ж. курымашлык, ӱмырашлык, ӱмыр (курым) мучкылык
◊ кануть в вечность йӧршын йомаш, тамыкыш каяш
целая вечность пеш шуко жап
прил.
1. (бесконечный во времени) курымаш, курымашлык
вечная слава курымашлык чап
2. (никогда не прекращающийся) эре (лиедыше)
вечная мерзлота эре кылме
3. разг. (часто повторяющийся) эре
вечные споры эре ӱчашымаш
ж.
1. (полка, крючок; помещение) вешалке, ишке; вургем сакыме вер
повесить пальто на вешалку пальтом вешалкыш сакаш
2. (петля) вешалке, кыл
пришить вешалку вешалкым урген шындаш
Ⅰ
несов. кого-что
1. сакаш; сакалташ
вешать картину на стену сӱретым пырдыжыш сакаш
2. (казнить на виселице) сакалташ, пиктен сакаш
◊ вешать голову вуйым сакаш
Ⅱ
несов. кого-что (взвешивать) висаш
вешать на весах виса дене висаш
ж.
1. (неодушевлённый предмет) ӱзгар, арвер, пого
2. только мн. вещи (имущество) пого, ӱзгар
3. (произведение науки, искусства) паша
4. чаще мн. вещи филос. вещь
несов.
1. что с.-х. (зерно) пуалташ
2. (о ветре) пуаш
3. (развеваться) лойгаш, лойгалташ
веют знамёна знамя-влак лойгат
4. безл. чем шижалташ
веет весной шошо шижалтеш
сов. во что разг. тунем(ын) шуаш, вошт палаш (пален налаш)
актёр вжился в свою роль актёр шке рольжым вошт пален налын
нареч. разг.
употребляется лишь в составе выражений:
взад и вперёд мӧҥгеш-оньыш
ни взад ни вперёд ни шеҥгек(е), ни ончык(о)
ж. ваш-ваш келшымаш, икте-весе дене келшымаш
прил. ваш-ваш, икте-весын
взаимная любовь ваш-ваш йӧратымаш
нареч. кӱсын, арымеш
дать взаймы кӱсын пуаш
нареч. и предлог с род.п. олмеш
дать что-либо взамен иктаж-мо олмеш пуаш
пользоваться карандашом взамен ручки ручка олмеш карандашым кучылташ
нареч.
1. петырымаште, тӱкылымаште
держать взаперти тӱкылымаште кучаш
2. перен. (в уединении) нигуш лекде
жить взаперти нигуш лекде илаш
нареч. разг. ӱчашен, ончылташ тӧчен
бегать взапуски ӱчашен куржаш
сов. на что по чему куржын кӱзаш
взбежать по лестнице тошкалтыш дене куржын кӱзаш
сов. что
1. (сделать пышным) оварташ, пушкыдемдаш
взбить подушку кӱпчыкым пушкыдемдаш
2. (вспенить) лугаш, пудыраташ
взбить яичные белки муношым лугаш
сов. нӧлталташ, пушкыдемдалташ, оварташ
сов. кого-что разг. кумылым нӧлталаш, чулымештараш
сов. разг. толын пернаш
◊ взбрести в голову (или на ум) вуйыш толын пернаш; ушыш толаш
сов. что разг. шыжыкталаш, шыжалтараш
ж. прост. шокшым пуымаш
задать взбучку шокшым пуаш
сов.
1. что на что (ношу) пышташ
взвалить мешок на спину мешакым тупыш пышташ
2. что на кого перен. разг. (обременить, приписать) пышташ, кусараш
взвалить вину на другого шке титакым весын ӱмбак кусараш
сов.
1. кого (поднять вверх) кӱзыкташ
2. что (устремить вверх) нӧлталаш
взвести глаза шинчам нӧлталаш
3. что на кого (приписать) ойлаш, каласаш
взвести обвинение титаклымашым ойлаш
◊ взвести курок курокым шупшыл(ын) шындаш
сов. (об оружии) шупшылалташ
курок легко взвёлся курок куштылгын шупшылалтын
сов. кого-что разг. (взволновать) тургыжтараш
◊ взвинтить цены акым кугун нӧлталаш
сов. что пӱтырен кӱзыкташ
ветер взвил пыль мардеж пуракым пӱтырен кӱзыктен
сов.
