м. (упрёк, порицание) шылталымаш, шылтален каласымаш
◊ ставить в укор кому что-либо шылталаш
сов. что (внедрить, укрепить) вожаҥдаш, пеҥгыдемдаш
сов. в разн.знач. вожаҥаш; пеҥгыдемаш
растение укоренилось кушкыл вожанын
обычай укоренились йӱла вожанын
ж. шылталымаш, шылтален каласымаш
сказать с укоризной шылтален каласаш
нареч. шылтален
укоризненно поглядеть шылтален ончалаш
прил. шылталыме, шылтален каласыме
бросить укоризненный взгляд шылтален ончалаш
сов. кого в чём шылталаш, шылтален налаш
м. с.-х.
1. (действие) солымаш
второй укос кокымшо гана солымаш
2. (количество скошенной травы) шудо лектыш
годовой укос идалыкаш шудо лектыш
нареч. йышт, шолып
украдкой взглянуть шолып ончалаш
сов. кого-что сылнештараш, сӧрастараш, тӱзаташ
сов. чем сылнешташ, сылнештаралташ, сӧрастаралташ, тӱзаталташ, тӱзаҥаш
с.
1. (действие) сылнештарымаш, сӧрастарымаш, тӱзатымаш
2. (предмет) украшений
ёлочные украшения ёлко модыш
сов. кого-что в разн.знач. пеҥгыдемдаш, чоткыдемдаш
укрепить плотину плотинам пеҥгыдемдаш
укрепить здоровье тазалыкым пеҥгыдемдаш
сов. пеҥгыдемаш, чоткыдемаш
прил. улак
укромное место улак вер
сов.
1. кого (заставить повиноваться) колыштараш
укротить зверя янлыкым колыштараш
2. что (умерить проявление чего-либо) тыпландараш, луштараш
укротить гнев шыдым луштараш
с.
1. (по гл. укрупнить) кугемдымаш, шолдыраҥдымаш
укрупнение мелких колхозов тыгыде колхоз-влакым кугемдымаш
2. (по гл. укрупниться) кугеммаш, шолдыраҥмаш
сов. что кугемдаш, шолдыраҥдаш
сов. кого-что
1. (покрыть) леведаш
укрыть ребёнка одеялом азам одеял дене леведаш
2. (скрыть, спрятать) шылташ
укрыть от обстрела лӱйкалыме деч шылташ
сов.
1. (покрыться) леведалташ
2. (скрыться, спрятаться) шылаш
укрыться от дождя йӱр деч шылаш
3. (остаться незамеченным) утлаш, утлен кодаш
ничто не укрылось от его взгляда тудын шинчаж деч нимо утлен кодын огыл
м. пурлмо вер (от зубов); пӱшкылмӧ вер (от жала); чӱҥгалме вер (змей, гуся и т.п.)
сов. кого-что пурлаш, пурлын шындаш (зубами); пӱшкылаш, пӱшкыл(ын) шындаш (ужалить); чӱҥгалаш (о змее, гусе и т.п.)
◊ какая муха укусила? могай карме пӱшкылын?
сов. кого-что пӱтыраш, пӱтырен шындаш, вӱдылаш, вӱдыл(ын) шындаш
сов. пӱтыралташ, вӱдылалташ
сов. что тӧрлаш, тӧрлаташ, келыштараш, шотеш кондаш
уладить дело пашам тӧрлаташ
сов. торлалташ, торланаш, келыштаралташ, шотеш кондаш
дело уладилось паша тӧрлалте
сов. (испариться) пучен пыташ
сов.
1. (лечь) возаш
2. (осесть) шинчаш
пыль улеглась пурак шинчын
3. перен. (ослабнуть) шыпланаш, тыпланаш, лушкаш
ветер улёгся мардеж шыпланыш
гнев улёгся шыде лушкыш
ж. шылтык, амал
оправдать за отсутствием улик амал укелан кӧра чыныш лукташ
ж.
1. зоол. улитке, шайтан
2. анат. улитке
ж.
1. урем
он живёт на этой улице тудо тиде уремыште ила
2. разг. (место вне жилых помещений) на улице тӱнӧ, тӱан
на улицу тӱгӧ
с улицы тӱгыч(ын)
сов. кого-что кучаш
уличить кого-либо во лжи иктаж-кӧм шойыштмашешыже кучаш
уличить в краже шолыштмашеш кучаш
прил.
1. урем, уремысе
уличная жизнь урем илыш
уличный шум уремысе йӱк-йӱан
2. (беспризорный) уремыште перныл(ын) коштшо
м.
1. (действие) кучымаш
улов рыбы колым кучымаш
2. (количество пойманной рыбы, птицы, зверя) кучымо лектыш
сов.
1. кого пышташ
уложить детей спать йоча-влакым малаш пышташ
2. что (расположить, сложить) опташ, оптен шындаш
уложить вещи в чемодан ӱзгарым чемоданыш оптен шындаш
уложить доски штабелями оҥам радам дене опташ
3. что чем (покрыть, выложить) леведаш; шараш
уложить двор камнем кудывечеш кӱм шараш
4. что перен. (сделать в определённое время) пытараш
уложить работу в срок пашам жапыштыже пытараш
сов.
1. разг. (уложить вещи) поген опташ
2. (поместиться) пураш, шыҥаш
все вещи уложились в шкаф чыла ӱзгар шкафыш шыҥен
3. перен. разг. (не выйти из установленных пределов) почеш ышташ
уложиться в смету смета почеш ышташ
◊ уложиться в голове (или в сознании) вуйыш (уш-акылыш) шыҥаш
сов. что муаш
улучить время жапым муаш
сов. что саемдаш
улучшить качество продукции продукцийын качествыжым саемдаш
сов. саемаш, саешташ
погода улучшилась игече саемын
ж. шыргыжмаш, шыргыжалмаш
м.
1. уш
здравый ум таза уш
2. перен. (мыслитель) ушан еҥ
лучшие умы человечества айдеме тукымын эн ушан еҥже-влак
◊ в уме ушышто
сходить с ума ушдымо лияш
и в уме не было ушышто лийын огыл
прийти на ум ушыш толын пураш
свести с ума ушдымым ышташ, ушым колташ
ума не приложу шоненат ом му, умылен ом керт
О сайте
Инструкция