терминов: 333
страница 5 из 7
лохматить, взъерошивать, взлохмачивать
    (Ӱдырамаш) мӱшкыржӧ пелен пызныше вуйын тӱрка ӱпшым вужгемдылеш (Ю.Г.)
202вуй
особь биол.
    Тиде янлык мемнан кундемыште икмыняр вуй веле кодын.
паспорт
    Тунам эше Игорьлан вуйбилетым пуышт (Онч.)
президиум, правление
    «Марий Ушемын» вуйверже. Погынымашын вуйверже.
самостоятельный, независимый, суверенный
    Вуйвода илыш. Вуйвода политике. Вуйвода кугыжаныш.
самостоятельность, независимость, суверенность
    Революций деч вара марий калыкат шкаланже вуйводалыкым налын.
форменная одежда священника
    Мый вуйвочым погкалышым да черкыш колтышым (Ю.Г.)
непокорённый (РМС), строптивый
    Ме вуйвуыдымо калык улына. Йомшо кайык семын Анукат вуйвуыдымо лийын (М.Ш.)
вообще
    Вуйгак манаш гын, тиде тыге огыл.
администрация
    Районысо вуйгудо. Тӧнеж вуйгудо. Ялилем вуйгудо.
корона, венец
    Йорло айдеме муралтыш у мурым, тудо тӱҥ еҥ: пу вуйгӧржым, упшалте (В.Д.-О.)
господствовать, властвовать
    Мемнан дене таче весе-влак вуйланат. Шуко жап ышт пу тудлан вуйланаш (Ю.Г.)
главенство, господство, верховенство
    Вуйланымаш таче ик партий кидыште.
генеральный, верховный (высший по положению)
    Вуйло секретарь. Вуйло директор.

чиновник
    Кугыжаныш вуйлык-влак кажне гана чояланен ӱшандараш тӧчат гынат, илышыште мӧҥгешла сӱретым веле ужат (Куг.)
2) воевода
    Марий ваштареш Свияжск олан вуйлыкшо Салтыков салтак дене лектын (С.Ч.)

глава (в книге, рукописи и т.д.)
    Диссертацийыште ныл вуйлык уло.
1) заглавие, название (книги, статьи, печатного издания)
    Книган вуйлӱмжӧ ‒ «Элнет». Статьян вуйлӱмжӧ.
2) рубрика, шапка (в газете, журнале)
    Тудын возымыжо эре ик вуйлӱм йымалан савыкталтеш.
1) правитель ист.
    Российын вуйозаже-влак пытартыш жапыште калык велкыла савырналтыныт, манаш лиеш.
2) администратор
    Район вуйоза. Ял вуйоза.
подать
    Ожно марий-влак руш кугыжалан вуйоксам тӱленыт.
про себя
    Вуйора мутланымат лугалте (В.С.)
таҥастаре: шкеора
обморок
    Тудым вуйсоҥлыш чер перен шуыш.
рассудок
    Вуйушым йомдараш. Арийын вуйуш тышанак дыр пудыраныш (В.К.)
имеющий рассудок
    Пылышанже колалже, вуйушанже уҥлалже (МК)
наизусть
    ‒ Почеламутым вуйушгыч каласен кертам. Мыланем кагаз огеш кӱл, мыйын чыла кагаз шӱмыштем, ‒ комсомол билет нерген лудын пуыш (Онч.)
лысина
    Вуйчараже йылгыжеш.
любитель, охотник до чего-л.
    Аракалан вуйчо. Пайремлан вуйчо Онтон Микал (М.А.)
жалобщик, кляузник, сутяга
    Йолташыже волгенче гай ончалтышыже дене вуйшийшетым эше ик гана лупшале (Г.А.)
размышление
    Вуйшонымаш мыйым пӱтынек авалтыш.
мышление
    Вуйшоныш ден ой чак кылдалтыныт.
1) предводитель, вожак, лидер
    Шоналташ гын, тыште вуйъеҥже йылмызе огыл, а писатель лийшаш (МЭ)
2) личность; персона (человек как член общества)
    посна вуйъеҥ физическое лицо
    вуйъеҥ кагазпого личное дело
    Лу вуйъеҥлан ӱстелым погаш.
ответственный
    Пашанам редакцийын вуйыншогышо секретарьже вуйлатен.
Бог Всевышний
отяжелять, отягчать
    Аланым пычкемыш вулнаҥден вела (Онч.)
таҥастаре: нелемдаш
оцинковать
прич. от вулнылаш
    Тыге ямдылен, шокте вошт шӱрат, варажым, вулнылымо той атеш пыштен, шолаш пурымешке, ик гана шолтат (МК)
сокровище, богатство, состояние
    Калык ойпого ‒ мемнан вундына. Мыйын вундем ‒ икшывем-влак.
1) созреть, остебелиться
    Вургаҥше поҥго шуко (МЭ)
2) взрослеть, остепениться
    Ынде кандидат лийынат ‒ вургаҥынат.
деваться, деться, сгинуть, исчезнуть
    ‒ Йыван, Йыван, манам… Куш вурнышыч? ‒ Йыван куважын йӱкшым колеш (В.С.)
осуждать (выражать неодобрение)
    Йоҥылыш лийынам, пошкудем-влак, мыйым ида вурсо.
упрочиться, окрепнуть
    Марийын илыш революций деч вара вурсаҥын нӧлталтын (МК)
критиканство, ругательство
    Вурсеммут ыш кой, моктеммуржо гын поэтым у кӱкшытыш ӱжын шӱкале (МЭ)
осуждение, порицание
    Вурсемшомак мыйын лӱмеш нигунамат йоҥгалтын огыл (МЭ)
битва, сражение, побоище
    Сталинград вурсо. Мемнан илыш тугай: то уржа пасушто, то вурсо пасушто (Онч.)
голодать (ММ)
    Пӱтӧ годым кок арня вуснышым.
голодный
    Вуснышо еҥ-влак.
таҥастаре: шужышо
бесплодный, бесполезный, тщетный, безрезультатный
    Вусо мланде. Вусо паша. Вусо ушан. Вусо шонымаш.
упорство, напористость, настойчивость
    Мыйын ӱшанен возымем садак тыйын вустыкетым сеҥа (В.К.)
шамкать
    Шоҥго еҥ вутка (пурде кочкеш)
ожидание; сильное желание чего-л.
    Вучык зал. Вучыкемже кунам шуэш гын?
приёмная
    Вучымверыште калык шуко ыле.
ожидаемость
    Вучымык почеш тений шурнылектыш сай лийшаш.