1. что (поднять волны) толкынаҥдаш
2. кого-что (встревожить, возбудить) тургыжтараш
сов.
1. (о море и т.п.) толкыналташ
2. (напр. о человеке) тургыжланаш
м.
1. ончалтыш, ончымаш
пристальный взгляд тура ончымаш
2. (мнение) шонымаш
политические взгляды политический шонымаш
◊ с первого взгляда ик ончалтыш гычак
на взгляд ӱмбач ончымаште
на чей-либо взгляд иктаж-кӧн шонымаште
сов. кого прост. шокшым пуаш
м. кӱлеш-оккӱл, кӱлдымаш
нести (или молоть) вздор кӱлеш-оккӱлым ойлышташ
несов. разг. вурседылаш, туманлаш
м. шӱлалтымаш
глубокий вздох келгын шӱлалтымаш
◊ испустить последний вздох пытартыш гана шӱлалташ, колаш
сов. и однокр.
1. шӱлалташ
вздохни глубже келгыракын шӱлалте
2. разг. (передохнуть, отдохнуть) шӱлалташ, каналташ
◊ вздохнуть свободно куштылгын шӱлалташ
сов. и однокр. чытырналташ, чытырналтен колташ, чытырналт(ын) каяш
сов. что
1. (поднять вверх) пуал(ын) тарваташ, пуал(ын) кӱзыкташ
ветер вздул песок мардеж ошмам пуал(ын) тарватыш
2. (увеличить в объёме) оварташ, оваргаш
вздуло щёку шӱргӧ оваргыш (пуале)
3. перен. разг. (цены) нӧлташ, кӱзыкташ
4. прост. (разжечь) ылыжташ, пуал(ын) ылыжташ
вздуть огонь тулым ылыжташ
несов. что нӧлташ
вздымать пыль пуракым нӧлташ
несов.
1. смотри: вздохнуть 1
2. о ком-чём, по ком-чём (грустить, тосковать) ойгыраш
3. по ком разг. уст. (быть влюблённым) йӧратен шындаш
сов.
1. что разг. (поднять) шупшыл(ын) нӧлталаш (кӱзыкташ, шындаш)
2. кого прост. (повесить) сакен пушташ
◊ вздёрнуть нос нерым кадырташ, кугешнаш тӱҥалаш
сов.
1. (подняться в воздух) чоҥештен кӱзаш
2. (взбежать на верх чего-либо) куржын кӱзаш, писын кӱзаш
◊ взлететь на воздух 1) (разрушиться от взрыва) пудешталташ, пудешташ 2) (о мечтах, планах) шонымым йоршын чарнаш
сов. что шалатен (пудыртен) пураш, пудырташ
взломать замок кӧгӧным пудыртен пураш
взломать лёд ийым пудырташ
сов. о чём сӧрвалаш тӱҥалаш
взмолиться о пощаде чаманаш сӧрвалаш тӱҥалаш
с. теҥыз тӱр (море у берега); теҥыз сер (побережье)
сов. чымалт(ын) кӱзен каяш, писын кӱзен каяш, писын чоҥештен кӱзаш
орёл взмыл под облака пӱркыт пыл лоҥгашке кӱзен кайыш
м.
1. (действие) тӱлымаш
взнос квартирной платы пачерлан оксам тӱлымаш
2. (уплаченные деньги) взнос
членский взнос членский взнос
сов. кого сорлыклаш, сорлыкым чикташ
сов. на что кӱзен шинчаш (шогалаш, возаш)
сов.
1. на что (подняться) кӱзен шинчаш (шогалаш, возаш)
взойти на гору курыкыш кӱзен шогалаш
2. (о светилах) лекташ
солнце взошло кече лекте
3. (о ростках растений) лекташ, шытен лекташ
О сайте
Инструкция