терминов: 19
страница 1 из 1
ца́пать
несов. кого-что
1. разг. (хватать когтями; царапать) чывышташ, чывыштылаш, удыраш, удыралаш
2. перен. (присваивать, прикарманивать) руалташ, руалтен кучаш, руалткалаш
ца́пка
ж. катман
    рыхлить цапкой землю мландым катман дене пушкыдемдаш
ца́пля
ж. чарлаҥге
    серая цапля сур чарлаҥге
ца́пнуть
сов. см. ца́пать
цара́панье
с. удырымаш, удыркалыме
    послышалось царапанье двери омсам удыркалыме шоктыш
цара́пать
несов. кого-что удыраш, удыркалаш
    царапать руку кидым удыраш
цара́паться
несов.
1. (наносить царапины) удыраш, удыркалаш
    кот царапается пырыс удыркала
2. (царапать по чему-л., скрестись, пытаясь проникнуть куда-л.) удыркалаш
    под шкафом царапается мышь шкаф йымалне коля удыркала
3. (царапать друг друга) ваш-ваш удыркалаш
    кошки царапаются в драке пырыс-влак, икте-весышт дене пижын, удыркалат
цара́пина
ж. удыралтыш, удыралтмаш, удыралме пале
    глубокая царапина келге удыралтыш
    помазать царапину удыралтмашеш шӱралташ
цара́пнуть
сов. и однокр. кого-что удыралаш
    царапнуть ногу йолым удыралаш
царе́вич
м. кугыжан эрге
царе́вна
ж. кугыжан ӱдыр
цари́ть
несов.
1. уст. (быть царём) кугыжа лияш
2. (подчинять окружающих своему влиянию или выделяться среди других, подобных, превосходя всех в каком-л. отношении) озаланаш
3. перен. (иметь место, преимущественное распространение; преобладать, господствовать) авалташ, шарлаш, темаш, озаланаш
    над деревней царил сон ялым омо авалтен
    вокруг царит тишина йырваш тымык озалана
цари́ца
ж.
1. (жена царя) кугыжан вате
2. кугыжа
ца́рский
прил. кугыжан
    царское правительство кугыжан правительстве
ца́рственный
прил.
1. (принадлежащий царю) кугыжан
    царственная власть кугыжан кучем
2. (величественный, величавый) куатле, вийналтше
    царственная Нева куатле Нева
ца́рство
с.
1. (царствование) кугыжа лиймаш
2. (государство во главе с царём) кугыжаныш
3. перен. (какая-л. область явлений действительности) тӱня
    растительное царство кушкыл тӱня
ца́рствование
с. кугыжа лиймаш
ца́рствовать
несов.
1. (быть царём) кугыжа лияш
2. перен. (господствовать) озаланаш
    в душе царствует какой-то холод чонышто ала-могай йӱштӧ озалана
царь
м. кугыжа
    ◊ при царе Горохе пеш шукерте, акрет годым