м. санузел; мыссянін да асмогасянін
ж. санчасьт; дзоньвидзалун видзан да сӧстӧмлун кутан часьт
ж. сійӧ жӧ, мый: санитарно-эпидемиологическая станция (в статье: санитарно-эпидемиологический)
Ⅰм. юрдой (вӧвлӧн вуджан висьӧм)
Ⅱм. разг. нускӧм, чушкӧм; нускӧм шы, чушкӧм шы
раздаётся сап спящих кылӧ узьысьяслӧн нускӧм
ж. воен. уст. джуджыд канава
◊ тихой сапой прост. гусьӧн, казявлытӧг, шынь-шынь, видзчысяна
-ая, -ое
1) юрдойӧн висьӧм
сапное заболевание юрдойӧн висьӧм
2) юрдойӧн висьысь
сапная лошадь юрдойӧн висьысь вӧв
мн.ч. (ед.ч. сапог м. сапӧг пӧв) сапӧг
кожаные сапоги кучик сапӧг
зимние сапоги тӧвся сапӧг
носок сапога сапӧг ныр
головки сапог сапӧг юр
шить сапоги сапӧг вурны
обуть сапоги сапӧгавны
обуться в сапоги сапӧгасьны
надеть ребёнку сапоги кагаӧс сапӧгӧдны
выйти в сапогах сапӧгасьӧмӧн петны
◊ два сапога пара кык ӧткодь, дзик ӧткодьӧсь
мн.ч. уменьш. от сапоги ичӧт сапӧг, кокни сапӧг
м.
1) вурсьысь, сапӧг вурысь, кӧмкот вурысь; чоботар
2) уст. прост. киподтуйтӧм морт, китӧм чодз, китӧм-подтӧм морт
◊ сапожник без сапог разг. шутл. аслыс некор вӧчны
несов. разг. сапӧг вурны, кӧмкот вурны, вурсьыны; сапожничайтны, чоботаритны
-ая, -ое
сапӧг (в функции опр.)
сапожный крем сапӧг крем, сапӧг мавтас
сапожный гвоздь сапӧг кӧрт тув
сапожная мастерская сапӧг вуранін
сапожное ремесло сапӧг вурӧм
м. зоол. сапсан (варыш сикас)
м. сапфир (лӧз да кельыдлӧз рӧма дона из)
-ая, -ое
сапфира; сапфир (в функции опр.)
сапфирное кольцо сапфира чунькытш
2) лӧз, сапфир рӧма
-ая, -ое
сійӧ жӧ, мый: сапфирный
-ая, -ое
сапёр (в функции опр.)
сапёрная работа сапёрлӧн удж
сапёрный батальон сапёръяслӧн батальон
м. сарай, диал. пӧсйыв; лэбув, загун
дровяной сарай пес видзанін, пес видзан сарай; пес лэбув
сарай для сена турун видзан сарай
-ая, -ое
сарай, пӧсйыв, лэбув, загун (в функции опр.)
сарайная дверь сарай ӧдзӧс
ж. зоол. саранча
саранча – вредитель сельского хозяйства саранча вайӧ ыджыд лёктор видз-му овмӧслы
м.
1) сарапан; диал. кунтэй
холщовый сарафан дӧра сарапан
шёлковый сарафан шӧвк кунтэй
сарафан прямого покроя веськыд ота сарапан
в сарафане сарапана
надеть сарафан сарапанасьны
2) шушун
-ая, -ое
сарапан (в функции опр.)
сарафанный подол сарапан бӧждор
сарафанный ситец сарапан ситеч
ж. зоол. сардина (саридзын олысь неыджыд чери)
-ая, -ое
книжн. ёсь; дойдан, чуткан; тешитчан, лёкысь тешитчан
сардонический смех дойдан серам
сардонический взгляд чуткан видзӧдлас
ж. саржа (паськӧм увтыс дӧра)
-ая, -ое
саржа (в функции опр.)
саржевая подкладка саржа увтыс
м. книжн. эльтчана серавлӧм, дойдана сералӧм, дойдана серам, лэчыд серам; смекайтчӧм, тешитчӧм; серамвыв лэптӧм
-ая, -ое
эльтчӧмпырысь серавлан; смекайтчан, тешитчан; чуткан, дойдан
саркастическая улыбка чуткана нюм
ж. серавлан сям, смекайтчӧм, тешитчӧм
-ая, -ое
сійӧ жӧ, мый: саркастический
ж. мед. саркома, лёк пыкӧс, лёк йӧнгыль
-ая, -ое
сармат
сарматские кочевники сармат кочуйтысьяс
мн.ч. сарматъяс (иранвужъя важ войтыр)
ж.
1) сӧтана, омӧль, мути
2) м. и ж. бран. сӧтана
муж и жена – одна сатана посл. кыкнанныс ӧткодьӧсь
несов. разг. скӧрмыны, скӧрмыны дурмытӧдз, ярмыны; дурмыны, йӧймыны
-ая, -ое
1) сӧтана (в функции опр.)
2) перен. лӧг, лёк; лукав
сатанинский взгляд лӧг син
3) перен. йӧймӧм, дурмӧм; шогмытӧм
сатанинский ветер дурмӧм тӧв
сатанинская гордость шогмытӧм ыкшалун
м.
1) уст. оружьеа кесйылӧс, видзысь
2) перен. книжн. отсасьысь, йӧзлысь вӧля олӧмӧ пӧртысь
3) спец. сателлит, спутник
Луна — сателлит Земли Тӧлысь — Мулӧн сателлит
4) сателлит (империялы кесъялысь ичӧтджык канму)
м. сатин
недорогой сатин донтӧм сатин
-ая, -ое
сатин (в функции опр.)
сатиновое платье сатин платтьӧ
ж.
1) сатира
злая сатира ёсь сатира
2) серамвыв лэптӧм, серавлӧм, дойдана серам; смекайтчӧм, тешитчӧм
м.
1) сатира гижысь
2) серамвыв лэптысь морт, серавлысь; смекайтчысь, тешитчысь
-ая, -ое
1) сатира (в функции опр.), сатираа
сатирический журнал сатираа журнал
2) сатираа; серамвыв лэптан; сатираӧн эрдӧдан (петкӧдлан)
3) серавлан; смекайтчан, тешитчан
-ая, -ое
сатираа; серамвыв лэптан; сатираӧн петкӧдлан, сатираӧн эрдӧдан
сатиричное выступление сатираа сёрнитӧм
м.
1) ист. сатрап, веськӧдлысь (важся Персияын)
2) перен. асруа (аслысруа, асныра, руа) морт; вир юысь
-ая, -ое
перен. асруа, аслысруа, асныра, руа
м. спец. (кизьӧрторъяс) болльӧдантор