м. собир. утиль, тор, шӱкшак
собирать утиль утильым погаш
прил. лудо
утиное яйцо лудо муно
сов. шыпланаш, тыпланаш
ветер утих мардеж шыпланен
ж.
1. лудо
домашняя утка ашныме лудо
дикая утка кайыклудо
2. перен. (ложный слух) шояк, шонен лукмаш
сов. что во что разг. шуралташ, чыкаш
уткнуть лицо в воротник шӱргым шӱша кӧргыш чыкаш
◊ уткнуть нос во что-либо нерым шуралташ
сов. во что разг. шуҥгалташ, чыкаш, чыкен возаш
уткнуться головой в подушку кӱпчыкыш вуйым чыкен возаш
сов. что
1. (удовлетворить, прекратить) шерым темаш
утолить жажду йӱын шерым темаш, шер теммеш йӱаш
утолить голод кочкын шерым темаш, шер теммеш кочкаш
2. перен. (ослабить, умерить что-либо) тыпландараш, лыпландараш, луштараш
утолить печаль ойгым луштараш
с. (более толстая часть) кӱжгырак вер
прил. нойдарыше, нойыктарыше, ярныктарыше
утомительная дорога нойдарыше корно
сов.
1. вӱдыш пурен каяш, вӱдыш пурен каен колаш
утонуть в реке эҥерыш пурен каен колаш
2. перен. (стать незаметным среди чего-либо) йомаш, койдымо лияш
прил. (изысканный) пеш поро (чесле, чапле, сӧрале)
утончённая вежливость пеш поро ныжылгылык
сов. кого-что вӱдыш (вӱд йымак) пуртен колташ
сов. вӱдыш пурен каен колаш
м. вӱдыш пурен кайыше, вӱдыш пурен каен колышо
сов. что рашемдаш
уточнить время занятий занятий жапым рашемдаш
сов. рашемаш
это со временем уточнится тиде илен-толын рашемеш
сов. кого-что йомдараш
постановление утратило силу пунчал вийжым йомдарен
прил. эр
утренняя роса эр лупс
м.
1. (утренний мороз) покшым
2. (напр. в школе) утренник
с. эр
ранним утром эрдене эр (ак)
с утра до ночи эр гыч йӱд марте
под утро эр велеш
◊ доброе утро поро эр
ж. кӧргӧ, мӱшкыр кӧргӧ
в утробе матери ава кӧргыштӧ (мӱшкырыштӧ)
прил. мӱшкыр кӧргысӧ
утробный период развития мӱшкыр кӧргыштӧ вияҥме жап
сов. что кум гана (пачаш) шукемдаш (кугемдаш)
утроить усилия вийым кум пачаш кугемдаш
сов. кум гана (пачаш) шукемаш (кугемаш)
количество учащихся утроилось тунемше-влак кум пачаш шукемыныт
сов. что
1. чытырыктен лаптырташ
утрясти муку в мешке мешакыште ложашым чытырыктен лаптырташ
2. перен. разг. тӧрлаш
утрясти дело пашам тӧрлаш
сов.
1. (уменьшиться в объёме — о сыпучем) чытыралтын лаптыргаш
2. перен. разг. (уладиться) тӧрлаташ
недоразумения утряслись умылен шуктыдымаш тӧрлалте
прил. лакылан
ухабистая дорога лакылан корно
несов.
1. за кем-чем (заботиться) ончаш
ухаживать за цветами пеледышым ончаш
2. за кем (добиваться расположения) ухаживатлаш
ухаживать за женщиной ӱдырамашым ухаживатлаш
сов. кого-что (схватить) руалташ, руалтен кучаш
ухватить за руку кид гыч руалтен кучаш
сов.
1. за кого-что (взяться) кучаш
ухватиться обеими руками кок кид денат кучаш
2. за что перен. разг. (приняться за что-либо, воспользоваться кем-чем-либо) пижаш
ухватиться за мысль шонымашлан пижаш
с. (мн.ч. уши)
1. (орган слуха) пылыш
2. чаще мн. уши (у некоторых предметов) пылыш
шапка с ушами пылышан упш
уши котла под пылыш
◊ слушать во все уши пылышым шогалтен колышташ
в одно ухо вошло, в другое вышло ик пылышыш пурен, весе гыч лектын
Ⅰ
м. кайымаш
зайти перед уходом кайыме деч ончыч пураш
Ⅱ
м. за кем-чем (забота) ончымаш
уход за посевами озымым ончымаш
с.
1. (по гл. ухудшить) начаремдымаш
2. (по гл. ухудшиться) начареммаш
наступило ухудшение начаремын
сов.
1. (сохраниться в целости) тичмаш кодаш
дом уцелел от пожара пӧрт пожар деч тичмаш кодын
2. (остаться здоровым, живым) таза (илыше) кодаш
сов. что ком. шулдештараш, акым шулдештараш (волташ, иземдаш)
уценить товар сатулан акым волташ
ж. ком.
1. (действие) шулдештарымаш, акым шулдештарымаш (волтымаш, иземдымаш)
произвести уценку обуви йолчиемлан акым волташ
2. (разница цен) иземдыме (волтымо, шулдештарыме) ак
сделать (или произвести) уценку акым шулдештараш (волташ, иземдаш)
сов. за кого-что (крепко ухватить) пижаш, пижын шинчаш
уцепиться за рукав шокшеш пижаш
сов. что
1. (сделать более частым) чӱчкыдемдаш
2. (ускорить) вашкемдаш, писемдаш
участить обороты колеса орава пӧрдмым писемдаш
участить шаги чӱчкыдынрак тошкалын ошкылаш
сов.
1. (стать более частым) чӱчкыдемаш
удары грома участились кӱдырчӧ йӱк чӱчкыдемын
2. (ускориться) вашкемаш, писемаш
обороты станка участились станокын пӧрдмашыже писемын
О сайте
Инструкция