терминов: 252
страница 4 из 6
быдл. уна больгысь (ССКЗД, КСК)
мисьтӧм чужӧма морт Петіс менам мусукӧй эз ӧтнас, а нывкӧд кутчысьӧмӧн, сельпо щӧтӧвод Валякӧд. А кутшӧм кывъясӧн сӧмын эг пиняв щӧтӧводшасӧ: «Кыз сітан! Пӧла кок! Чорпа пинь! Кузь льӧб!...» (Н. Куратова)
омӧлик люги-леги морт (КК)
лешак рӧдысь морт, вӧрсалӧн пи Катя (ёна пузьӧ). Тьпу! Ёма-баба пи! Кузьӧ рӧд! Мамтӧ сьылӧд, трасича чужӧм! (Нёбдінса Виттор)
пинясьысь, вома морт / бранчливый, зубастый (КРК) Кузь пиня морт ↔ видчысь, ёрччысь морт (КФ)
быдл. гуысь, гусясьысь (ССКЗД, КСК) Ӧдвакӧ кодкӧ радейтліс тайӧ тьӧтӧсӧ, но веськыдасӧ эз жӧ некод увтыртлы: ӧд Парась эз нимав кузь чуняӧн, эз видчыв лёк кывъясӧн, эз удтысьлы (А. Одинцов)
сіт ноп, гӧвнюк, гӧвнӧ, туйтӧм морт Рӧштшӧт дырйи тыдовтчис, мый Больтон распоряжение серти Калиналысь удждонсьыс бергӧдӧмаӧсь винаысь. — Сюрлан коркӧ меным, куйӧд мешӧк, — ывлаӧ петӧм бӧрын ёрччыштіс зумыш Калина (Я. Рочев)
вывті рам, вӧй морт, нямӧд Сима (матыстчӧ Лялин дінӧ). Сюра бес! (Ӧнись Ӧльӧшлы.) Мунам, кукань (Н. Дьяконов)
быдл. озыр либӧ скуп, жыд морт А видзӧда да — кулаксьыс кулак (ККЯ)
йӧзкостса арт торкалысь — Рӧзбойникъяс! Кул-лиганъяс!.. Ме тіянлы петкӧдла... — рынышъясланьын пемыдас кыліс ёрччӧм видчӧм. — Урядник... — чуймӧмӧн шуис кодкӧ (Я. Рочев)
мути, чӧрт, лёк лов / бес, чёрт (КРК) — Молодеч, Афоня, прамӧй пӧнар пуктӧмыд этійӧ кульыслы, ок мича пӧнар, быттьӧ Невскӧй вылын (А. Лыюров)
сш. ёна зывӧк морт (юӧртіс Э.М. Некрасова, Визин)
вач гӧль, лёк паськӧма морт (КК) Гачтӧм потей, кунва юысь! (КФ)
скр. эй. броткун, тоткун, зыньгун (ССКЗД, КСК)
ёна броткысь, пиня морт Кунсук пельса ↔ кунсук лӧкань (пинясьысь морттӧ шуан) (КК)
броткун, тоткун, зыньгун (КК) Бабыс кӧть и кузяла броткис внучка вылас, нимтіс сійӧс то кока туисӧн, то кунсук пельсаӧн, но вывті ёна радейтіс (И. Ногиев)
нинӧм казявтӧм морт — Сӧтана, туй вӧчысьяс! Кор бара-й удитӧмаӧсь ставсӧ шыльӧдны?! А ме, йӧйыд, сы дыра кысси... Куньса синма рака! — чунь помнас малыштіс доймалӧм вом дорсӧ да ас вылас ёрччӧмӧн кывкӧрталіс Миш (Н. Торлопова)
ньӧжмыд, сямтӧм-кужтӧм морт / руки граблями, медлительный, неумелый человек (КРК) Куран ки (нарман ки) ↔ ньӧжмыд да кужтӧм мортӧс шуасны (КФ)
бӧръя, медічӧт ныв-пи, челядь Пасйи нин тай, унакодь вок кувсьӧмаӧсь кага дырйиыс на, ми Ӧлексейкӧд бать-мамлӧн курас-карасъясӧн нин вӧлім (В. Безносиков) ӦЛЬӦКСАН. Ассьыд курас-карастӧ доръян? Дорйы, дорйы. Гашкӧ, кор пӧрысьыдла дзӧрны кутан, сы дорӧ на овны мунны ковмас (Гриша айыслы кывъяс) (А. Попов)
1) киысь-киӧ ветлан, гуляйтысь ань — Мый тайӧ, кодлы дзеблалан, шлюха?! Со тэ вӧлӧм мый вӧчан рыт-войсӧ. Ок, курва, джагӧдны эськӧ, — уськӧдчис Ёгор вольпась помын шебрасӧн тубыртчӧм нывбаба вылӧ (В. Бабин) 2) лёк, дӧзмӧдан морт/пемӧс — Но, курва! — восьласӧ вуджысь вӧвлы вӧжжи помнас кучкис седок (Я. Рочев)
жыд, надз, скуп морт МАРИНА. Да, ковмас удждысьны. Кодлысь бара удждысян? Таня оз сет. Фёдоровъяслысь он кор. Налӧн эськӧ эм да. Налӧн эм... Куркульяс... (Н. Обрезкова)
бӧб, йӧй, тупъюр Денислӧн вомыс калькмуніс татшӧм кывъяссӧ кылӧм бӧрын. Сійӧс видӧны? (пыстаяс) — Курӧг юръяс! (Е. Козлова)
