терминов: 148
страница 2 из 3
пепельница
    Элеонора велыш ломыжатыжым шӱкал шында (В.Д.-О.)
слоиться, расслоиться
    Мланде лончаҥын. Пырдыж лончаҥын.

пункт, параграф
    Тидын нерген кумшо лончемыште ончыктымо.

разбор, анализ
    Таче урок лончем лиеш, каен ида колто.
ход, этап работы (исследований, изысканий, т.д.)
    Вуйышто эркын-эркын план гае чумыргаш тӱҥале, пашан лончемйогынжо рашеме.
прогнозировать, предсказать
    Нунын (философ-влакын) полшымышт дене айдемдукымын ончыкылыкшым лончештараш лиеш (Ф.М.)
расслоиться, расслаиваться
    Илыш лончештеш. Пырня лончештеш. Мемнан элыште мер калык пытартыш жапыште чот лончештеш.
расслоение
    Мерсото лончештмаш.
1) деталь, подробности (РМС)
    Планын лончыкшо-влакым варарак каҥашена.
2) состав
    Мутын лончыкшо. Вӱдын лончыкшо.
детально, в подробностях (РМС)
    Лончыкын каҥашаш. Лончыкын ончен лекташ.
статья, пункт
    Марий Эл Республик Конституцийын ик лончыштыжо каласыме: марий йылме кундемыштына кугыжаныш йылме улеш.
раскачивать; подбрасывать
    Мардеж куэ вуйым чарныде лоҥеш. Тӱтан чот лоҥын, шӱраш гай лумым шӱргышкӧ кышкен (В.К.). Уржам тагына дене лоҥаш.
стихия, окружающая среда
    Юж лоҥго. Пӱртӱс лоҥго. Пашазе лоҥго. Мемнан вуйлатышына шкенан лоҥго гычак лектын.
63лоп
низина с невысыхающей водой
    Пасу покшелне лоп уло, сандене тудым трактор дене куралаш ок лий.
неуклюжий, неловкий
    Мый ом лӱмдыл эн лопар еҥымат (В.К.)
ложбинка, низинка
    Лопашыште шокшо кеҥеж мучко вӱд шинча ыле (Онч.)
широта геогр.
    Йошкар-Ола йӱдвел лопкытын 57 градусшо тураштырак верланен.
хлопать (крыльями)
    Вашеш пуа йӱкым, шижын тумам: «Авырен кыре-е-ем!» ‒ лоплопла агытан» (В.К.)
широкий
    Лоптыра лышташ. Лоптыра пушеҥге (кӱчык-кӱжгӱ, кӱчык шала укшеран). Лоптыра лышташан ковышта. Лоптыра йыдал. Лоптыра кем. Лопшудын лышташыже лоптыра. Лоптыра ӱдырамаш (лопка могыран, кӱчык капан). Лоптыра лум лумеш (Ӧ.Б.)
69лош
вслух
    Лош лудаш.
размочить
    Нийым лӧчештараш. Пурсам лӧчештараш пыштышым.
набухший, налитой
    Лӧчӧ пурса. Лӧчӧ модо.
староста; подрядчик
    Ял лувуй. Класс лувуй. Пӧртым чоҥымаште лувуйжо семын мемнан ял рвезе лийын.
прервать, прерывать
    Тӱҥалмым лугычлаш. Ойлышо-влакым погынымашым вуйлатыше эре лугычлен шинчыш.
прерывание
    Мӱшкыраҥмым лугычлымаш.
читатель
    Шонаш таратыше произведений ушан лудшыеҥым моткоч куандара (Онч.). Лудшыеҥын уш-акылже чот кушкын, литератур ден поэзий декат йодмашыже кугурак лийын (В.К.)
проза
    «Ончыко» журналыште лудыш шуко савыкталтеш (Куг.)
предводитель
    Мемнан тукымын лужавуйжо, очыни, Курсик лийын.
тонко, мелко, тщательно (толочь, месить и т.д.)
    Кынем луйык шурышым (Ӧ.Б.). Тарым луйык шурем шӱрашлан (Ӧ.Б.)
издание, выпуск
    Поэтын возымыжым посна луктыш дене савыктеныт. Майоров-Шкетанын возымыжо кок луктыш дене лектын.
очароваться
    Шинча лумалтын вӱдыш ончетат, шонет: лиеш тӱня вошт лекташ (В.К.)
1) очаровать, зачаровать, обворожить
    Шошо пӱртӱс шинчам лума. Ӱдырын ӧрза шинча рвезе кумылым лума. Канде кава самырык еҥым лума. Ах, могай ташлама! Ялт лумен шинчам! (В.К.)
2) зачароваться, очароваться, очаровываться
    Жап деч ончыч тоштын омыл шинчавашын ончалаш, а молан дыр пеле почын луменам зӓҥгӓр кавам (Ф.И.)
сугроб, снежный занос
    Ялвуйышто, пасугапка воктене, тений моткоч кугу лумвургыж нӧлталт шинчын.
вода талая
    Тайыл почеш лумвӱд, пасу рокеш варналт румбыкаҥын, кугу йогыныш ушна (Ар.Ф.)
очаровательный, обворожительный
    Лумешке шыргыжалмаш. Лумешке рвезе. Ӱдырын лумешке ончалтышыже рвезе кумылым нале.
лавина снежная
    Корным лумнальык петырен. Курыклаште чӱчкыдынак лумнальык лиеда.
снежинка
    Лумшӱдыр-влак планет-шамыч денат кылым кучат, садлан тӱрлӧ форман лияш мланде да моло планет-шамычат полшат (Куг.)
бессильный, обессиленный, ослабленный
    Пашадыме кид лиеш лунчырго, яллан тугай уто, палем (В.К.)
расшатать, подорвать, обессилить
    Американ-влак Российым курымышт мучко лунчырташ шонен илат.
упадок, развал
    Вуйлатыше-влак поян элнам лунчыртыш марте шуктеныт. Савырголтыш деч вара ялыште лунчыртыш тӱҥале.
росянка бот.
    Теве тыгай улмыжлан лупсшудо «опкын шудо» лӱмым сулен (Ар.Ф.)
залог линг. (В.В.)
    Лупшалтыш лиеш вияш, савыралтше, ыштыктыше, ышталтше.
взять на поруки
    Тунамат изиш веле тюрьмаш шынден ышт колто, йӧра эше пашаште луэш налын кодышт (Онч.)
страх, испуг
    Лӱдык уке. Лӱдыкым шижмаш уке.
пугало
    Мо лӱдыкш гай чиен коштат?
безопасность
    Кугыжаныш лӱдыкшыдымылык.
опасность
    Лӱдыкшыш логалаш. Корнысо лӱдыкшӧ. Тиде лӱдыкшӧ огыл.
постреливать
    Пуштмаште иктым йӧратен ‒ коклан лӱештын кайыквусым (В.К.)
1) популярный
    Лӱмалге композитор.
2) знатного происхождения
    Профессор И. Н. Смирнов лӱмалге тукым гыч улеш.
знатный, признанный
    Лӱмалче туныктышо. Кӧ таче мемнан лӱмалче, пагалыме? (А.И.)
именитый
    Лӱман еҥ. Лӱман вуйлатыше. Мемнан районым лӱман шкевелчына-влак чапландарат.