уржа
рожь; хлебный злак, его зёрна.
    (Айдуш) Пасушко лектын, шӧртньӧ оржа гай уржаште коштын. М. Шкетан. (Айдуш) Выйдя в поле, бродил во ржи, похожей на золотую гриву.
    Уржа кутко муно гай яндар. Н. Лекайн. Рожь чистая, как муравьиные яйца.
    Йорло марий омыж гай пеҥгыде олыман, муно гай туто пырчан уржам вуча. К. Васин. Крестьянин-бедняк ждёт рожь с крепким, как у камыша, стеблем, с ядрёными, как яйца, зёрнами.
    Пырдыж гай уржаже кия ерла лыйгалтын. И. Васильев. Рожь стоит словно стена, волнуясь как озеро.
    Уржа пырче кутко муно гай лийын. «Мар. ӱдыр.» Зёрна ржи стали как муравьиные яйца.
    Молын уржа шудо гае, тудын уржа воштыр гае. С. Чавайн. У других рожь как трава, у него рожь как прутья.
    Шытыше уржа изи-изи ош йӱксӧ гае: нӧргӧ шӱйым кӱшкӧ шуялта. В. Колумб. Взошедшая рожь как маленькая-маленькая белая лебедь: поднимает вверх длинную шею.
    Ик уржа озым гына ужар бархатла койын кия. С. Чавайн. Только озимая рожь лежит как зелёный бархат.
    Йыван Осып ден Кузьман гына уржашт пырдыжла коеш. А. Березин. Лишь у Йыван Осыпа и Кузьмы рожь стоит (букв. смотрится) стеной.
    Йырваш уржа постола коеш. Мардеж ден лӱҥгалтеш. С. Чавайн. Кругом рожь виднеется как полотно. Качается на ветру.
    Уржа пасу тӱкалге теҥызла лӱҥгалтеш. С. Чавайн. Ржаное поле колышется, как жёлтое море.
    Пырдыж гай уржаже кия ерла лыйгалтын. И. Васильев. Стеной стоит рожь, колышась, словно волны на озере.
    Тушто молгунамсе семын теҥыз толкынла лупшалт шогышо уржам от уж. Н. Лекайн. Там не увидишь, как раньше, раскачивающуюся, как морские волны, рожь.
    Тыште уржа пырдыжла шога, ӱмбачше урат кайыкла чоҥештен эрта. Н. Лекайн. Здесь рожь стоит стеной, над ней и белка пролетает, как птица.
    Шыштыла койшо уржам тӱредаш Эчан шольо поро ешыж дене толын шогалже да кушеч тӱҥалаш ӧрын ончыжо. Н. Лекайн. Пусть братец Эчан придёт с семьёй жать рожь, колосящуюся, как воск, и смотрит, удивляясь, откуда начать.