терминов: 104
страница 1 из 3
бла́го
І
с.
1. пиал, сай илыш
    трудиться на благо страны элын сай илышыж верч пашам ышташ
2. чаще мн. бла́га пайда, поянлык
    материальные блага материальный поянлык
ІІ
союз разг. йӧра але (эше)
    быстро закончим уборку сена, благо погода установилась шудым вашке поген налына, йӧра але игечыже саеме
благови́дный
прил. (приличный, пристойный с виду) сай, поро
    благовидный предлог сай амал
    благовидный поступок поро паша
благоволи́ть
несов. к кому сайым (порым) шонаш, кастараш
благово́ние
с. уст. тамле (сай) ӱпш (пуш)
благово́нный
прил. тамле (сай) ӱпшан (пушан)
благогове́йный
прил. пеш кугун пагалыме
благогове́ние
с. пеш кугу пагалымаш, вуйым савымаш
благогове́ть
несов. перед кем-чем моткоч чот пагалаш, вуйым саваш
благодари́ть
несов. кого-что таушташ, таум ышташ
    благодарю вас тыланда тауштем
благода́рность
ж. тауштымаш, таум ыштымаш
    в знак благодарности таум ыштыме шот дене
благода́рный
прил.
1. таум ыштыше
2. перен. пайдале, сай лектышым пуышо (кондышо)
    благодарный труд пайдале паша
благодаря́
предл. с дат.п. кӧра
    благодаря темноте пычкемышлан кӧра
благода́тный
прил. пеш поян, пеш сай
    благодатный край пеш поян кундем
    благодатный дождь пеш сай йӱр
благода́ть
ж.
1. рел. (благо или изобилие благ, ниспосланные свыше; божья помощь, покровительство) суап
    божья благодать юмын суап
2. разг. (о чём-л. очень хорошем, доставляющем наслаждение, радость и т.п.) пеш сай, шӱшмӱй гай
    не жизнь, а благодать илыш огыл, а шӱшмӱй
благоде́тель м., благоде́тельница ж.
уст. порым ыштыше
благоде́тель м., благоде́тельница ж.
уст. порым ыштыше
благоде́тельствовать
несов. кому уст. полшаш, порым ышташ
благодея́ние
с. уст. поро паша, полыш
    оказать благодеяние поро пашам ышташ
благоду́шие
с. поро кумыл
благоду́шный
прил. поро кумылан
    благодушный человек поро кумылан айдеме
благожела́тель м., благожела́тельница ж.
порым шонышо
благожела́тель м., благожела́тельница ж.
порым шонышо
благожела́тельный
прил. порым шонышо
благозву́чие
с. сайын йоҥгалтмаш
благозву́чный
прил. сайын йоҥгалтше
благо́й
І
прил. уст. (хороший) сай, поро
    благое намерение поро шонымаш
ІІ
прил. обл.:
    кричать благим матом пеш чот (уло йӱкын, чон лекмеш) кычкыраш (магыраш, сигыраш)
благополу́чие
с. сай илыш, паша сайын кайымаш
благополу́чно
нареч. сайын, тыныслын, эсен, ӱяк-мӱяк
    благополучно доехать сайын миен шуаш
благополу́чный
прил. сай, эсен, суаплыкан, ӱяк-мӱяк
    благополучный конец сай мучаш
благоприя́тный
прил.
1. (способствующий чему-л.) келшыше, сай, йӧнан, йӧнлӧ
    благоприятное время йӧнан жап
2. (одобрительный, хороший) сай
    благоприятные вести сай увер-влак
благоприя́тствовать
несов. кому-чему келшаш, полшаш
    погода нам благоприятствует игече мыланна полша
благоразу́мие
с. шонен моштымаш, шоналтен ыштымаш
благоразу́мный
прил. шонен моштышо, шоналтен ыштыше, шотан
    благоразумный человек шотан еҥ
благоро́дный
прил.
1. (отличающийся безукоризненной честностью, самоотверженностью, великодушием) чын, сай, поро, поро кумылан
    благородный человек сай айдеме
2. (изящный, исключительный) ойыртемалтше, сымыстарыше
    благородная красота сымыстарыше моторлык
3. (отличающийся ценными качествами) шергакан
    благородные металлы (золото, серебро, платина) шергакан металл
благоро́дство
с.
1. к благоро́дный
2. (высокая нравственность, самоотверженность и честность) порылык, поро кумыл
    проявить благородство по отношению к товарищу йолташ деке поро кумылым ончыкташ
благоскло́нно
нареч. алалын, мелын, порым (сайым) шонен, поро кумыл дене
благоскло́нность
ж. порым (сайым) шонымаш, поро кумылан лийме (улмо), мелын лиймаш
благоскло́нный
прил. порым (сайым) шонышо, поро кумылан
благослове́нный
прил. поэт. пиалан, сай, сугыньлымо
благослови́ть
сов. кого-что
1. рел. ыреслен, сайым тыланен колташ
    благословить на дорогу корныш ыреслен, сайым тыланен колташ
2. на что (напутствовать) сугыньлаш, сугыньым пуаш
    благословить на добрые дела поро пашалан сугыньлаш
3. (возблагодарить) таум ышташ, таушташ
    благословить судьбу пӱрымашлан таушташ
благосостоя́ние
с. улан илыш, поянлык
    материальное благосостояние материальный поянлык
благотво́рно
нареч. пайдалын
благотво́рный
прил. пайдале, асу, суапле
    благотворный дождь пайдале йӱр
благоустра́ивать
несов. см. благоустро́ить
благоустро́енный
прил. сайын ыштыме, йӧнан, йӧнлӧ, йӧнештарыме
    благоустроенная квартира йӧнан (йӧнештарыме) пачер
благоустро́ить
сов. что тӱзаташ, сайын ышташ, йӧнлын ышташ
    благоустроить улицу уремым тӱзаташ
благоустро́йство
с. что сайын (йӧнештарен) ыштымаш; тӱзатымаш
    благоустройство города олам тӱзатымаш
благоуха́ние
с. тамле ӱпш (пуш)
благоуха́нный
прил. тамле ӱпшан (пушан)
    благоуханная роза тамле пушан роза
благоуха́ть
несов. тамлын ӱпшалташ
    цветы благоухают пеледыш тамлын ӱпшалтеш