боча́рный
прил. печке(м) ыштыме
бочарное дело печке(м) ыштыме паша
боязли́во
нареч. лӱдын, ӧрын, аптыранен
боязливо посмотреть лӱдын ончалаш
боязли́вый
прил. лӱдшӧ, лӱдшан
боя́знь
ж. лӱдмаш, лӱдмӧ, шучката
боя́рыня
ж. ист. паяр вате
боя́рышник
м. бот. агытанора, алгавондо
боя́рышня
ж. ист. паяр ӱдыр
боя́ться
несов.
1. кого-что и с неопр. (опасаться) лӱдаш
бояться простуды кылмаш лӱдаш (кылмыме деч лӱдаш)
2. чего (портиться) локтылалташ
фотоплёнка боится света фотоплёнко волгыдеш локтылалтеш
бра́вый
прил. чолга
бравый мужчина чолга пӧръеҥ
бразды́
мн.:
бразды правления вуйлатымаш (кучем)
брак
І
м. мужыраҥмаш, ӱдырым налмаш (мужчины), марлан кайымаш (женщины)
вступить в брак мужыраҥаш, ӱдырым налаш (о мужчине), марлан каяш (о женщине)
свидетельство о браке мужыраҥме нерген таныккагаз (свидетельстве)
ІІ
м. (в производстве) йӧрдымӧ, брак
устранить брак бракым кораҥдаш
брако́ванный
прич. в знач. прил. йӧрдымӧ, йӧрдымыш лукмо; браковатлыме, бракан
бракованный товар йӧрдымыш лукмо сату
бракова́ть
несов. кого-что йӧрдымыш лукташ, браковатлаш, браклан шотлаш
брако́вщик м., брако́вщица ж.
йӧрдымыш лукшо
брако́вщик м., брако́вщица ж.
йӧрдымыш лукшо
бракоде́л
м. бракым ыштылше
бракоразво́дный
прил. юр. ойырымо, еш ойырымо, мужыраҥше-влакым ойырымо
бракоразводный процесс еш ойырымо процесс
бракосочета́ние
с. книжн. мужыраҥмаш, марлан налме-кайыме
дворец бракосочетаний мужыраҥме полат
брани́ть
несов. кого-что вурсаш, йытмаш, когарташ, кожаш, кожгаташ, кожгатылаш, козыртылаш, поньыжаш, тужаш, урлаш, шудалаш, шӱрдаш, шӱрдылаш, ятлаш
не брани меня, родная ит вурсо мыйым, шӱмбелем
брани́ться
несов.
1. с кем и без доп. (ссориться) аҥгасланаш, каргашаш, каргашен шогаш (шинчаш), шолдыран мутланаш (кутыраш), лӱжмаҥдаш, лӱшкаш, пуредылаш, шургаш, шурген кияш, чеҥгешташ, чужгаш, ызгаш
2. (ругаться) вурседылаш, тумасаш, тумасылаш, туманлаш
бра́нный
І
прил. (ругательный) вурседылме
бранные слова вурседылме мут (шомак)
ІІ
прил. уст. (воинский) кредалме
бранное поле кредалме пасу (вер)
брань
І
ж. (ругань) вурсымаш, вурседылмаш, туманлымаш
ІІ
ж. уст.:
поле брани кредалме вер, кредалмаш
брат
м.
1. иза (старший), шольо (младший)
2. (при обращении) изай (к старшему), шоляш (к младшему)
брата́ние
с. изак-шоляк гай лиймаш, ваш келшымаш
брата́ться
несов. с кем-чем
1. (вступать в дружбу) родым кучаш, иза-шольыла ушнаш, таҥлалташ (книжн.)
2. (с войсками противника) ваш келшаш
бра́тский
прил. иза-шольо
братская могила иза-шольо шӱгар
бра́тство
с.
1. иза-шольыла келшен илымаш
2. (название монашеских орденов, религиозных организаций, обществ) братстве
брать
несов. кого-что в разн.знач. налаш
брать с собой книгу пелен книгам налаш
◊ меня берёт сомнение мый ом ӱшане
брать чью-либо сторону иктаж-кӧн могырыш лияш
брать верх сеҥаш
брать начало тӱҥалаш
брать на себя смелость тошташ
бра́ться
несов.
1. за кого-что (хвататься) кучаш
браться за руки кид гыч кучаш
2. за что (приниматься) пижаш, ышташ тӱҥалаш
браться за дело пашашке пижаш
3. с неопр. (обязываться) ышташ пижаш (тӱҥалаш)
◊ браться за ум ушым шындаш
бра́чный
прил. мужыраҥме
брачный контракт мужыраҥме нерген (шотышто) ойвидыш
бреве́нчатый
прил. пырня, пырнян, пырня дене ыштыме
бред
м.
1. (во сне) омо дене ойлыштмаш
2. (больного) вуй дене ойлыштмаш
3. разг. (бессмыслица) кӱлдымаш
бре́день
м. претньык, шӧрӧка
бре́дить
несов.
1. (во сне) омешташ, омештылаш, омо дене ойлаш
2. (о больном) вуй дене ойлаш
3. кем-чем эре икте нерген ойлышташ (шонкалаш)
бре́дни
мн. кӱлдымаш, кӱлеш-оккӱл
бредово́й
прил. мед. омо дене ойлымо, вуй дене ойлымо
бредо́вый
прил. шотдымо, кӱлдымаш
бредовая идея шотдымо шонымаш
бре́згать
несов. кем-чем йыгыжгаш, йырнаш
он ничем не брезгает тудо нимо деч ок йырне
брезгли́вость
ж. йыгыжгымаш, йырнымаш
брезгли́вый
прил. йыгыжгыше, йырныше
бре́зговать
несов. см. бре́згать