пыртчан каддырся чӧрт, мути Софьюшка бырснитас-чеччас, муртса оз гатшась горнича шӧрас: Аминь-аминь!.. Кульясыс кӧ вайисны тайӧ куттясӧ-а?.. Чери кӧвтін али мый? [верӧсыс] (В. Безносиков)
пӧрысь гуляйтысь айлов — Тырмас, пет! — тшӧктӧмӧн нин корис Света. — Тырмас, мися, пӧрысь кутш! Бӧръя кывъяссьыс Ӧльӧксан быттьӧ кӧдзыд ваӧ суныштліс (Э. Тимушев)
быдл. ичӧт, зырымбедь (ССКЗД, КСК) — Лоӧмыд... Кутюыд тэнад пакӧститчӧма. Ещӧ ӧд, босьтӧма да, мойда... Кӧні сійӧ (гӧгапи йывсьыс, коді ус пӧвсӧ бритӧма) (В. Третьяков)
ичӧт, зырымбедь Шатов. Николай Николаевич, думышттӧг татшӧм кывъясӧн эн шыбласьӧй. Ме абу кутшӧмкӧ кутюпи (Н. Белых)
лл. зырымбедь (Абъячой) (ССКЗД, КСК)
туйтӧм морт — Пош-шол вон, руш кушман! — кыдъярочаліс монтёрыс (В. Безносиков)
мисьтӧм, чурвидзысь ныра морт Калиса. Тані и кылӧ! Лёк, трактор мозыс жӧ эргӧ сӧмын, йӧзыс сьылӧны-а. Пырала кӧ эськӧ!.. Лёк, кушман ныр, чарла син, порсь пель! Он на и ков тэ меным татшӧмыд, ывсӧдчысьыд (Г. Юшков)
вунӧдчысь морт, рака МАРЬЯ. Олыштӧй на, дитюкъяс, олыштӧй на... Но, ме муна, колӧ дедлы сёян шонтыштны... Ок, куш юр, сумкаӧс вунӧді (Н. Обрезкова)
1) больгыны радейтысь / балагур 2) мӧд пӧв шуалысь / повторюха (КРК) Тэ, татшӧм кывберитысьыд, вермин (Г. Горчаков)
асныра морт / своевольный, упрямый, несговорчивый (КРК) Тайӧ нин ыдждавны вельмӧм том чавканъяс, кывйӧ сетчытӧмъяс мам-батьыслы воча шуасисны (П. Шахов)
кывйӧ сетчытӧм, асныра морт Вӧрса мастернад уджалігӧн кывзысьтӧмъясыд да этш тӧдтӧмъясыд, эз-эз да и лолісны (В. Лодыгин)
кывзысьтӧм челядь — Тэ мый татшӧм кӧдзыднас ӧтпӧлӧсӧн, кывзысьтӧмтор?! — Дарья уськӧдчис пиыс дорӧ. — Ноко ӧдйӧ пач вылӧ! (Н. Обрезкова)
пельтӧм, лёка кылысь морт (КК) Кыв ни пель ↔ пельтӧм, сьӧкыд пеля (КФ)
быдл. сёрни разӧдысь, суклясьысь морт
сёрни разӧдысь, суклясьысь морт Кыв нуысь-вайысьыд омӧль морт: слава лэптӧ, пинь вермас лоны (КК)
эй. Помӧсдін больгысь, сёрни разӧдысь морт (юӧртіс С.И. Игушева)
кывзысьтӧм, асныра морт / непослушный, упрямый (КРК) — Мися жӧ — кыв тӧдтӧм, вельмӧмыд (П. Шахов)
винагаг / горький пьяница (КРК)
эй. Помӧсдін сёрни паськӧдысь, больгун (юӧртіс К.И. Карманова)
нямӧд морт / мямля, бессловесная тварь (КРК) МИШ САНДРА. Кыдз нӧ оз позь?! Ме ӧд абу кывтӧм пемӧс, медым сійӧс чӧла кывзыны да ставсӧ ас пытшкын видзны (А. Попов)
висьысь-кызысь морт Рочева. Быд пон тэ вылӧ вӧлі увтӧ. Кодалігад канаваясын узьлін, ёна кызін. Кызан мешӧкӧн ещё нимтісны (Митрич йылысь) (В. Леканов)
озыр морт / толстосум, богач (КРК) Кӧсьта нинӧмӧн эз сетчы Прокӧ Васьлы, а талун и паськӧмнас оз жӧ, мед батьыс Прокӧ Васьлӧн кыз зепта кӧ (Б. Шахов)
зэв кыз морт — Ы-ых, кыз зоб! — контораысь петӧм бӧрын пинь пырыс сӧдзӧдіс Федя! — Ещӧ и тешитчӧ: морт да не морт... [дӧвереннӧй йылысь] (Я. Рочев)
1) кыз рушкуа 2) став дорас веськодь морт (КК) Но кывъясыд ӧмӧй мӧрччасны татшӧм кыз кучикаыдлы? (И. Торопов)
эй. Помӧсдін асныра морт (юӧртіс Г. И. Камбалова)
ёна тшӧгӧм морт, ань ӦГРӦ. Муртса эг су!.. Пырала кӧ эськӧ. (Горӧдӧ.) Бӧрӧ гӧтыр! Мисьтӧм чужӧм! Тойла ӧшиньтӧ! (Кывзысьӧ.) Бӧрӧ гӧтыр! Кыз путкыль! Мӧс кок! (Г. Юшков)
кыз, тшӧгӧм морт (КК)
кыз, тшӧгӧм морт Кыз рушкуа порсь! (Н. Дьяконов)