарчыкем улат, кай вашкерак тышеч.
1) губитель
2) погибель
Книга, саде манмыла, ‒ авторын пытарышыже да утарышыже (В.К.)
выключатель
Микале вӱта омса ӱмбалан перыме тул пытлачым темдале (А.Арс.)
боеприпасы
Пычалдар пытен, кредалаш нимо дене.
приклад
Трон да пычалдош ‒ ик тумо кашка (В.К.)
О сайте
Инструкция