терминов: 2396
страница 5 из 48
нагота́
ж. чара, чара могыр
нагота́вливать
несов. см. нагото́вить
нагото́ве
нареч. ямде
    быть наготове ямде лийын шогаш
нагото́вить
сов. что, чего разг. ямдылен опташ (шындаш)
    наготовить дров на зиму телылан пум ямдылен опташ
нагото́виться
сов. разг. ямдылен ситараш
    на всех не наготовишься чылалан ямдылен от ситаре
награ́бить
сов. что, чего толен опташ, шуко толаш
награ́да
ж.
1. суаптар, суаппале, награде
    вручить награду суаптарым (суаппалым, наградым) пуаш
2. (дар) пӧлек
    взять в наград у пӧлек шотеш налаш
награди́ть
сов. кого-что чем
1. суапландараш, наградитлаш
    наградить орденом орден дене суапландараш
2. перен. (одарить, наделить) пӧлеклаш, пуаш
    наградить талантом усталыкым пуаш
наградно́й
прил. суаптар, суаппале, награде
    наградной отдел суаптар (суаппале, награде) пӧлка
награжда́ть
несов. см. награди́ть
награжде́ние
с. сауапландарымаш, наградитлымаш
нагреба́ть(ся)
несов. см. нагрести́
нагреба́ть(ся)
несов. см. нагрести́
нагре́в
м. ырыктымаш
нагрева́ние
с.
1. (по гл. нагрева́ть) ырыктымаш
2. (по гл. нагрева́ться) ырымаш
нагрева́тель
м. ырыктыше
нагрева́тельный
прил. ырыктыше, ырыктыме
    нагревательный прибор ырыктыше прибор
нагрева́ть(ся)
несов. см. нагре́ть, нагре́ться
нагрева́ть(ся)
несов. см. нагре́ть, нагре́ться
нагрести́
сов. что и чего (сгребая, собрать в каком-л. количестве) удырен (орален) опташ (шындаш, налаш)
    нагрести сена шудым удырен опташ
    нагрести кучу сухих листьев кукшо лышташым орален шындаш
нагре́ть
сов. кого-что ырыкташ
    солнце нагрело песок кече ошмам ырыктен
нагре́ться
сов. ыраш
    воздух нагрелся юж ырен
нагреши́ть
сов. разг. языкым ышташ
    много нагрешить в своей жизни илышыште шуко языкым ышташ
нагримирова́ть
сов. кого-что гримироватлаш, гримироватлен шындаш
нагримирова́ться
сов. гримироватлалташ
нагроможда́ть
несов. см. нагромозди́ть
нагроможде́ние
с.
1. (действие) оралымаш, орален оптымаш (шындымаш)
2. (груда) ора
нагромозди́ть
сов. что, чего орален опташ (шындаш)
нагруби́ть
сов. кому торжан каласаш (ойлен кышкаш)
нагру́дник
м. оҥсакыш
нагру́дный
прил.
1. (носимый на груди) оҥеш пижыктыман
    нагрудный значок оҥеш пижыктыман значок
2. (находящийся на груди) оҥ, оҥысо
    нагрудный карман оҥ кӱсен
нагружа́ть(ся)
несов. см. нагрузи́ть, нагрузи́ться
нагружа́ть(ся)
несов. см. нагрузи́ть, нагрузи́ться
нагрузи́ть
сов.
1. кого-что кем-чем оптен (грузитлен) шындаш
    нагрузить машину машинашке оптен шындаш
2. кого-что, чем перен. разг. пашам пуаш
нагрузи́ться
сов. чем грузитлалташ
нагру́зка
ж.
1. (действие) оптымаш, грузитлымаш
2. (груз) нелыт
3. (количество работы, степень занятости) паша
    дать нагрузку пашам пуаш
4. техн. (сила, напряжение и т.п.) нагрузко
    мотор работает при повышенной нагрузке мотор кугу нагрузко дене пашам ышта
нагрыза́ть
несов. см. нагры́зть
нагры́зть
сов. что, чего
1. пудыртыл(ын) кочкаш
    нагрызть орехов пӱкшым пудыртыл кочкаш
2. (прогрызть) пурын шӱткалаш, шӱткален пытараш
нагрязни́ть
сов. лавырташ, лавыртен пытараш
нагря́нуть
сов. вучыдымын толын лекташ, кенета толын керылташ
нагу́л
м. с.-х.
1. (откорм) кӱтӱштӧ ӧрдыктарымаш
2. (степень откормленности) нелыт ешаралтмаш
    средний суточный нагул скота суткаште вольыкын кокла шот дене нелытым погымыжо
нагу́ливать
несов. см. нагуля́ть
нагу́ливаться
несов. см. нагуля́ться
нагуля́ть
сов. что, чего (прибавить в весе – о животных) кӱтӱштӧ коштын ӧрдаш, коям шындаш, нелытым погаш
нагуля́ться
сов. разг. коштын ситараш
246над
над, надо
предл. с твор.п.
1. (поверх, выше кого-чего-л.) ӱмбалне
    птицы кружились над нами ка­йык-влак мемнан вуй ӱмбалнына пӧрдыныт
2. (указывает направленность действия):
    задуматься над чем-либо иктаж-мо нерген шонаш
    сидеть над книгой книгам тыршен лудаш (возаш)
3. (по отношению к кому-чему-л.) шотышто, деч, дене (таҥастарымаште)
    превосходство над сверстниками иктаҥаш-влак деч виянрак лиймаш
надава́ть
сов. разг.
1. что, чего (дать в каком-л. количестве или в несколько приёмов) пуэдылаш
    надавать подарков пӧлекым пуэдылаш
2. что и чего (побить) кырен (тӧпкен) кодаш
    надавать хулиганам хулиган-влакым тӧпкен кодаш
    ◊ надавать по шее шÿйлодышлан пуаш
надави́ть
сов.
1. что, на что (нажать) темдалаш, пызыралаш
    надавить кнопку звонка звонок кнопкым темдалаш
2. что, чего (выжать) пызырен (темден) лукташ
    надавить лимонного соку лимон вӱдым темдал лукташ
3. что, чего лаштырташ
    надавить ягод емыжым лаштырташ
4. что, кого-чего разг. (давя, уничтожить, умертвить в каком-л. количестве) лаштыртен пушташ
    надавить тараканов таракан-влакым лаштыртен пушташ
нада́вливать
несов. см. надави́ть
нада́ивать
несов. см. надои́ть