сов.
1. что чем (огородить) авыраш
обнести сад забором садым савар дене авыраш
2. кого чем (угостить всех) йыр пуэден савырнаш
обнести гостей яблоками уна-влаклан олмам йыр пуэден савырнаш
3. кого (пронести мимо кого-либо) коклаш кодаш
сов. йорлешташ, незерешташ
сов. что
1. (заменить новым) уэмдаш
обновить методы работы паша ыштыме йӧным уэмдаш, у йӧным кучылташ тӱҥалаш
2. (придать новый вид) уэмдаш, тӧрлаташ
обновить мебель мебельым уэмдаш
3. перен. уэмдаш
обновить свои знания шке шинчымашым уэмдаш
4. разг. (впервые употребить) уэмдаш
обновить пальто пальтом уэмдаш
сов. что прост. шӱкшемдаш
обносить ботинки ботинкым чиен шӱкшемдаш
сов. кого-что ӱпшынчаш, ӱпшыч налаш
сов. кого-что
1. ӧндалаш, ӧндал(ын) шындаш
обнять сына эргым ӧндалаш
2. перен. (охватить) авалташ
пламя обняло весь дом тул уло пӧртым авалтен
сов. с кем и без доп. ӧндалалташ
обняться при встрече вашлийме годым ӧндалалташ
сов. разг.
1. что (собрать) поген налаш
обобрать плоды с яблонь олмапу гыч олмам поген налаш
2. кого-что (ограбить) поген каяш, ондален налаш
сов.
1. кого-что пойдараш
2. что перен. (сделать более богатым по содержанию) пойдараш
обогатить свои знания шке шинчымашым пойдараш
3. что тех. эрыкташ
обогатить руду рудам эрыкташ
сов.
1. (разбогатеть) пояш, пойдаралташ
2. перен. пояш, пойдаралташ
обогатиться опытом опыт дене пойдаралташ
3. тех. эрыкталташ
сов. кого-что в разн.знач. эртен каяш, ончылташ
обогнать автомобиль автомобильым ончылташ
обогнать в работе пашаште ончылташ
сов. что
1. тӱҥдаш
обогнуть обруч вокруг бочки печке йыр шӱдышым тӱҥдаш
2. (обойти, объехать) йыр савырнен каяш
обогнуть город олам йыр савырнен каяш
сов. кого-что ырыкташ
обогреть комнату пӧлемым ырыкташ
обогреть руки кидым ырыкташ
сов. что
1. (содрать) кушкедын) налаш
ободрать кору с дерева пушеҥге шӱмым кушкед налаш
2. разг. (изорвать, исцарапать) кушкед(ын) пытараш
сов. кого кумылым нӧлталаш, куандараш
сов. чулымешташ, кумылаҥаш, куанаш
с. пагалымаш, жаплымаш, йӧратымаш
сов. кого-что и без доп., разг. вучалташ
сов. кого-что кем-чем мыскылен лӱмдаш, лӱмдылтышым пуаш
сов. кого сырыкташ, шыдештараш
с.
1. (действие) палемдымаш, палым ыштымаш
2. (знак) тамга, пале
с.
1. (действие) ончымаш, ончыштмаш
2. (обзор) обозрений
литературное обозрение литературный обозрений
сов.
1. что и без доп. (вокруг) коштын савырнаш
2. что (обогнуть, миновать) кораҥ(ын) каяш, эртен каяш
3. кого-что (пройти, побывать) коштын савырнаш
обойти всю деревню ял мучко коштын савырнаш
4. кого-что (распространиться) шарлаш
новость обошла весь город у увер ола мучко шарлен
5. что (избежать, пропустить) кораҥ(ын) каяш, ӧрдыжеш кодаш
обойти острый вопрос пӱсӧ йодышым кораҥ каяш (ӧрдыжеш кодаш)
сов.
1. с кем-чем (поступить каким-либо образом) ышташ (иктаж-кӧн шотышто мом гынат)
с ним хорошо обошлись тудын шотышто сайын ыштеныт
2. разг. (в какую-либо сумму) логалаш
костюм обошёлся недорого костюм шергын логалын огыл
3. чем разг. (удовлетвориться) серлагаш
обойтись десятью рублями лу теҥге дене серлагаш
4. разг. (уладиться) эрташ
всё обошлось хорошо чылажат сай эртен
ж.
1. шӱм, леведыш, чора
оболочка верна пырче шӱм
2. анат. чора
слизистая оболочка тазыла чора
прил. кумылым (чоным) савырыше, шӱмеш (чонеш) пижше
сов. кого алгаштараш, кумылым (чоным) савыраш
с. нерӱпш, ӱпшым шижмаш
тонкое обоняние ӱпшым пеш чот шижмаш
органы обоняния ӱпшым шижме орган-влак
сов.
1. что (сорвать) кӱрышт(ын) налаш, кӱрышт(ын) кышкаш
оборвать яблоки с яблони олмапу гыч олмам кӱрышт налаш
2. что (разорвать) кӱрлаш
оборвать нитку шӱртым кӱрлаш
3. что перен. (прекратить) кӱрлаш, лугыч ышташ
оборвать речь ойлымым лугыч ышташ
4. кого разг. (заставить замолчать) чараш
оборвать собеседника мутланышым чараш
сов.
1. (порваться) кӱрлаш
верёвка оборвалась керем кӱрлын
2. (упасть) мучыштен возаш
оборваться со скалы тура кӱ курык гыч мучыштен возаш
3. перен. (внезапно прекратиться) кӱрылташ
песня оборвалась муро кӱрылтын
ж. пӱрем
платье с оборками пӱреман платье
м.
1. (полный круг) пӧрдын савырнымаш
оборот колеса ораван пӧрдын савырнымыже
2. (полный цикл в каком-либо процессе) оборот
оборот полевых культур пасусо культура-влакын оборотышт
3. (совокупность операций и т.п.) оборот, коштын савырнымаш
оборот вагонов вагон-влакын оборотышт
4. эк. оборот
оборот капитала капиталын оборотшо
5. грам. оборот
деепричастный оборот деепричастный оборот
6. (употребление, использование) кучылтмаш
пустить слово в оборот мутым кучылташ тӱҥалаш
7. (оборотная сторона чего-либо) вес (тупынь) вел, вес (тупынь) могыр
сделать надпись на обороте вес могырешыже возен шындаш
8. (изгиб, колено) йыжыҥ
в трубе три оборота трубаште кум йыжыҥ
9. перен. (направление) вел, могыр
дело приняло плохой оборот паша уда могырыш савырнен
◊ брать (или взять) кого-либо в оборот иктаж-кӧм чот пӱтыралаш
сов.
1. кого-что ойыраш, посна ойырлаш
2. что грам. ойыраш
сов. ойырлаш, посна ойырлаш
с.
1. (по гл. обострить) пӱсемдымаш, кугемдымаш, вияҥдымаш
2. (по гл. обостриться) пӱсеммаш, кугеммаш, вияҥмаш, нелеммаш
ж. тӱр
обочина дороги корно тӱр
прил. кок могырым(ат), кок могырын(ат)
по обоюдному соглашению кок могырымат келшыме почеш
сов. что
1. (подвергнуть отделке) обработатлаш; ийлаш (кожу)
2. (возделать) курал-ӱдаш
обработать землю мландым курал-ӱдаш
3. (отделать) радамлаш, торлаш, саемдаш
обработать материалы для статьи статьялан материалым радамлаш
сов. кого куандараш, йывыртыкташ
О сайте
Инструкция