сов.
1. за кого-что (взяться) кучаш
ухватиться обеими руками кок кид денат кучаш
2. за что перен. разг. (приняться за что-либо, воспользоваться кем-чем-либо) пижаш
ухватиться за мысль шонымашлан пижаш
с. (мн.ч. уши)
1. (орган слуха) пылыш
2. чаще мн. уши (у некоторых предметов) пылыш
шапка с ушами пылышан упш
уши котла под пылыш
◊ слушать во все уши пылышым шогалтен колышташ
в одно ухо вошло, в другое вышло ик пылышыш пурен, весе гыч лектын
Ⅰ
м. кайымаш
зайти перед уходом кайыме деч ончыч пураш
Ⅱ
м. за кем-чем (забота) ончымаш
уход за посевами озымым ончымаш
с.
1. (по гл. ухудшить) начаремдымаш
2. (по гл. ухудшиться) начареммаш
наступило ухудшение начаремын
сов.
1. (сохраниться в целости) тичмаш кодаш
дом уцелел от пожара пӧрт пожар деч тичмаш кодын
2. (остаться здоровым, живым) таза (илыше) кодаш
сов. что ком. шулдештараш, акым шулдештараш (волташ, иземдаш)
уценить товар сатулан акым волташ
ж. ком.
1. (действие) шулдештарымаш, акым шулдештарымаш (волтымаш, иземдымаш)
произвести уценку обуви йолчиемлан акым волташ
2. (разница цен) иземдыме (волтымо, шулдештарыме) ак
сделать (или произвести) уценку акым шулдештараш (волташ, иземдаш)
сов. за кого-что (крепко ухватить) пижаш, пижын шинчаш
уцепиться за рукав шокшеш пижаш
сов. что
1. (сделать более частым) чӱчкыдемдаш
2. (ускорить) вашкемдаш, писемдаш
участить обороты колеса орава пӧрдмым писемдаш
участить шаги чӱчкыдынрак тошкалын ошкылаш
сов.
1. (стать более частым) чӱчкыдемаш
удары грома участились кӱдырчӧ йӱк чӱчкыдемын
2. (ускориться) вашкемаш, писемаш
обороты станка участились станокын пӧрдмашыже писемын
прил.
1. (отзывчивый) чаманыше
2. (проникнутый сочувствием) чаманыме, чаманымашан
участливое отношение чаманыме отношений
ж. илыш, пурымаш
счастливая участь пиалан пурымаш
прич.
1. в знач.прил. тунемше
учащаяся молодёжь тунемше молодёжь
2. в знач.сущ. м. тунемше
прил. чӱчкыдӧ
учащённый пульс чӱчкыдын кырыше кидшер
сов. кого-что в разн.знач. шотыш налаш
учесть всё имущество чыла погым шотыш налаш
я учёл его просьбу мый тудын йодмыжым шотыш нальым
ж. тунеммаш
учёба в институте институтышто тунеммаш
взяться за учёбу тунемаш пижаш
м.
1. (мн.ч. учителя) туныктышо
учитель русского языка руш йылмым туныктышо
учитель года идалыкын туныктышыжо
народный учитель калык туныктышо
прил.
1. учительский
учительский институт учительский институт
2. в знач.сущ. учительская ж. учительский
с.
1. собир. (учителя) учительство, туныктышо-влак
2. (профессия учителя) туныктымо паша
несов.
1. кого-что, чему с неопр. и без доп., в разн.знач. туныкташ
учить читать лудаш туныкташ
2. что (запоминать, усваивать) тунемаш
учить урок урокым тунемаш
учить стихотворение почеламутым тунемаш
несов. чему и с неопр. тунемаш
сов. что
1. (основать) ышташ
учредить научное общество научный обществым ышташ
2. (ввести, установить) ышташ
учредить контроль над производством производство шотышто контрольым ышташ
нареч. тыматлын, лыжган, ныжылгын
ж. тыматлылык, лыжгалык, ныжылгылык
прил. тыматле, лыжга, ныжылге
учтивый ответ ныжылге вашмут
сов. кого-что разг. шижаш, шижын колташ (налаш)
собака учуяла дичь пий кайыквусо упшым шижын
м.
1. (действие) эмгатымаш, эмганымаш, тӱкен перен. сусыртымаш, тӱкалтын (пералтын) сусыргымаш
2. (ушибленное место) эмганыше (сусыр) вер
сов. кого-что эмгаташ, тӱкен перен. сусырташ
ушибить ногу йолым эмгаташ
сов. эмганаш, тӱкалтын (пералтын) сусыргаш
ушибиться о камень куэш эмганаш
сов. что
1. (сузить) аҥысыремдаш, аҥысыремден ургаш
ушить платье в талии платьым кыдал тураште аҥысыремдаш
2. (укоротить) кӱчыкемдаш, кӱчыкемден ургаш
ушить рукава шокшым кӱчыкемден ургаш
Ⅰ
с. уменьш. от ухо пылыш
◊ ушки на макушке пылышым шогалтен колышташ
Ⅱ
с. (отверстие) имышу
сов.
1. что (защемить) ишаш, ишыкташ, ишен (ишыктен) шындаш
ущемить палец парням ишыкташ
2. кого-что перен. (ограничить, стеснить) ишаш, шыгыремдаш
ущемить в правах права шотышто шыгыремдаш
с.
1. (действие) ишымаш, ишыктымаш
2. (ограничение, стеснение) ишымаш, шыгыремдымаш
ущемление чьих-либо интересов иктаж-кӧн интересшым шыгыремдымаш
м. (убыток, урон) эҥгек
в ущерб здоровью тазалыклан эҥгек
◊ луна (или месяц) на ущербе тылзе печкалтеш
сов. кого-что в разн.знач. чывышталаш, чывышташ
ущипнуть за руку кид гыч чывышталаш
ущипнуть хлеба киндым чывышталаш
прил. лушкыдо
самое уязвимое место эн лушкыдо вер
сов. кого-что пӱшкыл(ын) каласаш, койдараш
сов. что рашемдаш, раш умылен налаш
ж. анат. кид парня лу, йолварня лу
сов. и несов. что шояклаш, шояклен ончыкташ
фальсифицировать историю историйым шояклен ончыкташ
несов.
1. разг. (лицемерить) ондалаш, шояклаш
2. (о пений, игре) йоҥылыш мураш, йоҥылыш шокташ
прил.
1. (поддельный, ненастоящий) шояк, ондалчык
фальшивый документ шояк документ
2. (о пений, игре) йоҥылыш
фальшивая нота йоҥылыш нота
3. (неискренний, лицемерный) чояланыше, ондалчыкан
О сайте
Инструкция