на́добно
в функц. сказ. обычно с инф. нар.-разг. кӱлеш
надобно посоветоваться каҥашаш кÿлеш
на́добность
ж. кӱлеш, кӱлешлык
по мере надобности кӱлмӧ семын
надое́да
м. и ж. разг. пижедылше (йыгыжтарыше) еҥ
надоеда́ние
с. пижедылмаш, йыгыжтарымаш
надоеда́ть
несов. см. надое́сть
надое́дливо
нареч. йыгыжтышын, рÿден
вести себя надоедливо шкем йыгыжтышын кучаш
просить надоедливо рÿден йодаш
надое́дливый
прил. йыгыжге, йыгыжтарыше, шерым темыше, йычык
надоедливый человек йыгыжтарыше айдеме
надое́сть
сов. кому-чему чем и без доп.
1. йыгыжтараш, йыгыжтарен пытараш, шерым темаш
они надоели друг другу нуно ваш-ваш шерым теменыт
2. безл. йыгыжгаш, йыгыжген пыташ, шер темаш
мне надоело молча сидеть шып шинчен, мыйын шерем темын
надои́ть
сов. что, чего лӱштен налаш
надоить ведро молока (ик) ведра шӧрым лӱштен налаш
надо́й
м. с.-х. шӧр лектыш, шӧр лӱштыш
надо́лго
нареч. кужунлан, шукылан, кужу (шуко, ятыр) жаплан
он уехал надолго тудо кужу жаплан каен
надорва́ть
сов. что
1. изиш кушкедаш
надорвать конверт конвертым изиш кушкедаш
2. перен. локтылаш, пытараш
надорвать голос йӱкым локтылаш
надорвать силы вийым пытараш
надорва́ться
сов.
1. (слегка разорваться) изиш кушкедлаш (кушкедалташ)
платок надорвался шовыч изиш кушкедлен (кушкедалтын)
2. перен. разг. (повредить внутренние органы) кӧргым тарваташ, кӧргӧ тарванаш
надорваться, поднимая тяжесть нелым нӧлтен, кӧргым тарваташ
надоу́мить
сов. кого разг. ойым (каҥашым) пуаш
надпа́рывать
несов. см. надпоро́ть
надпи́ливать
несов. см. надпили́ть
надпили́ть
сов. что изиш пӱчкаш
надпилить доску оҥам изиш пӱчкаш
надписа́ть
сов. что
1. (сделать надпись) ӱмбалан возаш (возен шындаш)
надписать книгу книга ӱмбалан возен шындаш
2. (написать что-л. выше написанного ранее) (кӱшан) возаш (возен шындаш)
надписать пропущенную букву (мондалт, киен) кодшо буквам возаш
надпи́сывать
несов. см. надписа́ть
на́дпись
ж. возыш, возымаш
надпоро́ть
сов. что изиш кушкедаш
надпо́чечник
м. верге ончыл ту
надра́ть
сов. что, чего кушкедаш, тӧргалташ, кушкедын (тӧргалтен) опташ
надрать много коры пушеҥге шӱмым ятыр тӧргалтен опташ
◊ надрать уши пылышым кӱраш
надре́з
м.
1. (действие) изиш (пыртак) пӱчмаш
2. (надрезанное место) пӱчмӧ пале (олмо)
глубокий надрез келгын пӱчмӧ пале
І
надре́зать
сов. что изиш пӱчкаш
надрезать арбуз арбузым изиш пӱчкаш
ІІ
надреза́ть
несов. см. надре́зать
надре́зывать
несов. см. надре́зать
надруба́ть
несов. см. надруби́ть
надруби́ть
сов. что изиш руалаш, изиш руал(ын) шелаш
надрубить бревно пырням изиш руалаш
надруга́тельство
с. мыскылымаш, игылтмаш, намыслымаш
надруга́ться
сов. над кем-чем мыскылаш, игылташ, намыслаш
надры́в
м.
1. (действие) изиш кушкедмаш
2. (надорванное место) кушкедлыше вер
3. перен. (душевный) кумыл волымаш
надрыва́ть
несов. см. надорва́ть
надрыва́ться
несов.
1. см. надорва́ться
2. на чём перен. (работать через силу) варкынен тыршаш
надры́вистый
прил. кӱрышталтше, чытырналтше
надрывистый плач чытырналтше йӱк дене шортмаш
надса́да
ж. разг. (натуга) варкынымаш, пеҥыжмаш (пеҥыжме)
надсада от работы паша дене варкынымаш
работать без надсады пашам пеҥыжме деч посна ышташ
надсади́ть
сов. что разг. сниж. тарваташ
надсадить поясницу шылыжым тарваташ
надсади́ться
сов. разг.-сниж. кӧргым тарваташ
надсадить от непосильной работы вий шутыдымо паша дене кӧргым тарваташ
надса́живать(ся)
несов. см. надсади́ть, надсади́ться
надса́живать(ся)
несов. см. надсади́ть, надсади́ться
надсма́тривать
несов. за кем-чем и над кем-чем эскераш, шекланаш
надсматривать за порядком порядкым эскераш
надсмо́тр
м. эскерымаш, шекланымаш
надсмо́трщик м., надсмо́трщица ж.
эскерыше, эскрызе, шекланыше (еҥ)
надсмо́трщик м., надсмо́трщица ж.
эскерыше, эскрызе, шекланыше (еҥ)
надста́вить
сов. что
1. (приставить, пришить) шуен ешараш (ургаш), урген шындаш
2. (удлинить) шуяш, кужемдаш
надставить верёвку кандырам кужемдаш
надста́вка
ж.
1. (действие) шуйымаш, кужемдымаш, шуен ургымаш
2. (надставленное место) шуйымо (кужемдыме) ужаш
надставля́ть
несов. см. надста́вить
надстра́ивать
несов. см. надстро́ить
надстро́ить
сов. что ешарен нӧлташ, ӱмбалан ешарен ышташ