терминов: 3031
страница 50 из 61
прил. тергыме, тергыше
    проверочный диктант тергыме диктант
сов.
1. кого-что наҥгаяш
    провести отряд кратчайшим путём отрядым эн кӱчык корно дене наҥгаяш
2. чем по чему ниялташ
    провести рукой по волосам ӱпым кид дене ниялташ
3. что (обозначить линией) удырал(ын) палемдаш, корен палемдаш
    провести границу удырал палемдаш
4. что (проложить, построить) ышташ
    провести железную дорогу кӱртньыгорным ышташ
5. что (оформить) возыкташ
    провести счёт по кассе счётым кассыште оформитлаш
6. что (пробыть, прожить где-либо каким-либо образом) ышташ, эртараш
    весело провести праздник пайремым веселан эртараш
7. кого разг. (обмануть) ондалаш
    ловко ты меня провёл! тый мыйым чоян ондалышыч!
сов. что яндар южым пурташ, мардежлан пуалыкташ
    проветрить комнату пӧлемыш яндар южым пурташ
сов. яндар юж дене эрыкталташ, яндарешташ, южышто кошташ
сов. что пуалташ, пуалтен пытараш
сов. в чём, чем, перед кем-чем титакыш пураш, титакан лияш
сов. лывыргаш, лывырген кечалташ
м. воштыр, кӱртньывоштыр
    телеграфный провод телеграф воштыр

несов.
1. смотри: провести
2. что физ. колташ
    дерево не проводит электричество пушеҥге электричествым ок колто

сов. в разн.знач. ужатен наҥгаяш, ужаташ
    проводить кого-либо домой иктаж-кӧм мӧҥгыжӧ ужаташ
    проводить поезд глазами поездым шинча дене ужаташ
м.
1. (провожатый) корным ончыктен ужатыше
2. ж.-д. проводник (вагонышто порядкым шекланыше)
только мн. ужатымаш
    долгие проводы кужун (шуко жап) ужатымаш
м. ужатыше, ужатен наҥгайыше
сов.
1. что торжественно увертараш
    провозгласить республику республикым торжественно увертараш
2. кого кем шотлен увертараш
    провозгласить великий писателем кугу писательлан шотлен увертараш
ж. кӱртньывоштыр
прил. кӱртньывоштыр
    проволочное заграждение кӱртньывоштыр авыртыш
прил. писе, чулым
с. писылык, чулымлык
сов. вудыматаш
сов. и несов. кого-что лӱмынак тарваташ (ышташ)
сов. что кечеш (мардеж дене) кошташ
сов. кечеш (мардеж дене) кошкаш
сов. ондалалташ
ж. чара вер, изолык (чодыраште)
м.
1. (действие и состояние) тӱҥдымаш, тӱҥмаш, тодылмаш, тодылалтмаш, кадыртымаш, кадыргымаш
2. (место) тодылалтме вер
сов. кого-что нелаш, нелын колташ
    ◊ проглотить язык йылмым нелаш
сов.
1. что (наскоро ознакомиться) ончен лекташ
    проглядеть статью статьям ончен лекташ
2. кого-что (не заметить) ужде кодаш
    проглядеть опечатки йоҥылыш печатлымым ужде кодаш
    ◊ все глаза проглядеть шинча коршташ тӱҥалмешке ончаш
сов.
1. кого-что (заставить уйти) поктен (кожен) колташ
2. кого-что (напр. стадо и т.п.) поктен наҥгаяш
3. что перен. пытараш
    прогнать скуку йокрокым пытараш
сов. кого-что уст. сырыкташ, шыдештараш
сов. уст. сыраш, шыдешкаш
    ◊ не прогневайтесь! ида сыре!
сов. шӱяш, шӱйын пыташ
м. ончылгоч каласымаш
    прогноз погоды игече могай лийшашым ончылгоч каласымаш
сов. что лывырташ
сов. лывыргаш, лывырген кечалташ
сов.
1. что и без доп. (сказать) пелешташ
2. (некоторое время) ойлен (кутырен) эртараш
сов. шижде каласен колташ
м.
1. (действие) поктен наҥгайымаш
2. обл. (для скота) вольык (кугу) корно
3. обл. (участок) касалык
сов.
1. (сгореть) йӱлен пыташ
    дрова в печи прогорели коҥгаште пу йӱлен пытен
2. (испортиться от огня) йӱлен локтылалташ (шӱтлаш)
    сковорода прогорела салма йӱлен шӱтлен
3. (быть зажжённым) йӱлаш, йӱлен шинчаш
    лампа прогорела всю ночь лампе йӱдвошт йӱлен шинчен
сов. кочаш, кочешташ
сов.
1. кудырташ
    вдали прогремел гром мӱндырнӧ кӱдырчӧ кудыртен
2. перен. кумдан палыме лияш, кугу чапым налаш
    его имя прогремело на весь мир тудын лӱмжӧ уло тӱнялан палыме лийын
сов. что сайын ырыкташ
сов. сайын ыраш (ырен шуаш)
    печь ещё не прогрелась коҥга але сайын ырен шуын огыл
сов. что пурын шуташ
сов. мӱгыраш, мӱгырен чарнаш
    гудок прогудел гудок мӱгырен чарныш
ж. гуляен коштмаш, канен коштмаш
сов.
1. (пробыть на прогулке) гуляен кошташ, канен кошташ
    всё утро он прогулял в лесу тудо эр мучко чодыраште канен коштын
2. что (пропустить, совершить прогул) коклаш кодаш, прогулым ышташ
    прогулять урок урокым кодаш
3. что прост. (истратить) кучылт(ын) пытараш
    прогулять все деньги чыла оксам кучылт пытараш
сов. коштын савырнаш, каналтен кошташ
    прогуляться по парку паркыште каналтен кошташ
сов. что пызырал(ын) шуташ (пудырташ)
    продавить стул пӱкеным пызырал пудырташ
ж. ужалымаш
    быть в продаже ужалымаште лияш
с.
1. (по гл. продвинуть) шӱкалмаш, колтымаш
2. (по гл. продвинуться) кайымаш
сов.
1. кого-что шӱкалаш, шӱкал(ын) шындаш
    продвинуть шкаф к окну шкафым окна дек шӱкал шындаш
2. что (направить куда-либо) колташ
    продвинуть литературу в деревню литературым ялыш колташ
3. кого (выдвинуть, повысить), кӱзыкташ, йолташ
    продвинуть по службе пашаште нӧлташ
4. что перен. разг. ончык(о) колташ
    продвинуть дело пашам ончыко колташ